یکم: مقایسه با المپیک
حسب ظاهر چند سالی است که شکوهمندی اربعین از حج بزرگتر است. در میان غیر مسلمانان بزرگترین اجتماع غیر آئینی، المپیک است. که هر چهارسال یکبار برگزار میشود. ظاهرا برای مجموع بازیهای المپیک ریودوژانیرو در برزیل هفت و نیم میلیون قطعه بلیت فروخته شده است.
دوم: مقایسه با اجتماع هندوان
بازهم در اجتماعات آئینی، بزرگترین اجتماع غیرمسلمانان مراسم مذهبی «کومبه ملا» است که در واقع یک نوع غسل برای شستشوی گناهان پیروان آئین برهمنی است که در چهار شهر در ساحل رود «گنگ» در هندوستان برگزار میشود. این مراسم طی ۶ ماه برگزار میشود و در آخرین اجتماع فراگیر که هر ۱۲ سال یکبار صورت میگیرد، طی یک روز ظاهراً یک میلیون نفر در آن مشارکت کرده اند. بنابراین حسب ظاهر هم بزرگترین اجتماع آئینی از آن مسلمانان است.
سوم: مقایسه با حج
مراسم حج امسال البته با اندکی کاهش آمار حاجیان نسبت به سال قبل با مشارکت یک میلیون و ۶۷۴ هزار و ۱۹۲ حاجی برگزار شد. اگر عوامل اجرائی و پشتیبانی این مراسم را هم منظور کنیم، حج با جمعیتی در حدود دو میلیون نفر برگزار میشود.
در مقابل در سالهای اخیر، آمار زائران اربعین، به بالای ۲۰ میلیون نفر رسیده است. این را هم در نظر بگیرید که برنامه زیارتی و آمار حاجیان هر کشور، طی پروتکلهای از پیش تعریف شده، مشخص و محدود میشود تا رژیم سعودی بتواند این مراسم را به خوبی تمهید و پشتیبانی کند که بازهم حوادثی مانند واقعه غمبار منا در مراسم دو سال پیش رخ داد.
اما زیارت اربعین، تقریبا فاقد برنامه ریزی رسمی و سیاسی برای اعمال محدودیت و تمهید تعداد زائران است. حتی بسیاری از زائران اربعین، خود نیز برنامه از پیش تعریف شده نداشتهاند و ناگهانی به این سیل خروشان افتاده و جذب بارگاه حضرت سیدالشهدا(س) شده اند.
من خودم طی چند سال، شب اربعین در حرم حضرت سیدالشهدا(س) زائران بسیاری را دیدهام که میگویند همین چند ساعت پیش مغناطیس کربلا آنها را به سوی خود کشانده است و اصلاً بنا و برنامه زیارتی نداشتهاند.
چهارم: فراتر از تفاخر
این رخداد، امر طبیعی و بطئی نیست. اینها معجزاتی است که تنها از سوی حضرت احدیت و خود حضرت سیدالشهدا(س) برنامه ریزی میشود.
من در مقام تفاخر بین زیارت اربعین و حج نیستم. شکوهمندی زیارت اربعین، شکوهمندی حج و مکه نیز هست. حضرت امام زینالعابدین (س) در بارگاه یزید از جمله خود را این گونه معرفی میکند: «أَيُّهَا النَّاسُ أَنَا ابْنُ مَكَّةَ وَ مِنَى أَنَا ابْنُ زَمْزَمَ وَ الصَّفَا» در واقع، همان خدایی که کعبه را آرامگاه دلهای حیران و بیقرار بندگان ساخته است، در عصر مزاحمتهای غافلانه آلسعود، میخواهد کربلا را نیز مأمن و پناهگاه ستمدیدگان قرار دهد.
پنجم: سهم ما از شکوه اربعین
اگر فقدان برنامه ریزی رسمی قوی در عراق را در کنار مزاحمتها و بیبرنامگیهای گاه عامدانه برخی مسئولان در کشور خودمان کنار هم بگذارید با دلهای بیقرار شیعیان عراق که از ماهها قبل، با شیدائی و سرگشتگی و البته گاه با نداری، بساط پذیرائی از زائران حضرت سیدالشهدا(س) را میگسترانند و با محبتی وصف ناشدنی، ضعف برنامه رسمی را جبران میکنند.
حالا اگر میخواهیم برای شکوهمندی اربعین بکوشیم، به کاروان حضرت سیدالشهدا(س) دل بسپاریم. اگر خلوص نیت داشته باشیم خود حضرت، به دل ما میسپارد چه کاری باید انجام دهیم.
تو پای در ره نه و هیچ مپرس
خود راه بگویدت که چون باید رفت
نویسنده: دکتر محمد مهدی شیر محمدی