همزمان با رسیدن روزهای پایانی پاییز هر سال، بودجه و بودجه نویسی برای سال بعد از محورها و کارکردهای اصلی دولتمردان می‌شود. چگونگی تدوین بودجه سال و اختصاص درآمدها به هزینه‌های ضروری کشور اصلی است که در بودجه هر ساله مورد نظر است که در نهایت نیز به اصل منابع تامین هزینه‌ها ختم می‌شود و با رای مجلس نهایی می‌شود. البته متاسفانه همچنان نفت اصلی ترین منبع تامین منابع مالی بودجه کشور است که از یک سو زمینه سازی برای اقتصاد خوداتکای تولید محور و صادرات محور را حاشیه ساخته و از سوی دیگر موجب سوء استفاده دشمنان شده چنانکه آمریکا تحریم نفت و اروپا خرید نفت را بهانه باج خواهی از ایران ساخته‌اند . اکنون نیز اروپا به جای اجرای تعهدات برجامی خود سعی دارد تا خرید نفت ایران که در اصل برگرفته از نیاز اروپاست نه لطف آنها، را به بهای گرانی به ایران بفروشند.
آنچه این روزها در عرصه بودجه نویسی در محافل رسانه‌ای و سیاسی مطرح می‌شود موضوع بودجه دفاعی کشور است چنانکه برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از عدم اختصاص بودجه لازم برای بخش دفاعی انتقاد کرده‌اند و البته برخی تحلیل‌ها نیز از سوی کارشناسان و مسئولان مطرح می‌شود که به جای بودجه دفاعی باید بودجه‌ها را در حوزه اقتصادی هزینه کرد.
هر چند که توجه به اصل اقتصاد و معیشت مردم امری ضروری است و باید مورد توجه دولتمردان وبودجه نویسان باشد اما این حقیقت انکارناپذیر است که هر حرکتی حتی زندگی روزمره نیاز به امنیت دارد لذا توجه به حفظ و ارتقاء توان دفاعی از ارکان هر کشوری است که به دنبال ثبات و توسعه و ارتقاء جایگاه منطقه‌ای و جهانی خود است. شرایط جمهوری اسلامی ایران و جهان امروز دارای نکاتی است که توجه به بودجه دفاعی کشور را بیش از پیش لازم آور می‌سازد.
نخست شرایط مرزهای کشور است. مرزهای شرقی و غربی کشور تحت تاثیر تحرکات گروه‌های تروریستی است که از منابع خارجی تامین می‌شوند. آنها تحرکات گسترده‌ای علیه امنیت ایران انجام داده‌اند که نمونه آن ربایش مرزبانان و نیز اقدام امنیتی در مرزهای غربی کشور است. شواهد نشان می‌دهد دشمنان ایران زمین به دنبال پروژه ناامنی در کشور در کنار پروژه تحریم‌ها و تهدیدات اقتصادی و اجتماعی هستند که به لطف ممارست و تلاش‌های شبانه روزی مردان ایران زمین در نیروهای مسلح تاکنون طرح‌های آنها با شکست همراه شده است.
دوم آنکه غرب ادعا دارد که ایران نباید توان دفاعی داشته باشد و حتی موشک‌های خود را باید نابود سازد چنانکه اخیرا پومپئو وزیر خارجه آمریکا با ادعای آزمایش موشکی خواستار تحریم‌ها و فشارهای بیشتر علیه ایران شده است. این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که مروری بر بودجه نظامی کشورهای بزرگ جای تامل دارد.
آمریکا ۷۰۰ میلیارد دلار، انگلیس ۵۰ میلیارد دلار، آلمان ۴۳ میلیارد دلار، فرانسه ۴۸ میلیارد دلار، ژاپن ۴۶ میلیارد دلار، چین۱۵۰ میلیارد دلار، روسیه نزدیک به ۷۰ میلیارد دلار، هند بالای ۵۰ میلیارد دلار و عربستان نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار بودجه نظامی دارند حال آنکه به اذعان جهانیان بودجه نظامی ایران بین ۱۲ تا ۱۵ میلیارد دلار است که در برابر بودجه‌ای ذکر شده بسیار ناچیز است. با توجه به این بودجه‌ها به صراحت می‌توان دریافت که تقویت توان دفاعی کشور در شرایطی که جهان در حال گسترش نظامی‌گری است امری ضروری است تا بتوان در برابر تهدیدات احتمالی ایستادگی کرد.
سوم آنکه در معادلات منطقه چند نکته وجود دارد اولا استمرار مساله تروریسم است که به لطف حمایت‌های آمریکا و شرکایش به حیات خود ادامه می‌دهد و ثانیا تحرکات کشورهای غربی برای حضور نظامی بیشتر در منطقه است چنانکه انگلیس در عمان و بحرین و فرانسه در امارات و حتی آلمان نیز در عراق و کویت حضور یافته‌اند در حالی که ناتو نیز به دنبال تقویت حضور نظامی در منطقه است و پایگاه‌های آمریکا نیز هر روز رو به گسترش است. در این شرایط تنها عامل مقابله شده با تروریسم و مقابله با تحرکات نظامی بیگانگان حفظ و ارتقاء توان دفاعی کشور است که نمونه آن را در پاسخ‌های موشکی ایران به تروریستها در عراق و سوریه می‌توان مشاهده کرد که زمینه ساز امنیت کشور و منطقه و ارتقاء جایگاه جهانی ایران شد.
چهارم آنکه دنیای امروز دنیای حضور در دریاها و آب راه‌های بین المللی است. به گفته تئوریسین‌های بزرگ کشوری که حضور نظامی در دریاها داشته باشد می‌تواند حرف برای گفتن داشته باشد. 
جمهوری اسلامی ایران با داشتن ناوگان نیروی دریایی مقتدر و با تجربه نشان داده که توان حضور در این عرصه را دارد چنانکه بارها از سوی نهادهای بین‌المللی به خاطر مبارزه با تروریسم و دزدان دریایی در دریای سرخ و مدیترانه مورد تقدیر قرار گرفته است.
در همین حال خش عمده تجارت جهانی از طریق دریا صورت می‌گیرد لذا داشتن ناوگان نظامی برای حراست از کشتی‌های تجاری ضروری است چنانکه اخیرا نیز در چارچوب تحقیق این مهم و مقابله با ناامنی دریایی، ناوهای جدیدی توسط متخصصان داخلی ساخته و به ناوگان دریایی کشور ملحق شده است.
نکته قابل توجه آنکه حتی سران غرب نیز به توان دریایی ایران اذعان دارند چنانکه خانم ترزا می نخست وزیر انگلیس در سفر به آمریکا رسما اعلام کرد در عرصه زمینی در برابر ایران شکست خورده ایم و باید بر عرصه دریایی متمرکز شویم و اجازه تقویت ایران در این عرصه را ندهیم این سخنان خود سندی بر اهمیت توان دریایی نظامی کشور است که نقش مهمی در امنیت و البته تحقق اهداف اقتصادی کشور دارد.
در جمع بندی نهایی از آنچه ذکر شد می‌توان گفت که توجه به بودجه دفاعی کشور یکی از مهم ترین مولفه‌ها جهت تحقق مقابله با چالشهای امنیتی و به ویژه خنثی سازی توطئه‌های دشمنان ایران زمین است که قطعا تاثیر بسیاری بر تحقق اهداف اقتصادی کشور نیز خواهد داشت شرایط بحرانی منطقه و تهدیدات خارجی ضرورت این مهم را آشکارتر می‌سازد و نشان می‌دهد که ادعای لزوم هزینه شدن بودجه دفاعی کشور در امر اقتصادی، سناریویی برای تضعیف توان دفاعی و حتی بعدی از سناریوی تحریم است چرا که ضعف دفاعی، تشدید تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی را به همراه خواهد داشت چنانکه تاریخ نشان می دهد هر کشوری توان دفاعی پایینی داشته مورد تهاجم قرار گرفته است چنانکه در ابتدای انقلاب اسلامی رژیم بعث عراق با تصور ضعف ایران، توهم سلطه بر کشورمان را داشته که البته با رشادت و دلیری فرزندان ایران زمین ناکام ماند حال آنکه از زمان پایان دفاع مقدس تاکنون توان دفاعی و موشکی ایران زمینه ساز عدم رویکرد کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به توهم سلطه بر ایران شده است چرا که همگان اذعان دارند شاید بتواند جنگی را با ایران شروع ولی قطعا نمی‌توانند پایان دهنده آن بود و شکست در آن نبرد در برابر ایران قطعی است.

^{نویسنده: قاسم غفوری}