افغانستان در حالی نوزدهمین سال اشغالش را سپری می‌کند که تحرکات آمریکا با ادعای مذاکره با طالبان یکی از ابعاد تحولات این کشور را تشکیل می‌دهد. این مذاکرات که بعضا بدون توافق با دولت مرکزی افغانستان صورت گرفته در چندین دور در قطر برگزار شد و در نهایت نیز به امضای یک توافق میان طرفین منجر شد. توافقی که البته چندان دوانی نیاورده و عملا طرفین پایبندی چندانی به آن ندارند. در کنار این مباحث و آنچه در درون افغانستان می‌گذرد یک نکته قابل توجه مشاهده می‌شود و آن درخواست آمریکا از هند برای ورود به مذاکره با طالبان است. نماینده آمریکا در امور افغانستان در سفر خود به دهلی نو از مقامات هند خواست تا به‌طور مستقیم درباره تروریسم با طالبان وارد مذاکره شوند.
خلیل‌زاد گفته است هند یک نیروی مهم در افغانستان است و آمریکا از دخیل شدن [هند-طالبان] استقبال خواهد شد، اگر اتفاق بیافتد. نکته قابل توجه آنکه است که این بار نخست است که ایالات متحده آمریکا به‌گونه عمومی پیشنهاد دخیل شدن مستقیم هند و طالبان را مطرح می‌سازد. حال این سوال مطرح می‌شود که چرا آمریکا چنین درخواستی را مطرح می سازد؟ در باب چرایی رفتار آمریکا سناریوهای متعددی مطرح است اما از چند منظر این امر قابل توجه است. نخست آنکه شخص ترامپ برای انتخابات آتی نیاز به برگ برنده‌ای در معادلات جهانی دارد. ترامپ بارها وعده حل بحران افغانستان را سر داده و مدعی شده که توان پایان دادن به این بحران ۱۹ ساله را دارد. وی با همین ادعا نیز مذاکره با طالبان را صورت داده است. نکته قابل توجه آن است که این مذاکرات عملا نتوانسته ثبات و امنیت را به افغانستان باز گرداند و از سوی دیگر آمریکا حاضر به امتیازد دادن به طالبان از جیب خود نمی‌باشد. بر این اساس سوق دادن هند به مذاکره با طالبان را می‌توان بهره گیری از هند برای تحقق اهداف آمریکا در روند مذاکره با طالبان دانست. به عبارتی ترامپ از جیب هند برای جلب رضایت طالبان بهره می‌گیرد تا در انتخابات از مولفه افغانستان بتواند استفاده نماید. دوم آنکه روابط میان آمریکا و پاکستان با چالشهایی مواجه است و در عین حال واشنگتن اسلام آباد را متهم به رفتارهای ضد امنیتی در افغانستان می‌نماید. با توجه به رقابت شدید میان هند و پاکستان از جمله در افغانستان این سناریو مطرح است که آمریکا با آوردن هند به معادله طالبان به دنبال اعمال فشار بر پاکستان است بویژه اینکه هند نیز طراحی گسترده‌ای برای نفوذ در افغانستان دارد.
به هر تقدیر می‌توان گفت اقدامی که از سوی آمریکا در قبال مذاکره هند با طالبان صورت گرفته نه از روی قدرت بلکه از روی اجبار انتخاباتی و البته استمرار سناریوی بهره گیری از اختلافات هند و پاکستان در چارچوب منافع آمریکا در منطقه است. نکته مهم آنکه آمریکا روزی با ادعای مقابله با طالبان وارد افغانستان شد و امروز از کشورها می‌خواهد که با طالبان رابطه داشته باشند. رفتاری که تناقض رفتاری و غیر واقعی بودن بهانه‌های آمریکا برای اشغال افغانستان را آشکارتر می سازد. 

^{نویسنده: علی تتماج}