ناظران سیاسی بر این باورند؛ قطعا کنش‌های دیپلماتیک می‌تواند تاثیرات قابل توجهی را در افزایش قدرت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران داشته باشد چرا که بخش قابل توجهی از حرکت‌های دشمن حرکت های سیاسی- دیپلماتیک است. هفته گذشته مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق به تهران سفر کرد و با مسئولان عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران بویژه حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب دیدار کرد. الکاظمی در تهران گفت که عراق نخواهد پذیرفت از خاک خود، تهدیدی متوجه ایران شود و بغداد بسیار تمایل دارد که بر اساس اصل عدم مداخله در مسائل داخلی، روابط خوبی با تهران داشته باشد. افزون بر این مسئله، حسن روحانی ریاست جمهوری اسلامی ایران و الکاظمی تأکید کردند که بغداد و تهران مایل هستند میزان تبادل تجاری خود با یکدیگر را به بیش از ۲۰ میلیارد دلار برسانند. از طرفی، محمد جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران هم به مسکو سفر و با مسئولان این کشور از جمله رئیس جمهور و وزیر خارجه روسیه دیدار و گفت‌وگو کرد. در این سفر توافق شد که معاهده همکاری بین دو کشور تا بیست سال دیگر تمدید شود و اینکه گروهی از کشورهایی مانند ایران، روسیه و چین تشکیل شود که تحت تحریم آمریکا قرار دارند. هدف از این پیشنهاد، کاهش تأثیرات تحریم و همکاری کشورهای مذکور با یکدیگر است.
ویاچسلاو ماتوزوف دیپلمات پیشین روس، سفر ظریف به مسکو را دارای اهمیت استثنایی عنوان و تأکید کرد، این سفر گام تازه‌ای در جهت همگرایی بین دو کشور است و فضای حاکم بر دیدار ظریف و وزیر خارجه روسیه، بسیار خوب بود. ماتوزوف تصریح کرد، تصمیمات آمریکا برای انزوای ایرن، روسیه و چین ناشی از تفکر واپسگراست؛ زیرا روابط بین روسیه و ایران از مرحله قبلی، بسیار عمیقتر شده است. نقشه سیاسی و اقتصادی جدیدی در سطح جهانی برای مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا در حال شکل‌گیری و تثبیت است. آمریکا اما در روابط خارجی خود و حتی همپیمانانش به مشکل خورده و دیگر جایگاه آمریکا به عنوان پلیس جهانی از بین رفته است.

سیاست برد برد با روسیه و عراق
محمد صادق کوشکی کارشناس مسائل سیاست خارجی درباره سفر الکاظمی نخست وزیر عراق به ایران به خبرنگار سیاست روز گفت: این سفر از چند جهت اهمیت دارد، ابتدا اینکه عراق بزرگترین و جدی‌ترین کشوری است که بیشترین مرز را با جمهوری اسلامی ایران دارد.
وی افزود: به بیان دیگر یعنی بیشترین تعاملات اقتصادی را با دولت عراق داریم، چناچنه سال گذشته بیش از ۱۲ میلیارد دلار کالا به عراق صادر کردیم و این به معنای رونق صادرات کشورمان به شمار می رود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: در سال ۹۷ نیز بیش از ۴میلیون و نیم زائر عراقی وارد ایران شدند و رقمی بالغ بر ۳میلیون دلار برای کشور ارز آوری داشته و رونق صنایع خرد و مسافربری و گردشگری را نیز فراهم کرده است، بدون تردید می توان گفت عراق مهمترین همسایه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ملت ایران در این شرایط به شمار می‌آید و البته یک گلوگاه تنفسی است.
کوشکی با تاکید بر اینکه آمریکایی‌ها در تقلا هستند تا با فشار به دولت عراق این گلوگاه تنفسی ما را مسدود کنند، تصریح کرد: در نقطه مقابل، ما هم باید تلاش کنیم تا این گلوگاه تنفسی را باز نگه داریم و در واقع تعاملات با عراق را از دست ندهیم؛ به خصوص در شرایط کنونی ارتباط با عراق می‌توان به عنوان یک مسکن وضعیت کنونی را تثبیت و تا حدودی فشارهای اقتصادی را در جامعه ما کمتر گند. وی با بیان اینکه سفر نخست وزیر عراق به ایران می‌تواند حتی تاثیر کوتاه مدت بر شرایط اقتصادی کشورمان داشته باشد، خاطرنشان کرد: ضمن آنکه ایران در موضوعات امنیتی به دلیل وجود و حضور آمریکا در عراق سیاست و استراتژی مشترکی با دولت و ملت عراق دارد. وی در خصوص سفر محمد جواد ظریف وزیرخارجه کشورمان به روسیه و دیدار با مقامات این کشور نیز گفت: هم اکنون در موقعیتی هستیم که روس‌ها تمایل به گسترش ارتباط با ایران دارند و این تمایل دو طرفه است؛ در واقع اگر با هوشمندی وارد شویم می‌توانیم یک موازنه‌ای در ارتباط با مسکو ایجاد کنیم. کارشناس مسائل سیاست خارجی اظهارداشت: این به معنای اعتماد کردن یا تکیه به روس‌ها نیست اما با توجه به رفتارهای یکسان تحریمی که آمریکا با دو ملت روسیه و ایران دارد به همین دلیل می توان در عرصه‌های مشترکی با روسیه وارد همکاری شد و اگر سیاست خارجی ما بتواند شرایط توسعه مناسبات اقتصادی فراهم کند این سیاست برد-برد برای هر دو طرف ایجاد خواهد شد.

پویایی اقتصادی در عرصه دیپلماسی
سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسائل سیاست خارجی نیز درباره سفر ظریف به مسکو و حضور الکاظمی نخست وزیر عراق در ایران به سیاست روز گفت: با توجه به شرایط جمهوری اسلامی ایران و با توجه به افزایش تحریم‌های ظالمانه آمریکا و تبعیت محض اتحادیه اروپا از آمریکا، احتمال حرکت های سیاسی تخریب کننده افزایش یافته است.
وی افزود: قطعا کنش‌های دیپلماتیک می‌تواند تاثیرات قابل توجهی را در افزایش قدرت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران داشته باشد چرا که بخش قابل توجهی از حرکت‌های دشمن حرکت‌های سیاسی- دیپلماتیک است.
صدرالحسینی بیان داشت: با این روند و با تأکید به سفر نخست وزیر عراق به ایران بخش زیادی از تفاهمات به شکلی امضا و قابلیت اجرا پیدا کرد؛ در ضمن در روز اول سفر الکاظمی به تهران سفری را از سوی آقای ظریف به روسیه داشتیم که با توجه به ضرورت توافقات راهبردی تهران - مسکو این توافقات به روز رسانی شد. این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: سفر محمد جواد ظریف و دیدار با همتای خود و رییس جمهور روسیه توانست یک پویایی ویژه‌ای در دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران را ترسیم کند؛ امیدواریم سفرهای دیپلماتیک به رفع نیازهای روزمره مردم و حل مشکلات اقتصادی کمک کند.
وی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها با شیطنت خاص خود تلاش می‌کنند عملیات روانی تحریم های ضد ایرانی را تشدید کنند، خاطرنشان کرد: این موضوع را در کاهش ارزش ریال در برابر دلار مشاهده کردیم؛ بنابراین باید این مسئله را مورد توجه قرار دهیم که سفرهای دیپلماتیک انتظارات مردم را افزایش می دهد و انتظار آنان از این مسئله انتظاری است که بخشی از مشکلات اقتصادی مردم را بر طرف کند. 

^{نویسنده: هدی دهقان بذرافشان}