وقتی از رسانه در هر شکل و صورتش حرف میزنیم قطعا یک سر آن به خبر و خبرنگار ختم میشود و در واقع وقتی صحبت از رسانه میشود همیشه پای یک خبرنگار در میان است. از سوی دیگر بخش مهمی از کارکرد هر رسانهای، اطلاعرسانی و آگاهیبخشی است و خبر بهترین گزینه و آیتم مهم برای تحقق این کارکرد است. تنوع و تعدد رخدادها که به شکل روزانه در سراسر نقاط دنیا رخ میدهد وقتی در کنار هم قرار میگیرد یا به یک بسته و پکیج خبری تبدیل میشود، فارغ از سویه آگاهیبخش و اطلاعرسانش، کارکردی سرگرمکننده هم میگیرد. سرگرمی نه به معنای متعارف آن بلکه از حیث رسانهای که واجد جذابیتهای بصری، کلامی و خبری است.
در واقع خبرنگاران بنا به ماهیت حرفه خود میتوانند پتانسیل و ظرفیت بالقوه و بالفعلی برای تامین برنامههای رسانهای باشند و جذب و رضایت مخاطب را میتوان در ماهیت کار آنها جستوجو کرد. برنامه «با خبرنگاران» که از شبکه هیسپان تیوی پخش میشود مبنی بر همین خصوصیات و کارکردها تولید شده و از عنصر خبر و خبرنگار در جهت تولید یک برنامه تلویزیونی ویژه به خوبی بهرهبرداری کرده است. در هر قسمت از این برنامه که به صورت روزانه روی آنتن میرود، ۱۲ تا ۱۴ گزارش ویژه از مسایل و موضوعات اجتماعی و اقتصادی کشورهای مختلف تهیه و پخش میشود و جالب اینکه خبرنگارانی که در این برنامه به ارایه گزارش میپردازند از اتباع همان کشوری هستند که موضوع در آن به وقوع پیوسته است.
این تمهید موجب شده تا مخاطب با چهرههای مختلفی از خبرنگاران مواجهه شود که هر کدام سبک و سیاق خاص خود را در ارائه گزارش و خبر دارند. در واقع این شیوه موجب میشود تا فارغ از بحث محتوی و مضامین اخبار، فرم ارائه خبر نیز در قالبهای متفاوتی ارائه شود و تنوع اجرایی و ساختاری در پخش خبر را شاهد باشیم.
بر همین اساس میتوان این برنامه را به نوعی یک آموزش خبرنگاری عملی هم دانست که به علاقهمندان این حرفه کمک میکند تا با اشکال و انواع تولید و عرصه خبر آشنا شوند. در کنار این تنوع فرمی شاهد تنوع مضمونی هم در این برنامه هستیم. بیکاری، مسایل سالمندی، آسیبهای ناشی از فشارهای دولتها بر مردم، تاثیر یک تصمیم اقتصادی و اجتماعی بر قشری از مردم، سبک زندگی خاص در کشورهای مختلف و گسترش تولید و مصرف غذاهای ارگانیک از جمله مباحث و مسایلی است که در این برنامه به آن توجه شده و تماشای آن میتواند نگاه همهجانبه به مسائل انسانی به مخاطب بدهد و قدرت تحلیل او را بالا ببرد.
کوتاه بودن زمان برنامه را باید یکی از امتیازات آن محسوب کرد. از یکسو شاهد تنوع و تعدد خبری در برنامه هستیم از سوی دیگر همه این اخبار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در این برنامه ارائه میشود. اگر بخواهیم ساختار یا دستکم تاثیرگذاری این برنامه را با یکی از بخشهای خبری سیما مقایسه کنیم شاید بتوان آن را با خبر ساعت ۲۲ شبکه سه مقایسه کرد که به دلیل تنوع و کوتاه بودن، طرفداران زیادی در بین مردم دارد.
ویژگی مهم دیگری که میتوان در برنامه «با خبرنگاران» ردیابی کرد نوع و شکل خود خبر است که سخت خبر و نرم خبر را به موازات هم دنبال میکند. مثلا بازنمایی سبک زندگی خاص در کشورهای مختلف یا تاثیراتی که یک سیاست و تصمیم اقتصادی و اجتماعی بر قشر خاصی از مردم میگذارد از جمله مواردی است که سویه نرم خبری آن برجسته است و علاوه بر اطلاعات به ارتقای شناخت مخاطب کمک میکند. به عبارت دیگر کارکرد این برنامه فراتر از کارکردهای خبری بوده و به کارکرد شناختی نزدیک میشود.
برنامه «با خبرنگاران» فارغ از کم و کیف ساختاریاش یک الگوی جدید در برنامه سازی مبتنی بر عنصر خبر بوده و نشان میدهد که خبر و خبرنگاری چه ظرفیتهایی برای تولید انواع برنامههای رسانهای دارد که علاوه بر انتقال آگاهی و اطلاعات، از قابلیت خوبی برای ساخت برنامههای جذاب رسانهای نیز برخوردار است.
نویسنده: سید رضا صائمی