درخت و جنگل نه تنها در بين ايرانيان باستان از اهميت زيادي برخوردار بود بلكه دين مبين اسلام هم به اهميت درخت و درختكاري نگاه ويژهاي دارد.حتي مقام معظم رهبري هم در سخنراني خود در بهمنماه سال ۹۵ با اشاره به اهمیت فضای سبز و پوشش گیاهی فرمودند: بسیاری از عوارض ناشی از ریزگردها و آلودگی هوا و ناسالم بودن هوای شهرها به دلیل کمبود پوشش گیاهی است و با توجه به موقعیت اقلیمی و گستردگی مناطق کویری در کشور، حفظ پوشش گیاهی اهمیت مضاعفی دارد.
با بهرهگیری از تعالیم اسلامی و ایرانی، بسيج سازندگي كشور از سالهای گذشته سازمان در نقاط مختلف کشور در زمینه درختکاری فعالیت میکند. در این میان این با همکاری اهالی و اداره منابع طبیعی سنندج كمر همت را بستهاند تا در برخي از روستاهاي این شهر با كاشت انواع درختان؛ در حوزه جنگلكاري ورود كرده و از طرفي با انجام اين كار براي اهالي اين روستاها اشتغالزايي داشته باشند.
اين روزها غياثالدين مجري و كارشناس طرح جنگلكاري در روستاهاي تودارملا، و تودار روته بخش کلاترزان شهرستان سنندج در استان كردستان است. دكتر حميد غياثالدين دانشجوي دكتري منابع طبيعي است و سالها در اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري استانهاي سمنان و كردستان مشغول به كار است. برای آگاهی از مراحل و شرایط درختکاری انجام شده و برنامههایی که برای آینده این منطقه در نظر گرفته شده است با او همکلام شدیم.
از مخالفتهای سرسختانه تا نامهاي با ۹۰ اثرانگشت
از او دربارهي طرح جنگلكاري در اين روستاها و اقداماتي كه تا به امروز انجام دادهاند ميپرسيم و او در جواب ضمن تشریح مراحل کاری میگوید: سال ۹۴ كارمان را در بخش كلاترزان سنندج آغاز كرديم اما در همان ابتداي كار با مشكلات زيادي روبهرو بوديم. در آن زمان قدم به هر منطقهاي ميگذاشتيم و قصد داشتيم كار كاشت درختها را انجام بدهيم با مخالفت شديد اهالي روبهرو ميشديم. با اينكه اين زمينها متعلق به دولت است اما بيشتر آنها صاحب عرفي داشت و نسل به نسل به اهالي روستاها رسيده بود. تفكر آنها نسبت به ماجراي كاشت نهال و جنگلكاري اين بود كه دولت قصد دارد با اين كار زمينها را از دست روستاييان دربياورد. به همين خاطر براي شروع كار مجبور شديم تا روستاي تودارملا عقبنشيني كنيم.
وي ادامه ميدهد: در اين روستا وقتي بيل مكانيكي اولين چاله را براي كاشت نهال حفر كرد نمايندهاي از مردم روستا نزدمان آمد و درباره اينكه چرا قصد داريم در اين منطقه نهال بکاریم، پرسوجو كرد.ما نيز به صورت مفصل طرح را براي نماينده روستا توضيح داديم و به او گفتيم هدف از اجراي طرح جنگلكاري توسعه فضاي سبز،حفاظت آب و خاك، جلوگيري از تخريب و تصرف زمينها و تغيير كاربري زمين و همچنين ايجاد اشتغال براي اهالي روستاست. خوشبختانه اهالي تودارملا با توجه به اينكه اكثر آنها دامدار بودند و به خاطر مشكلات زيادي كه برايشان به وجود آمده بود بيكار شده بودند از اين طرح كه ميتوانست برايشان اشتغالزايي خوبي به همراه داشته باشد استقبال كردند و حتي نامهاي با ۹۰ اثرانگشت به ما دادند و رضايت خود را براي اجراي اين طرح اعلام كردند.
حفر ۴۰۰ هزار چاله کاشت بادام
به اين ترتيب كار درختكاري در روستاي تودارملا آغاز شد و در قالب این طرح، گونههای جنگلی اقتصادی و چند منظوره از جمله بادام، سماق، فندوق، گلابی جنگلی، پسته وحشی، سنجد، زالزالک كاشته شد.
غياثالدين ميگويد: يكي از اصليترين هدفهاي ما در طرح جنگلكاري بحث اشتغالزايي براي مردم محروم روستاهاست. به طور مثال در روستاي تودارملای سنندج تا به امروز چهارصد هزار چاله برای کاشت بادام شيرين كه نياز كمي به آب دارد حفر شده است. اين درختان پس از سه سال نگهداري و آبياري به بار مينشيند و باعث كسب درآمد براي اهالي روستا ميشود.
وقتي كار رونق گرفت
چالهها يكي پس از ديگري در روستاي تودارملا حفر شد و نهالها كاشته شد. وقتي ماجرا به گوش اهالي روستاي تودار روته هم رسيد و آنها نيز كه از مزاياي اجراي طرح جنگلكاري باخبر شدند به سازمان بسيج كشاورزي و منابع طبيعي و آبخيزداري مراجعه و درخواست كردند اين طرح را در روستاي آنها نيز اجرا كنند.
شروع با ما نگهداری با مردم
مجري طرح جنگلكاري در روستاهاي سنندج ميگويد: قصد داريم هر پنچ هكتار از زمينهايي كه نهال در آنها كاشته شده است را به يك نفر از اهالي واگذار كنيم. به اين ترتيب با يك حساب سرانگشتي براي بيش از ۲۰۰ نفر اشتغالزايي خواهيم داشت.
وي در ادامه افزود: بسیج سازندگی با همکاری منابع طبیعی با اعتبارات خود كار را آغاز نمودند و در ادامه نگهداري و ثمردهي نيز به عهده اهالي روستا واگذار شد. به طور مثال درختان بادام با مراقب و نگهداري و البته نظارتي كه ما خواهيم داشت همانطور كه قبلا هم به آن اشاره كردم پس از سه سال به باردهي ميرسد و به اين ترتيب از آنجايي كه مزایا و سود این طرح به خود اهالی روستا بر ميگردد براي هر خانوار درآمدي ۲۱ میلیونی خواهد داشت.
وقتي كار بيشتر شد
غياثالدين ميگويد: وقتي كار جنگلكاري در اين دو روستا با قدرت و سرعت بيشتري ادامه پيدا كرد و خبر اين كار بزرگ منتشر شد از دفتر نماينده ولي فقيه پيشنهاد شد تا با توجه به خاصيت گياهان دارويي به سراغ توليد اين محصولات هم برويم. به همين خاطر وقتي با اين پيشنهاد خيلي خوب مواجه شديم به سراغ كشت درختان دارويي مثل درخت سنجد هم رفتيم. حتي در ادامه كار به سراغ كاشت درخت پسته نيز رفتيم و بعد از چند سال همه اين درختان به بهرهبرداری ميرسند و درآمد نسبتا خوبي را براي اهالي اين دو روستا به همراه خواهد داشت.به غير از اين و در کنار این طرح، ۵ هکتار گیاه دارویی آویشن نیز کشت شده که امید است سرمایهگذاران بخش خصوصی برای تجارت این گیاهان توسط استانداری و فرمانداری جذب شوند.
آغاز ۶ هزار هكتاري جنگلكاري
اين كارشناس منابع طبيعي با اشاره به اينكه طرح شش هزار هكتاري جنگل كاري با همكاري دولت در حال اغاز به كار است از همكاري سازمان بسيج سازندگي با اداره منابع طبيعي و آبخيزداري استان كردستان ميگويد: بالاخره براي انجام كار جنگلكاري در اين دو روستا احتياج به يك سري ادوات مكانيكي داشتيم. خوشبختانه بعد از فرمايشات مقام معظم رهبري درخصوص اقتصاد مقاومتي جلسهاي در سازمان بسيج سازندگي كردستان داشتيم كه در نهايت بازديدي كه دوستان بسيج سازندگي از منطقه و روند كار داشتند از اين طرح استقبال كردند و مقرر شد چند دستگاه بيل مكانيكي و كمكهاي ديگري به ما بكنند.
فرصت گردشگري
اما ماجراي جنگلكاري در اين دو روستا فقط به درآمدزايي و اشتغالزايي اهالي تمام نميشود و غياثالدين معتقد است با توجه به موقعيت جغرافيايي استان كردستان و همچنين جنگلهاي طبيعي غرب كشور با رشد درختاني كه در اين طرح كاشته شده است اين منطقه به دليل سرسبزي و آب و هواي بسيار خوبي كه دارد تبديل به منطقهاي توريستي و گردشگري خواهد شد و اهالي منطقه ميتوانند در اين عرصه نيز با كمك سازمانهاي مختلف، همچون بسيج سازندگي اشتغالزايي وكسب درآمد داشته باشند.