در حالی رئیس جمهور کشورمان براهمیت و لزوم حفظ برجام تاکید کرده که ناظران سیاسی بر این باورند؛ کدام برنامه جامع اقدام مشترک باید حفظ شود، برجامی که هیچ کدام از کشورهای اروپایی نیز به آن تعهدی ندارند! ودر نهایت با بیتعهدی بر ادامه حضور ایران در این توافق اصرار میکنند، آقای رئیس جمهور از کدام برجام با اهمیت سخن میگویید؟ برجامی که رژیم آمریکا از آن خارج و سه کشور اروپایی جز همراهی با سیاستهای این رژیم استکباری هدف دیگری ندارد، آیا این برجام قابل اهمیت است و باید حفظ شود؟
دیروز حسن روحانی در جلسه هیأت دولت بر لزوم حفظ برجام تاکید کرد و گفت: ممکن است برخی سلیقه دیگری در خصوص چگونگی اقدامات کشورمان داشته باشند که مثلاً چرا هیجانی و جهشی واکنش نشان نمیدهیم. در مقابل اینها، مبنای ما این است که فضا و زمان لازم را برای حفظ برجام تا جایی که ممکن است نگه داریم چرا که میدانیم برای منطقه و جهان حائز اهمیت است.
وی تصریح کرد: عجلهای نداریم که با قرارداد و توافقی که به معنای منطق و قدرت دیپلماسی ایران و توان مذاکراتی کشورمان در برابر قدرتهای جهان است و توافقی که تمام قطعنامههای شورای امنیت را از بین برده و اتهام را از ایران رفع کرده و ما را بر صندلی مدعی نشانده و موجب انزوای آمریکا شده است، برخورد هیجانی داشته باشیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه حتی برجام تضعیف شده امروز از چنان قدرتی برخوردار است که سیاست خارجی آمریکا را متزلزل کرده است، خاطر نشان کرد: امروز همه به آمریکا و ترامپ ایراد میگیرند که چرا یک توافق مورد تأیید سازمان ملل را کنار گذاشته است. در حالی تهران گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را از دو روز پیش آغاز کرد که تقریبا ۴سال به تمام تعهدات خود عمل و بارها آژانس بین المللی اتمی نیز بر این تعهدات مهر تایید زد اما در مقابل هیچ کدام از طرفهای اروپایی حاضر به اجرای هیچ کدام از تعهدات خود نبودند و با بهانه تراشیهای مختلف فقط وقت تلف میکردند و بس. بارها منتقدان دلسوز نظام به آن اشاره کردند، مبنی بر اینکه اروپاییها تحت هیچ شرایطی آمریکا را رها نمیکنند تا بخواهند برای برجام هزینه کنند و هنوز هم برخی در داخل به اروپاییهای بدعهد خوش بینند.
ایران تا کنون دو گام اساسی را در زمینه کاهش تعهدات انجام داده که یکی عبور از سقف ۳۰۰ کیلوگرمی ذخایر اورانیوم با درصد غنای پایین و دیگری افزایش سطح غنی سازی از ۳.۶۷ درصد به کمتر از ۵ درصد بوده است. از نقطه نظر فنی و حقوقی، کاهش تعهدات ایران در برجام، بر اساس بند ۳۶ بوده و به اندازهای نیست که بتوان مسیر آن را خطرناک تلقی کرد. عبور نسبی از مرز ۳۰۰ کیلوگرم و افزایش سطح غنیسازی از ۳.۶۷ درصد، بیش از آنکه ماهیت یا مسیر برنامه هستهای ایران را تغییر دهد، به مثابه هشداری به غرب برای نجات و حفظ توافق هستهای است. نکته جالب اینکه با کاهش تعهدات برجامی، وزرای امور خارجه سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه و نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی بیانیهای در خصوص کاهش تعهدات ایران ذیل برجام و آخرین وضعیت این توافق چندجانبه صادر کردند.
طرفهای اروپایی برجام که با کوتاهی خود در تأمین حقوق مشروع ایران ذیل برجام باعث شدهاند که ایران در راستای حفظ منافع ملی خود اقدام به کاهش تعهداتش کند، در ابتدای بیانیه خود اظهار داشتهاند: وزاری امور خارجه فرانسه، آلمان و انگلیس و همچنین نماینده عالی اتحادیه اروپا مراتب نگرانی عمیق خود را از اینکه ایران فعالیتهای در تضاد با تعهداتش ذیل برجام انجام میدهد، ابراز میدارند.
در ادامه این بیانیه آمده است: آژانس بینالمللی انرژی اتمی اکنون تأیید کرده است که ایران غنیسازی اورانیوم را در سطحی بالاتر از سقف مجاز در برجام آغاز کرده است. ما از اینکه ایران به چندین مورد از تعهداتش ذیل برجام عمل نمیکند، عمیقاً نگرانیم. ایران اعلام کرده است که میخواهد در برجام بماند؛ بنابراین باید بدون تأخیر از اقدامات اخیر خود بازگردد و اجرای کامل برجام را از سر گیرد.
طرفهای اروپایی برجام در حالی بار دیگر توپ را به زمین ایران انداخته و از ایران بابت انجام اقدامات مجاز طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام انتقاد میکنند که پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای یکجانبه این کشور علیه ایران، تنها به دادن وعده و وعید اکتفا کرده و گام محسوسی در راستای تأمین منافع مشروع ایران طبق برجام برنداشتهاند. ۱۸ اردیبهشت۹۷، آمریکا بصورت یکجانبه از برجام خارج شد؛ پس از آن اروپاییها به عنوان یکی از طرفهای برجام، از ایران درخواست کردند که علیرغم نقض برجام از سوی آمریکا، تهران از توافق هستهای خارج نشود. مقامات کشورمان نیز مشروط به اقدام اروپا در تضمین منافع برجامی ایران، با این درخواست موافقت کردند. حتی اروپا با وجود طراحی سازو کار ویژه مالی و مدعی اجرایی شدن آن، بر این تاکید کردند که این سازو کار نمیتواند خواسته های تهران را محقق کند و البته این موضوع را بارها از سوی مسئولان کشورمان شنیدیم! بارها منتقدان دلسوز نظام به آن اشاره کردند، مبنی بر اینکه اروپاییها تحت هیچ شرایطی آمریکا را رها نمیکنند تا بخواهند برای برجام هزینه کنند و هنوز هم برخی در داخل به اروپاییهای بدعهد خوش بینند
اما هر چه زمان به جلوتر رفت و تحریمهای یکجانبه و تروریسم اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران تشدید شد، ناتوانی و اهمال اروپاییها نیز در ارائه راهکاری که ضامن منافع برجامی ایران باشد بیشتر مشهود شد.حالا باید اذعان داشت که توافق هستهای نه تنها نقش مهم و اثر گذاری برای ملت ایران داشت بلکه به مثابه اهرمی بود تا فشارها بر جمهوری اسلامی ایران به قوت خود ادامه یابد و برخی نیز بدانند که نباید بیش از این سنگ برجام را به سینه بزنند!