آمریکا استقلال سیاسی ایران را نشانه رفته است و اضمحلال هارتلند مقاومت یعنی انقلاب اسلامی را در سر می‌پروراند.
آمریکا سال‌هاست در مواجهه با ایران هم راه را غلط می‌رود و هم غلط راه رفته است. در همین رابطه روح‌الله قادری کنگاوری کارشناس مسائل ایران و آمریکا و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با سیاست روز به ارزیابی سخنرانی ترامپ و نتانیاهو در سازمان‌ ملل و نیز ادعای اروپا مبنی بر دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران پرداخته که است.

سخنرانی دونالد ترامپ در مجمع سازمان ملل را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سخنرانی امسال رئیس‌جمهور آمریکا مثل سایر سخنرانی‌های قبلی‌اش مملو از نفرت پراکنی و عقده گشایی نسبت به نظام اسلامی ایران بود و به خیال خود طوری صحبت می‌کرد تا بلکه شکافی میان مردم و حاکمیت ایجاد نماید. گو اینکه چهل سال تجربه را کنار گذاشته و خود می‌خواهد راه رفته را دوباره طی کند.
البته چنین سخنانی نمی‌تواند به انتخابات آتی کنگره نیز بی‌ارتباط باشد و شاید او به اشتباه سران جهان را در سالن مجمع عمومی سازمان ملل متحد با مردم آمریکا در یک کمپین انتخاباتی اشتباه گرفته بود. هر چه هست ترامپ این روزها سخت به اعتماد و اطمینان جمهوری‌خواهان برای ادامه حضورش در قدرت نیازمند است و این مسأله با کسب اکثریت آرای جمهوری‌خواهان در هر دو مجلس سنا و نمایندگان خیال دولت وی را تا حدود زیادی راحت خواهد کرد.
به تازگی جان بولتون گفته نمی‌گذارد اروپایی‌ها تحریم را دور بزنند؟ تحلیل شما از این ادعا چیست؟
اول باید ببینیم ادعای اروپایی‌ها در این خصوص چه بوده است. اتحادیه اروپا ادعا نموده با ایجاد "ساز و کاری ویژه‌" امکان تبادلات مالی میان ایران و اروپا را فراهم خواهد کرد. گویا وزرای خارجه تروئیکای اروپا یعنی آلمان، فرانسه، بریتانیا همراه روسیه و چین توافق کرده‌اند که سازو کار جدیدی برای تسهیل روابط تجاری مجاز شرکت‌های اروپایی با ایران ایجاد کنند که بتواند تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران را دور بزند.
از قرار معلوم قرار است یک نهاد حقوقی - مالی جدید ایجاد شود که امکان انجام معاملات مالی بین ایران و شرکت‌های نفتی و سایر فعالیت‌های تجاری را فراهم کند.
اداره فعالیت‌های خارجی اتحادیه اروپا (EEAS) می‌گوید در حال تهیه معیار‌های مورد نیاز برای تشکیل این نهاد است تا اجرای کامل و مؤثر توافقنامه ایران را تضمین ‌کند. بنابر داده‌های EEAS، نهاد جدید یک سیستم جدید پرداخت برای کمک به شرکت‌های اروپایی مایل به ادامه تجارت با ایران است که تأثیر تحریم‌های آمریکا را که ممکن است شامل آنها شود مطابق با قوانین اتحادیه اروپا کاهش می‌دهد. در این سیستم قرار است با یورو معامله ‌شود تا شامل تحریم‌های آمریکا بر معاملات ایران به دلار نشود. این سیستم بر خلاف سوئیفت که در سطح بین‌المللی قابل پیگیری است تنها در اختیار اروپاست و مقامات آمریکایی نمی‌توانند معاملات آن را پیگیری کنند.
واقعا اروپا می‌تواند چنین طرحی را اجرایی کند؟
البته اینکه این سیستم بتواند شرکت‌های بزرگی چون زیمنس یا توتال را نسبت به ریسک تحریم‌های خزانه‌داری آمریکا قانع سازد یک بحث است و حضور شرکت‌های کوچک و متوسط یک بحث دیگر. مسلماً اراده سیاسی اروپا بر حفظ برجام است اما، اینکه چقدر بتواند شرکت‌های اصلی را به تبادلات تجاری با ایران به رغم هزینه‌های جانبی برآمده از تحریم‌های ثانویه و فرامرزی آمریکا، وادار نماید مسأله‌ای است که هنوز نمی‌توان با اطمینان در این خصوص صحبت کرد.
جالب اینکه مشاور امنیت ملی ترامپ، جان بولتون روز سه‌شنبه سوم مهر (۲۵ سپتامبر) در همایش گروه اتحاد بر ضد ایران اتمی در نیویورک با اشاره به اینکه اروپایی‌ها در لفاظی قوی اما در پیگیری ضعیفند، عملا اتحادیه اروپا را به دور زدن تحریم‌های ضد ایرانی تهدید کرد و این مساله حاکی از روح استکباری و سلطه گرایانه سردمداران این کشور است که حتی اندکی استقلال سیاسی هم برای متحدان اروپایی شان قائل نیستند.
روح استعماری آمریکا چنان طغیان کرده است که دولت‌های ترکیه و چین را نیز به دلیل خرید تسلیحات نظامی از روسیه مورد تهدید و تحریم قرار می‌دهد.
اروپا در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل اظهار داشته، به دنبال دور زدن تحریم‌هاست؛ فکر می‌کنید اروپا پای این ادعایش بایستد؟
بله همانطور که اشاره کردید وزیران خارجه آلمان، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده‌ بودند پس از نشستی در نیویورک بیانیه مشترکی صادر کردند. در این بیانیه آمده است که با توجه به فوریت و ضرورت دستیابی به نتایجی ملموس، شرکت‌کنندگان در این جلسه از پیشنهادهای عملی برای ادامه و توسعه مجاری پرداخت مالی به ایران به ویژه ایجاد یک وسیله هدف ویژه (اس‌پی‌وی) برای ایجاد تسهیلاتی جهت پرداخت‌های مرتبط با ایران از جمله برای صادرات نفت استقبال کردند.
منظور از ایجاد این وسیله جدید حفاظت از آزادی فعالان اقتصادی این کشورها جهت دنبال کردن مبادلات مشروع با ایران عنوان شده است.
اعتقاد بر این است چنین امکاناتی مشکل ارتباط مالی با ایران از طریق مجاری عادی بانکی را تاحدودی کاهش دهد، تاثیر آن بر روابط تجاری از جمله آمادگی مشتریان خارجی برای خرید نفت مشخص نیست. طبق عرف تجاری در اروپا، فعالیت نهادهای تجاری و مالی باید کاملاً شفاف باشد و در نتیجه، شرکت‌ها و اشخاصی که در صدد استفاده از تسهیلات اروپایی جهت انتقال پول به این کشور باشند، از جمله خریداران خارجی نفت ایران، مشخص خواهند بود.
با توجه به اینکه ایالات متحده صنایع نفتی ایران را هم مشخصاً تحریم کرده است، چنین مؤسساتی ممکن است به خاطر ارتباط تجاری با جمهوری اسلامی با تنبیهاتی از سوی آمریکا مواجه شوند. مرحله دوم تحریم‌های آمریکا از روز ۱۳ آبان (۴ نوامبر) به اجرا گذاشته می‌شود و این مساله نحوه همکاری و سازو کار اجرایی آن را تا حدود زیادی مبهم و مشکوک می‌نماید.
هدف آمریکا و تقلایش برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران چیست؟
به طور کلی آمریکا استقلال سیاسی ایران را نشانه گرفته است و تا اضمحلال هارتلند مقاومت یعنی انقلاب اسلامی از پای نخواهد نشست. آمریکایی‌ها سال‌هاست در قالب پروژه DDR این مسائل را دنبال می‌کنند. دی‌دی‌آر مخفف خلع سلاح، بسیج‌زدایی، بازهمگرایی است. جمهوری اسلامی ایران با اتکا به قدرت دفاعی و اقتصاد مقاومتی یعنی اقتصاد درون‌زای برون‌گرا دقیقاً نقطه مقابل این پروژه را در منطقه دنبال می‌کند یعنی تسلیح هسته‌های مقاومت، تشکیل بسیج عمومی و همگرایی ملت‌ها علیه سلطه‌گری و اشغالگری.
بنابراین هدف آمریکا از فشار و تحریم یک کلمه است؛ تسلیم و دنباله روی Bandwagoning از سیاست‌های آمریکا در منطقه. متأسفانه دولتمردان آمریکایی سال‌هاست در مواجهه با ایران هم راه را غلط می‌روند و هم غلط راه می‌روند.
چرا آمریکا ایران را به عنوان حامی تروریسم در منطقه معرفی می‌کند؟
آمریکا ایران را حامی تروریسم می‌داند چون ایران نه تنها حاضر به پذیرش و شناسایی رژیم غاصب و اشغالگر صهیونیستی نشده است بلکه جریان‌های مخالف اسرائیل را هم مورد حمایت و پشتیبانی خود قرار داده است. سیاست‌های آمریکا در عراق، لبنان، سوریه، یمن و منطقه خلیج‌فارس درست نقطه مقابل سیاست‌های آزادیخواهانه و استقلال‌طلبانه ایران است.
در واقع به دلیل سیاست ماکیاولیستی، هدف وسیله را توجیه می‌کند، ادعای آمریکا در مبارزه با تروریسم بیشتر به یک شوخی بی‌مزه و بلکه نوعی کمدی - تراژدی شباهت دارد. نظام سرمایه‌داری آمریکا هرگز منافع ملی خود را فدای ارزش‌های دموکراتیک و حقوق بشر نخواهد کرد.
تشت رسوایی سیاست دوگانه ضد تروریستی آمریکا به دلیل مبارزه با معلول و نه علت‌ها، سال‌هاست از بام تاریخ فرو افتاده است. آمریکا اگر در مبارزه با تروریسم صادق بود، حداقل با پذیرش صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی نسبت به جنایات جنگی نظامیان آمریکایی می‌توانست تا حدودی برای خود آبرو بخرد.
نمایش نتانیاهو در سازمان ملل را چطور ارزیابی می‌کنید؟
همانگونه که خود شما اشاره کردید اقدام اخیر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بیشتر به یک شو و نمایش تبلیغاتی شباهت داشت تا یک خبر متکی بر اطلاعات و گزارش‌های قابل اتکا.
بنیامین نتانیاهو در نطق خود مدعی شد ایران یک انبار مواد و تجهیزات اتمی در روستای تورقوزآباد ( شهرک فاطمیه یا بهاران) دارد که تاکنون مخفی بوده است. سپس نخست‌وزیر اسرائیل نقشه‌ای از تهران و عکسی از ساختمانی در تورقوزآباد، در جنوب تهران از توابع بخشداری کهریزک شهرستان ری را نشان داد و گفت این تصاویر مکان تأسیسات سرّی جدیدی در ایران را نشان می‌دهد.
ادعای واهی نتانیاهو آنقدر بی‌پایه و اساس بود که حساسیت هیچ کدام از رهبران سیاسی جهان جز تعدادی مشخص را برنینگیخت چون تاکنون قریب به ۱۲ بار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش‌های خود که ماحصل راستی‌آزمایی و نظارت‌های دقیق بوده است تعهد ایران را تایید نموده است.

^{نویسنده: هدی دهقان بذرافشان}