آنجلا مركل صدر اعظم آلمان امروز براي ديدار با مقامات تركيهاي راهي آنكارا ميشود. اين سفر در حالي صورت ميگيرد كه در كنار بررسي روابط دو جانبه، موضوع پناهجويان از اولويتهاي مركل عنوان شده است. بررسي روند تحولات آلمان نشان ميدهد كه مركل در ماههاي اخير با چالشهاي بسياري در قبال پناهجويان مواجه شده است. از يك سو مركل بر اساس سياست تامين نيروي كار براي تقويت صنايع آلمان و از سوي ديگر براي تقويت جايگاه آلمان در ميان كشورهاي اسلامي پذيرنده پناهجويان است در حالي كه اعتراضهاي جريانهاي سياسي و حتي برخي گروههاي اجتماعي با سياستهاي مركل او را در وضعيت نامعلوم و بعضا بحراني قرار داده است.
بر اين اساس سفر مركل به تركيه داراي اهميت بسياري ميباشد چنانكه وي نيز پيش از اين بر محور بودن مسئله پناهجويان در اين سفر تاكيد داشته است.
مجموع اين فرآيندها در حالي روي ميدهد كه يك نكته بسيار مهم وجود دارد و آن نوع رفتارهاي تركيه در قبال پناهجويان است. اسناد و مدارك در طول ۵ سال اخير نشان ميدهد كه تركيه بر خلاف ادعاهاي مقاماتش نه تنها گامي براي كمك به مردم سوريه برنداشته بلكه اردوگاههاي پناهجويان در تركيه به محلي براي تشديد درد و رنج آوارگان مبدل شده است. گزارشها حكايت از آن دارد كه تركيه از ميان پناهجويان براي داعش و گروههاي تروريستي جذب نيرو ميكند.
اخيرا سازمان ملل از استثمار كودكان پناهجو در توليديهاي چند مليتي در تركيه خبر دادهاند. شرايط بحراني پناهجويان در اين اردوگاهها چنان بوده كه بسياري از آنها حاضر به بازگشت به سوريه و كشته شدن به دست داعش شدهاند.
به عبارتي آوارگاني كه راهي اروپا شدهاند يك بار در تركيه به دليل سياستهاي نادرست سران اين كشور، گرفتار رنجهاي بسيار شدهاند بگونهاي كه آوارگي و فرار از تركيه را بر ماندن ترجيح دادهاند. وضعيت بحراني پناهجويان در تركيه چنان بوده كه انتقاد اروپاييها را نيز به همراه داشته چنانكه یوهانس هان، کمیسر اروپا اعلام کرد ترکیه باید نتایج توافق برای کاهش مهاجرت به اروپا را در اجلاس سران این قاره در ۲۹ بهمن ارائه دهد.
وی در این باره افزود: توافق اتحادیه اروپا برای اقدام عملی ترکیه درباره مهاجران بیش از دو ماه قبل صورت گرفت. با این وجود، هیچ نشانهای مبنی بر کاهش تعداد مهاجران تاکنون دیده نشده است. شکی وجود ندارد که ترکیه باید اقدام بیشتری انجام دهد. نكته قابل تامل آنكه تركيه تاكنون ميلياردها دلار از اروپا به نام نگهداري از پناهجويان دريافت كرده اما هرگز كاركردي براي اجراي وعدههاي خود نداشته است.