در آخرین ساعات روز سهشنبه، دوم اردیبهشتماه ۹۴ خبر آتشبس به صورت یکطرفه از سوی رژیم آلسعود مخابره شد. وزارت دفاع عربستان اعلام کرد عملیات هوایی علیه یمن موسوم به «توفان قاطع» را متوقف کردهاند.
«احمد عسیری»، سخنگوی ائتلاف دلاری سعودیها اعلام کرد، موفق شدهاند موشکهایی را که به دست انصارالله افتاده بود و امنیت کشورهای همسایه یمن را تهدید میکرد از بین ببرند! وی این را هم گفت که عملیات تازهای را با عنوان «احیای امید» در یمن آغاز میکند تا بدینترتیب با تکیه بر راههای سیاسی، بحران یمن را حل و کمکرسانی به آسیبدیدگان را آغاز کند!
بنابر اعلام منابع سعودی، رژیم آلسعود طی ۲۷ روز تجاوز، ۲۴۱۵ حمله هوایی علیه یمن انجام داد. طی این حملات نزدیک به ۳ هزار نفر که اکثریت قریب به اتفاق آنها غیرنظامی بودند، به شهادت رسیدند. حدود ۴۰۰ تن از این شهدا کودک هستند. کشتار این همه کودک ظرف ۲۷ روز، در نوع خود یک رکورد محسوب میشود. رکوردی که پیش از این تنها در اختیار رژیم صهیونیستی بود. این خلاصهای از اهداف اعلامی و نتایج جنگ نیابتی در یمن بود. آیا آلسعود به اهدافش رسیده است؟!
قطعا پاسخ منفي خواهد بود و مسلما بايد آلسعود بپذيرد كه؛ تنها دستاوردهای عملیات "توفان قاطعیت" قربانی شدن هزاران شهروند، آوارگی دهها هزار نفر و ویرانی زیرساختها است. و از سوي ديگر بايد اذعان نمود كه؛ اعلام توقف عملیات توفان قاطعیت پس از ۲۷ روز از آغاز آن، به معنای آن است که عربستان در این عملیات به بنبست رسید، به ویژه آنکه اهداف اعلام شده این عملیات مبنی بر بازگرداندن "عبدربه منصورهادی" به قدرت و تسلیم شدن "انصارالله" محقق نشد.
محمد البخیتی، سخنگوی انصارالله یمن در گفتوگو با شبکه العالم، در واكنش به پایان عملیات ائتلاف عربستان گفت: به دنبال اعلام پایان عملیات ائتلاف عربستان علیه یمن، با دقت اوضاع و تحولات سیاسی و میدانی را تحت نظر داریم. ما هنوز نمیدانیم منظور عربستان از آغاز عملیات «احیای امید» چیست تا در مورد آن موضعگیری کنیم.
سخنگوی انصارالله یمن افزود: اعلام پایان عملیات دلایلی داشت؛ از جمله اينكه حمله به یمن در میان مقامات سعودی مخالفانی داشت.
این عملیات به اهداف خود نرسید، روز به روز خشم ملت یمن از عربستان افزایش مییافت، ناو نظامی ایران در باب المندب حضور یافت و همچنین رهبر انصارالله هشدار داد که اکنون زمان واکنش نظامی در قبال حملات عربستان رسیده است.
برخي از تحلیلگران عرب ادعاهای عربستان پس از توقف تجاوز نظامی به یمن را عذر بدتر از گناه و پیروزی بدتر از شکست توصیف کردهاند؛ و در اظهارات و يادداشتهاي خود به پایان تجاوز نظامی عربستان به یمن و شکست رژیم آلسعود پرداخته و شکست ریاض و متحدانش را در جملات زیر خلاصه نمودهاند:
به کارگیری هزاران تُن از آرایههای ادبی ویژه زیباسازی کلام برای اینکه شکست عربستان را پیروزی جلوه دهند و ادعا شود که اهداف جنگ محقق شده، بیفایده خواهد بود.
سخنپراکنی به شیوه اسرائیلی پس از جنگهای منتهی به شکست مبنی بر تخریب تواناییهای مقاومت ارزشی ندارد زیرا آنها خوب میدانند تا زمانی که مقاومت وجود دارد و به شروط ننگین تن در ندهد این موضوع تغییری نخواهد کرد.
باقی سخنها مبنی بر اخراج ایران از یمن فقط یک رسوایی است زیرا ایران امروز شریک علنی راهحلهاست. در بابالمندب، آمریکا مشروعیت حضور کشتیهای ایرانی را تأیید کرده اما از حمایت از مشروعیت «منصورهادی» رئیسجمهور مستعفی را نپذیرفته و او نمیتواند به یمن برود.
حدود ۱۰ روز است که مذاکراتی میان عربستان و روسیه پیرامون قطعنامه شورای امنیت برای توقف جنگ در مرحله اول یا عقبنشینی حوثیها به نفع ارتش هواردار آنها وجود دارد. حوثیها اصرار به توقف جنگ در وهله اول داشتند و عربستان اصرار داشت تا زمانی که حوثیها عقبنشینی نکنند و منصورهادی را به رسمیت نشناسند جنگ متوقف نخواهد شد که در نهایت خواست حوثیها محقق شد.
فشارهای گسترده بینالمللی دلیل توقف تجاوز عربستان به یمن
روزنامه نیویورک تایمز چاپ آمریکا به نقل از یک مقام عالیرتبه دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود، گفت: دلیل عربستان برای توقف تجاوز به یمن، ضررهای بسیار جانبی وارد به این کشور ناشی از بمبارانها است. این روزنامه افزود: عربستان به دلیل بمباران مناطق شهری از جمله اردوگاه آوارگان یمنی که دهها کشته بر جای گذاشت، همچنین بمباران انبار کمکهای بشردوستانه امدادگران وابسته به سازمان «آکسفام» در یمن، تحت فشارهای بینالمللی گستردهای قرار گرفت.
توافق عربستان و انصارالله در توقف آتشبس
توقف آتشبس از سوي عربستان سعودي در حالي اعلام شده است که پيشتر، سعوديها درخواست سازمان ملل براي توقف سريع جنگ در يمن را نپذيرفته بودند. در عين حال روز دوشنبه ۳۱ فروردينماه ۱۳۹۴ گزارشهايي مبني بر توافق عربستان و انصارالله منتشر شده بود که براساس آن، حوثيها از مناطق جنوبي يمن عقبنشيني کرده و در مقابل، حضور نمايندگان انصارالله در ساختار سياسي دولت بعدي يمن و همچنين حضور آنها در مناطق شمالي تثبيت ميشود.
همچنين، عربستان در قالب طرحهاي بازسازي يمن، ۲۷۴ ميليون دلار به عنوان غرامت جنگي، در اين کشور هزينه خواهد کرد. براساس اين گزارشها، همچنين توافق شده است که خالد بحاح، نخستوزير مستعفي يمن و معاون منصورهادي، به همراه گزينه مورد نظر انصارالله دولت ائتلافي يمن را تشکيل دهند.
ائتلاف سعودي در حالي به آتشبس تن داده است که بسياري از تحليلگران نظامي پس از مخالفت پاکستان و مصر براي حضور در عمليات زميني در يمن، عملا حمله سعودي به يمن را از پيش شکست خورده دانستند.
اهداف ترسيم شده براي عمليات بازگرداندن اميد
حملات هوايي عربستان به يمن بحران انساني نابودکنندهاي را در اين کشور سبب شده و خطر تبديل شدن اين درگيري به يک جنگ منطقهاي را ايجاد کرده بود. مقامات آمريکايي اين تصميم عربستان را نتيجه اعمال فشار دولت اوباما بر سعوديها و ديگر کشورهاي عرب سني به منظور پايان دادن به حملات هوايي ميدادند.
بمباران يمن که از حمايت لجستيکي و اطلاعاتي آمريکا برخوردار بود به خاطر ايجاد تلفات سنگين در ميان غيرنظاميان با انتقادهاي شديدي مواجه شد. ائتلاف تحت رهبري عربستان شش هدف را براي عمليات جديد خود در يمن ترسيم کرده که عملا راه را براي ادامه اقدامات نظامياين ائتلاف در يمن باز ميگذارد. اهداف ترسيم شده براي عمليات بازگرداندن اميد به اين شرح است:
۱- تسريع در آغاز مذاکرات سياسي يمن براساس قطعنامه ۲۲۱۶ شوراي امنيت، طرح شوراي همکاري خليجفارس و آخرين دور از گفتوگوهاي ملي يمن که زير نظر سازمان ملل انجام شد.
۲- ادامه حمايت از غيرنظاميان.
۳- ادامه مبارزه با تروريسم.
۴- ادامه خارج کردن شهروندان خارجي از يمن و گسترش حجم کمکهاي پزشکي و غيرپزشکي براي مردم يمن در مناطقي که آسيب ديدهاند و فراهم کردن شرايط براي امدادرسانيهاي بينالمللي.
۵- ممانعت از هرگونه تحرک و عمليات نظامي شبهنظاميان حوثي و همپيمانانشان و جلوگيري از استفاده آنها از سلاح و مهماتي که از ارتش يمن به غنيمت گرفتهاند.
۶- ايجاد يک ائتلاف بينالمللي - از طريق ادامه تلاشهاي کشورهاي همپيمان - براي جلوگيري از رسيدن سلاح از طريق آسمان و دريا به شبهنظاميان حوثي و نيروهاي علي عبدالله صالح (رئيسجمهور پيشين يمن) با انجام بازرسيهاي دقيق. از بندهاي فوق مشخص است که عملا تغيير زيادي در روند دخالت نظامي عربستان در يمن به وجود نميآيد و تنها ممکن است حملات هوايي به يمن متوقف شود و ديگر تحرکات نظامياين عربستان ازجمله فرستادن سلاح براي شبهنظاميان مخالف حوثيها، حملات توپخانهاي در مرز و حتي حملات هوايي محدود در يمن ادامه خواهد داشت.
جان كلام
تهاجم هوايي عربستان سعودي به يمن تحت حمايتهاي امريكا سرانجام پس از ۲۷ روز پايان يافت، اين عمليات نظامي نه تنها منجر به شكست نيروهاي انقلابي نشد بلكه نيروهاي انصارالله و ارتش يمن قدرت خود را افزايش داده و توانستند پيروزي بزرگي رقم بزنند. اين پيروزي بيش از هر چيزي در نتيجه استراتژي هوشيارانه انصارالله در سطح ميداني از يك طرف و تصميمات اقتدارانه و فعال ايران در سطح نظامي و ديپلماتيك براي اعمال فشار به رياض به دست آمد.