روابط میان ترکیه و آمریکا در هفته‌های اخیر بار دیگر در مسیر تنش قرار گرفته که اساس آن را نیز پرونده کشیش آمریکایی بازداشت شده در ترکیه تشکیل می‌دهد.
مایک پنس معاون رئیس‌جمهوری آمریکا در حساب توییتری خود با اشاره به حکم دادگاه ازمیر مبنی بر حبس خانگی «آندرو برونسون» کشیش آمریکایی که از دسامبر سال ۲۰۱۶ به اتهام جاسوسی و همکاری با گروه‌های تروریستی فتح‌الله گولن و پ.ک.ک در بازداشت به سر می‌برد، نوشت: همان گونه که آخر هفته گفته بود تبدیل بازداشت آندرو برونسون به حبس خانگی کافی نیست. ایالات‌متحده آمریکا تا زمانی که کشیش برونسون آزاد نشود، آماده اعمال تحریم علیه ترکیه است.
اندرو برانسون در سال ۱۹۹۳ به ترکیه آمد و اقدام به تأسیس کلیسایی به نام "رستاخیز" در ازمیر کرد. وی در تاریخ ۹ دسامبر ۲۰۱۶ به اتهام ارتکاب جرم در حمایت از سازمان‌های تروریستی فتح الله گولن و پ‌ک‌ک بازداشت شد.این کشیش آمریکایی در ماه اوت سال ۲۰۱۷ با اتهام دیگری مبنی بر، جمع‌آوری اطلاعات محرمانه به قصد جاسوسی سیاسی و نظامی و تلاش برای بر هم زدن نظم عمومی، روبه‌رو شد. اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه نیز تاکید کرده تسلیم این اعمال فشارها نمی‌شود چراکه کشورش کشوری مستقل است و زیر بار فشار آمریکا نمی‌رود. با توجه به اینکه پیشتر نیز روابط دو کشور با تنش همراه بوده اما تا این حد شدت نداشته است این مسئله آشکار می‌شود که ریشه اختلافات ورای مسئله یک تبعه آمریکایی است هر چند که ترامپ با آزادی این فرد سعی دارد تا قدرت نمایی کرده و نشان دهد که توان حمایت از اتباع آمریکا را دارد.
با تمام این تفاسیر اهداف و مولفه‌های دیگری را نیز در باب تنش‌های اخیر میان دو کشور می‌توان موثر دانست. نخست آنکه به رغم درخواست‌ها و فشارهای آمریکا، گرایش ترکیه به روسیه به شدت افزایش یافته چنانکه توافقات سیاسی و اقتصادی متعددی میان طرفین صورت گرفته و حتی ترکیه از خریداران سیستم موشکی اس ۴۰۰ روس‌ها است. این رویکرد بویژه در حوزه نظامی از سوی یک عضو ناتو برای آمریکا و شرکایش سنگین است لذا بخشی از این اختلافات را در مسئله نگاه آنکارا به دمشق می‌توان مشاهده کرد. فرآیندی که با طرح ترکیه برای عضویت در بریکس ابعاد جدیدتری گرفته است.
دوم آنکه آمریکا در چارچوب آنچه اعمال تحریم علیه ایران می‌نامد خواستار قطع روابط اقتصادی آنکارا با جمهوری اسلامی شده در حالی که سران ترکیه بر عدم اجرای این خواسته تاکید کرده‌اند. بر این اساس می‌توان گفت آمریکا به بهانه آزاد سازی کشیش خود به دنبال انتقالم گیری از آنکاراست.
فرآیندی که البته مسئله افغانستان و تفاوت دیدگاه میان دو کشور در قبال آن را نیز باید به آن افزود. به هرتقدیر تیرگی روابط دو کشور امری ریشه‌دار بوده که در آینده می‌تواند ابعاد جدیدتری به خود بگیرد بویژه اینکه مناطقع طرفین چندان همسو نبوده و آنها را در مسیر تنش قرار می‌دهد.

^{نویسنده: فرامرز اصغری}