گروه سياسي – روزهاي پاياني سال گذشته در حالي سپري شد كه بحث كاهش روابط ايران و انگليس در مجلس شوراي اسلامي داغ بود؛ بر اساس اين طرح كه در ابتدا به خاطر دخالتهاي نابجاي سران انگليس در جريان پس از انتخابات ايران و موضعگيريهاي جهت گيرانه آنها مطرح شده بود قرار بر اين بود كه نمايندگان در رابطه با چگونگي كاهش و يا قطع روابط با انگلستان تصميم بگيرند، آغاز مذاکرات مربوط به کاهش رابطه با انگلیس، در کمیسیون امنیت ملی مجلس و در جلسه مشترک ماهیانه کمیسیون و وزارت امور خارجه و امضای یک فوریت طرح الزام دولت به قطع رابطه سیاسی با دولت انگلیس، در مجلس شورای اسلامی و سرانجام جلسه مشترک کمیسیون امنیت، وزارت امور خارجه، دیگر وزارتخانههای مرتبط و نمایندگان اتاق بازرگانی کشور در موضوع کاهش رابطه از جمله تحولات مرتبط با این موضوع بود. اين موضوع در حالي در مجلس پيگيري ميشد كه بنا به عقيده كارشناسان بهترين راهكار براي سياست خارجي جمهوري اسلامي در رابطه با انگلستان كاهش روابط با اين كشور بوده است؛ اين موضوع در شرايطي مطرح ميشود كه به نظر ميرسد با محدود شدن دامنه حضور نفوذ انگلیس در منطقه و ایران، این کشور به دنبال یارگیری از دیگر کشورها جهت پیشبرد سیاستهای ضد ایرانی خود است. در حقيقت كاهش نفوذ انگلستان در خاورميانه با توجه به فعاليت اين كشور در ناتو و حضور نظامي در كشورهاي افغانستان و عراق شكل جديتري به خود گرفته است؛ سياست اين كشور در رابطه با ايران و پرونده هستهاي جمهوري اسلامي تاكنون در مركز مخالفتهاي كشورهاي 1+5 در رابطه با سياستهاي هستهاي عليه ايران بوده و اكنون نيز در رابطه با نقش اين كشور در تصويب تحريمها ميتوان به نقش فعال مقامات انگلستان در تصويب تحريمهاي شوراي امنيت و اتحاديه اروپا اشاره كرد. طرح كاهش روابط با انگلستان طرحي بود كه طي آن 35تن از نمایندگان مجلس طرحي را با يك مقدمه، یک ماده واحده و ۲ تبصره تدوين و امضا كردند كه در صورت تصویب نهایی در مجلس، دولت موظف خواهد شد کلیه روابط سیاسی جمهوری اسلامی با انگلستان را متوقف و معلق کند. در مقدمه این طرح به "سوابق طولانی دخالتهای مستقیم و غیر مستقیم دولت انگلیس در امور ایران به ویژه نسل کشی در جنگ جهانی اول، کودتای رضا خان، سرنگوني دولت مصدق، حمایت از رژیم صدام علیه جمهوری اسلامی و اظهارات مکرر و صریح مقامات رسمی دولت انگلیس در حمایت از فتنه گراییهای غرب و بعد از انتخابات دهم در کشورمان و پشتیبانی مالی تبلیغاتی و رسانهای و اعزام جاسوس" اشاره و بر ضرورت تصويب آن تاكيد شده است. در ماده واحده طرح فوریتی "الزام دولت جمهوری اسلامی ایران به قطع رابطه کامل سیاسی با دولت انگلیس" آمده بود "دولت موظف است از تاریخ تصویب این قانون کلیه روابط سیاسی خود با دولت انگلیس را متوقف کرده و با حالت تعلیق در آورد."همچنين در تبصره اين ماده واحده تاكيد شده بود "دولت موظف است همزمان با توقف ارتباطات سیاسی، دعاوی خود مبنی بر ضرر و زیانهای مادی و معنوی به ملت ایران در طول سالیان گذشته را در مجامع داخلی و بینالمللی دنبال کرده و مجلس را هر ۶ ماه از نتیجه اقدامات خود مطلع کند." همچنين طراحان تاكيد كرده بودند "چنانچه دولت انگلیس از اقدامات خود علیه دولت و ملت ایران عذر خواهی رسمی و علنی نکند برقراری مجدد رابطه موکول به نظر مجلس شورای اسلامی است." ارائه طرح راي مثبت اكثر نمايندگان را با خود به همراه داشت؛ درخواست 35 نماینده اما خیلی زود با واکنش سایمون گس سفیر جدید انگلیس در تهران روبهرو شد. 25 اسفند 88 گس در نامهای به رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس با ادعای اینکه کشورش در امور داخلی ایران دخالتی نداشته است، خواستار عدم کاهش سطح روابط ایران با انگلیس شده بود. در همان زمان علاءالدين بروجردي رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس در رابطه با كاهش روابط با انگلستان و استقبال از آن در مجلس گفت: جاي خرسندي است که دولت به حساسيت نمايندگان ملت در زمينه کاهش سطح روابط با انگليس توجه دارد. وي با بيان اينکه بحث دخالت انگليس درايران به هيچ وجه محدود به دخالت آنها در زمان انتخابات نيست، خاطرنشان کرد: ظلم آشکار انگليس در حق مردم ايران سابقه تاريخي دارد و دخالت درانتخابات حلقهاي از زنجيره طولاني دخالتهاي انگليس در امور داخلي ايران است؛ به همين دليل نظر غالب درجمهوري اسلامي ايران کاهش سطح همکاريها با اين کشور است که وزارت امورخارجه بايد گامهاي عملي را دراين زمينه بردارد. اين مسئله در حالي مطرح ميشود كه طي دو سه سال گذشته بحث انسداد یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار از داراییهای ایران توسط دولت بريتانيا در راستای تحریمهای بینالمللی علیه برنامههای هستهای ایران علني شده است و مجموعه رفتارهاي سران انگليس در ارتباط با ايرن موجب بروز مسئله كاهش روابط با اين كشور شده است. با اين وجود پس از طرح اين قضايا در مجلس رامين مهمانپرست سخنگوي وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالي درباره كاهش روابط با انگلستان با بیان اینکه بحث كاهش روابط با انگليس به سطح كاردار مطرح نيست، تاكيد كرده بود كه متاسفانه اخبار به درستي نقل نميشود. كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس و برخي نمايندگان نگرانيهايي از عملكرد دولت انگلستان دارند و برخي از نمايندگان حتي خواستار قطع رابطه سياسي با انگليس هستند و برخي نيز درخواست كاهش رابطه را با انگليس مطرح كردهاند، ملاحظات كارشناسي همه بخشهاي مختلف مطرح و جلساتي برگزار شده و هر كدام از ارگانها ديدگاههاي خودشان را در اين رابطه بيان كردهاند. مهمانپرست ادامه داد: اين حق نمايندگان مجلس است كه اظهارنظر خودشان را داشته باشند و اگر به تصميمي برسند اين تصميم براي دولت لازمالاجرا خواهد بود. اينكه ملاحظات مختلف در اين گونه جلسات بررسي شود به معناي نقل اخباري نيست كه به صورت غيردقيق توسط برخي عنوان شده است. اما پيش از اين موضعگيري سخنگوي وزارت امور خارجه حسن سبحانینیا، نایب رئيس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در جمع خبرنگاران اعلام كرده بود که وزارت خارجه و اطلاعات با کاهش سطح روابط با انگلیس موافقت کردهاند. تاريخچه روابط ايران و انگلستان روابط ایران و بریتانیا از اواخر دوران ایلخانیان در ایران و ادوارد ششم، در بریتانیا شکل گرفت. در برخی دوران از تاریخ ایران روابط دوجانبه میان دو کشور در بالاترین سطح قرار داشت. اما پس از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷، روابط میان ایران و پادشاهی متحده دچار بحران و تشنج بوده است، هر چند تصویر منفی انگلیس نزد ایرانیان از انقلاب اسلامی سرچشمه نمیگیرد و به دو قرن گذشته و به دوران استعمار انگلیس و هنگامی که این کشور بر هند حکومت میکرد، باز میگردد در حقيقت در اين دوره انگلستان در رقابت با روسیه به دست اندازی و دخالت بی حد و حصر در ایران میپرداخت. انگلیس در سال 1941 و در هنگام جنگ جهانی دوم ایران را اشغال کرد و رضا شاه را به دلیل تمایلات آلمانیاش به جزیره موریس تبعید کرد.اما از ابتداي وقوع انقلاب اسلامي ايران روابط دو كشور نه تنها در سطح مطلوبي قرار نداشته بلكه به مدعاي اسناد موجود طرف انگليسي همواره سعي در دخالت در امور داخلي ايران را داشته و از هيچ كوششي در اين زمينه فروگذار نكرده است بر همين اساس در هر برهه زماني با مساعد ديدن شرايط سعي در دخالت در امور داخلي را به اجرا گذاشته است در اثبات اين ادعا ميتوان به روزهاي پر آشوب پس از انتخابات سال 88 در ايران اشاره كرد كه در روزهاي آغازين تيرماه سال گذشته تعدادي از كاركنان سفارت انگلستان به جرم دست داشتن در آشوبها و اغتشاشات سال 88 بازداشت و دستگير شدند؛ اين دخالت صريح در حالي اتفاق افتاد كه پيش از آن گوردون براون نخست وزیر انگلیس از ایران خواسته بود که نشان دهد انتخابات منصفانه بوده است. براون تاكيد كرده بود كه چشم جهان در حال حاضر بر ایران است. ما میخواهیم که ایران عضوی از جامعه بینالمللی باشد نه کشوری منزوی اما این بستگی به ایران دارد که نه تنها برای انگلیس بلکه به جهان و مردم خود اثبات کند که حقوق اساسی مردم را مورد احترام قرار میدهد. گوردون براون نخست وزیر انگلیس گفت کشورش مایل است که روابط مستحکمی با ایران برقرار کند اما چنین امری به پاسخ ایران به شرایط فعلی باز میگردد. نخست وزير انگلستان پس از اخراج ديپلماتهاي انگليسي و كاركنان ايراني سفارتخانه در ايران در واكنشي نسبت به اين موضوع ابراز تاسف كرد، وی به نمایندگان گفت که به ادامه ابراز نگرانیاش به مقامات ایرانی ادامه خواهد داد؛ تمام اين اظهارنظرها و دخالتهاي صريح در كنار اظهارنظرهاي نابجاي ديويد ميبيلند وزير خارجه اين كشور اتفاق افتاد.در عين حال رسانههای جمعی انگلیس از چند روز قبل از انتخابات سال گذشته، توجه خود را به ایران و مسائل ایران معطوف کرده بودند و گزارشگران رسانههای جمعی نوشتاری و گفتاری بخش قابل توجهی از برنامههای خبری خود را به انتخابات ایران اختصاص داده بودند، با تحولاتی که در ایران صورت میگرفت لحن این رسانهها تغییر مییافت. همين موضوعات سبب طرح كاهش روابط با انگلستان شد؛ مجلس هشتم در جلب رضايت سازمانها و وزارتخانههاي مربوط به اين قضيه نهايت تلاش خود را به كار گرفت بر اين اساس بر اساس گفته سخنگوي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي نمايندگان در راستاي كاهش و كنترل سطح روابط با لندن كميسيون امنيت ملي با ارسال نامههايي به وزراي امور خارجه، امور اقتصادي و دارايي، صنايع و معادن و همچنين وزارت بازرگاني از آنها خواسته بودند كه با توجه به نگاه خصمانه انگليس به ايران، نوع تعاملات تجاري و اقتصادي كشورمان را با لندن را در بخشهاي بينالمللي و شركتهاي خصوصي ظرف يك ماه به كميسيون ارائه دهند تا روابطمان را با لندن كنترل كنيم. با اين حال به عقيده اكثر كارشناسان اگر بسياري از كشورهاي اروپايي طي سالهاي پس از انقلاب اسلامي تلاش كردهاند كه وجهه همت خود را براي فشار به ايران و صدمه زدن به اين ملت در عرصههاي سياسي و اقتصادي قرار دهند؛ انگليس فعالترين كشور در عرصه جنگ نرم افزاري و تهاجم فرهنگي بوده است. اما با گذشت يك مدت زمان چند ماهه از طرح كاهش روابط با انگلستان كه توسط مجلس شوراي اسلامي پيگيري شد اين طرح اكنون به فراموشي سپرده شده و دولت و مجلس حتي با توجه به تلاش و فعاليت سران اين كشور در تصويب تحريمها عليه ايران تصميم قاطعي در اين مورد اتخاذ نكردهاند.انگليس يكي از كشورهاي پيگير تحريمهاي مضاعف عليه جمهوري اسلامي ايران است ضمن اين كه مناسبات اقتصادي در واقع يك طرفهاي با ايران دارد و توقع اين است كه پس از آن پيگيريهاي مصمم از سوي مجلس و دولت اقدامي در اين زمينه صورت گيرد. در واقع مسكوت ماندن كاهش روابط ايران با انگليس پرسشي است كه مردم نيز آن را مطرح ميكنند. مردم ايران سالهاي طولاني است كه از سياستهاي خصمانه انگليس نسبت به خود دلگير هستند و پيشينه تاريخي روابط انگليس با ايران اين موضوع را اثبات ميكند. نمايندگان مجلس پس از پايان تعطيلات خود طرحي را كه خود مطرح كرده بودند دوباره به جريان بيندازند.