افغانستان طی چند دهه اخیر هرگز روی آرامش ندیده است زمانی جنگ با ارتش سرخ شوروی سابق، زمانی درگیری‌های درونی، و از سال ۲۰۰۱ تاکنون نیز حضور نیروهای غربی عملا سرنوشت این کشور را در ابهام برده است. کشورهای غربی در حالی با ادعای مبارزه با تروریسم وارد این کشور شدند که پس از گذشت ۱۸ سال همچنان افغانستان صحنه جنگ و کشتار و ناامنی است چنانکه اخیرا در حمله شبانه‌ای که شبه‌نظامیان طالبان به مرکز ولایت "فراه" در غرب افغانستان انجام دادند، دست کم دو تن کشته و ۱۵ تن دیگر زخمی شدند.وزارت کشور افغانستان از کشته و زخمی شدن بیش از ۵۰ تن در انفجار کابل واقع در ناحیه نهم امنیتی این شهر و نزدیکی سفارت آمریکا خبر داد. همچنین روز چهارشنبه ۱۲ شهریور نیز بر اثر حمله طالبان به منطقه دیپلماتیک شهر کابل، ۱۶ نفر کشته و ۱۱۹ تن زخمی شدند.
نکته قابل توجه آنکه خشونت‌های هفته اخیر در افغانستان که شامل دو مورد بمب‌گذاری خودرو در کابل، پایتخت این کشور بود، در حالی صورت می‌گیرد که زلمای خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات صلح با طالبان گفته است، او و شورشیان، "به صورت نظری" به توافق دست یافته‌اند و خروج نیروهای آمریکا [از افغانستان] در عوض تمهیدات "مقابله با تروریسم" طالبان، آغازگر اجرای آن خواهد بود. این مسئله در حالی مطرح شده که منابع خبری اعلام کرده‌اند «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا متحدان اروپایی کشورش را درباره توافق صلح با طالبان مطلع کرده، اما گفته است توافق، هنوز نهایی نشده است.
حال این سوال مطرح است که چرا به رغم اجرایی شدن روند مذاکرات میان آمریکا و طالبان همچنان این بحران‌های امنیتی ادامه دارد؟ نگاهی بر روند تحولات افغانستان نشان می‌دهد که این کشور به رغم وعده‌های بسیار از سال ۲۰۰۱ تاکنون نه تنها از کمک‌های اقتصادی جهانی چندان برخوردار شده و نه در حوزه امنیتی تعهدات غربی ها مبنی بر تسلیح و آموزش ارتش افغانستان اجرایی شده است. مجموع این عوامل زمینه ساز چالشهای اقتصادی و امنیتی و سیاسی شده که نمود آن را در ناآرامی‌ها و انفجارهای این کشور می‌توان مشاهده کرد. از سوی دیگر آمریکا در حالی از مذاکره با طالبان سخن می گیود که از یک طرف همچنان به حمایت از داعش ادامه می دهد که این رویکرد آمریکایی زمینه ساز استمرار تروریسم جدید در افغانستان می‌شود. از طرف دیگر سیاست آمریکا در رویکرد مذاکره با طالبان نه اقدام برای حل چالشهای این کشور بلکه برای بهره گیری از طالبان علیه امنیت کشورهای منطقه است چنانکه زمانی نیز که ایران نقش میانجی را میان دولت افغانستان و طالبان داشت، آمریکایی‌ها با کارشنکی به دنبال جلوگیری از چنین توافق بده‌اند.
با توجه به این حقایق می‌توات گفت که شرایط بحرانی جای در افغانستان بیش از هر چیز برگرفته از سیاست‌های نیروهای خارجی برای ادامه سلطه بر این کشور است رویکردی که نشان می‌دهد افغان‌ها برای رسیدن به ثبات و امنیت جز خروج نیروهای خارجی از کشورشان گزینه ای در پیش ندارند.
نویسنده: فرامرز اصغری
دریافت صفحه با کد QR