?>?> سیاست روز - اشتباه ناگوار و چند سئوال اساسی - نسخه قابل چاپ

کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

نکاتی در باره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین

اشتباه ناگوار و چند سئوال اساسی

21 دی 1398 ساعت 22:08


نخست باید نوشت که سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین نباید بهانهای برای سرکوفت زدن به نیروهای مسلح کشورمان شود، اکنون شرایط حساستر از هر زمانی است، چنین اتفاقاتی در همه جای دنیا افتاده و باز هم میافتد، اما آیا آنها نیروهای مسلح خود را سرزنش میکنند؟
شرایطی که در روز چهارشنبه در کشور حاکم بود،شرایط جنگی بود،همه نیروهای نظامی کشور آماده باش صد در صد بودند همانگونه که نیروهای آمریکایی در منطقه در آماده باش صد در صد قرار داشتند. روز گذشته سردار حاجی زاده فرمانده هوا فضای سپاه پاسداران در مقابل دوربین تلویزیون مسئولیت این اشتباه را بر عهده گرفت، عذرخواهی کرد و حتی این را نیز بیان کرد که زمانی که خبر این حادثه ناگوار را شنیده بود، آرزوی مرگ کرد. به گردن گرفتن یک اشتباه و عذرخواهی کردن مردانگی میخواهد، یادمان نرود آنها حافظان این مرز و بوم هستند، نباید شرایط ویژه حاکم بر کشور که باعث اصلی آن تهدیدات آمریکا است، نادیده گرفت. از هنگامی که هواپیمای مسافربری اوکراین سقوط کرد تحلیل و گزارش های گوناگونی در رسانه های کشور منتشر شد، گزارش ها و تحلیل هایی که اکنون با انتشار بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح همه آنها اشتباه از آب در آمد.
حتی روزنامه های روز پنجشنبه و شنبه کشور با تیترهای صفحه نخست خود همراه با گزارش هایی که منتشر کرده اند، اعتقاد دارند که آمریکا، اروپا و کانادا سعی دارند عامل سقوط هواپیما را ایران معرفی کنند تا از یک سو عملیات موشکی ایران را تحت الشعاع قرار دهند و از سوی دیگر فشارهای سیاسی را افزایش دهند و همچنین شرکت سازنده هواپیمای بوئینگ را از ورشکستگی نجات دهند.
همه این تحلیل ها با بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح با حاشیه مواجه شد، اشتباهی که بدون شک برای کشورمان بی هزینه نیست.
اما از چنین اتفاقی آن هم در شرایطی که ایران در حال برگزاری بزرگترین مراسم تشییع در دنیا بود و انتقام اقدام تروریستی آمریکا را گرفت، چه درس هایی باید آموزخت و چه نکاتی اهمیت دارد؟
۱- نخست باید رسانههای کشور در چنین شرایطی توجیه شوند و وظیفه توجیه آنها نیز بر عهده مسئولین ذیربط در دستگاه هایی است که در چنان شرایطی مسئولیت مستقیم عملیات، مراسم تشییع و اطلاع رسانی درباره سقوط هواپیما را بر عهده داشتند. قطعاً عملکرد رسانه های کشور درباره علت سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین در آسمان استان تهران را نمی توان مثبت ارزیابی کرد چرا که تا زمانی که رسماً و بر اساس گزارش دریافتی از جعبه سیاه هواپیما منتشر نشده گمانه زنی ها در این زمینه اشتباه است و همگان نیز دیدیم که چنین بود.
باید از این پس مسئولان رسانهها و گزارش نویسان آنها سعی کنند زود به قضاوت نروند و گزارش هایی ننویسند که سپس همان گزارش ها برای کشور هزینه داشته باشد. در واقع دروازه بانی خبر در این گونه شرایط است که خود را نشان میدهد.
در این ماجرا هم رسانهها مقصر هستند و هم مسئولینی که دیر اطلاع رسانی کردند و به غلط ادعا کردند که سقوط هواپیما بر اثر نقص فنی بوده است.
۲- پس از سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین، وظیفه هر دستگاه و سازمانی بود که باید در باره علت سقوط این هواپیما اطلاع رسانی می کرد اما نکرد و بزرگترین اشتباه تاریخی خود را مرتکب شده است.
ضمن آن که به احتمال زیاد دستگاه های ذیربط از علت سقوط هواپیمای اوکراینی آگاه بودند و اگر هم بنا بر هر دلیلی قصد رسانه ای کردن آن را نداشتند، باید رسانه های کشور را توجیه می کردند که درباره این ماجرا گزارش و تحلیل و برداشت های خود را منتشر نکنند و تنها به انتشار اخبار عادی و اولیه آن بسنده کنند.
۳- نکته دیگر این که شرایط پس از ترور سردار رشید ایران حاج قاسم سلیمانی بسیار ویژه و حساس شد بود که هنوز هم وجود دارد، هر چند اندکی کاسته شده، غم همراه با خشمی که مردم را در بر گرفته بود، تنها اقدامی که می توانست آنها را اندکی به آرامش برساند انتقام از آمریکایی ها بود.
انتقام در دستور کار همه مسئولین نظام اسلامی قرار داشت، همه خواهان آن بودند الا اندک افرادی که توصیه به خویشتنداری می کردند و آن هم به خاطر عافیت خود بود.
اما مسئله سوم این است که با توجه به این که کشور در شرایط آماده باش نظامی قرار داشت، چرا هنگام انجام عملیات موشکی علیه آمریکا در پایگاه عین الاسد، پروازها لغو نشد؟
مسئولین ذیربط می توانستند برای چند ساعت هم که شده پروازهای مسافری را لغو کنند و پس از انجام عملیات و پایان آن دوباره پروازها را برقرار کنند. چرا چنین تصمیمی گرفته نشد؟ این پرسش نیازمند پاسخ قانع کننده و منطقی است.
در هر صورت اکنون سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین که اکثر مسافران آن نیز ایرانی بودند، اتفاقی است که افتاده و نمی توان به گذشته بازگشت و آن را جبران کرد.
همین که جمهوری اسلامی ایران جرأت و جسارت آن را داشت که بیانیهای از سوی ستاد کل نیروهای مسلح را منتشر کند و تقصیر این اتفاق ناگوار را بر عهده بگیرد و از همه مردم ایران و از بازماندگان جانباختگان عذرخواهی کند و دستور پیگیری ماجرا و شناسایی و دستگیری مقصر آن را صادر کرده است، نشان از صداقت جمهوری اسلامی ایران است. همگان به خاطر دارند که آمریکایی ها زمانی که هواپیمای مسافربری ایران را در آسمان خلیج فارس سرنگون کردند و باعث شهادت ۲۹۰ مسافر این هواپیما شدند، نه تنها به اشتباه خود اقرار نکردند بلکه به ناخدای ناو وینسنس به خاطر سرنگون کردن هواپیمای مسافربری ایران مدال شجاعت و افتخار اهدا کردند، در حالی که در این اقدام بیش از ۲۹۰ مسافر و خدمه هواپیما به شهادت رسیدند و هیچ نهاد و سازمانی هم آن را محکوم نکرد.
خطای انسانی در شرایط آماده باش جنگی محتمل است، چرا که درصد حساسیت بسیار بالا است، ضمن این که احتمالاً هواپیما از مسیر اصلی و تعیین شده خود نیز منحرف گشته بود، با این حال هیچ بهانه ای نمی تواند اتفاقی که افتاده را توجیه کند همانگونه که ستاد کل نیروهای مسلح نیز تأکید کرده که مقصران را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی خواهد کرد. از زمانی که هواپیمای مسافربری اوکراین سقوط کرد، رسانههای غربی و آمریکایی با قاطعیت و صراحت اعلام میکردند که این هواپیما از سوی پدافند هوایی ایران هدف قرار گرفته و سرنگون شده است، این ادعا از هما دقایق اولیه سقوط در خط خبری رسانههای خارجی قرار داشت، اطلاع دقیق آنها از کجا نشأت میگیرد؟
فیلمهایی که در رسانههای غربی از زمان حادثه و برخورد موشک منتشر شده بسیار دقیق و حساب شده است، فیلمی را در رسانههای غربی و فارسی زبان منتشر کردهاند که تصویر بردار به طور دقیق از هواپیما فیلم برداری میکند و میگوید که ببینید الان موشک شلیک میشود و به هواپیما برخورد میکند،چنین افرادی از کجا آگاه بودند که موشک شلیک میشود و به هواپیمای اوکراینی برخورد میکند؟
در شبانه روز دهها فروند هواپیما در آسمان کشور پرواز میکند آیا مردم با دوربینهای خود مشغول فیلم برداری از هواپیمای در حال پرواز هستند؟!
ماجرا با وجودی که ایران پذیرفته پدافند موشکی مستقر در منطقه هواپیما را هدف قرار داده،مشکوک است،مشکوک به این خاطر که
بر اساس آنچه که از کانالهای رسمی منتشر شده هواپیما با وجود نقص فنی و تذکر تیم ایرانی پرواز کرده است. آمریکاییها از کجا در همان لحظات اولیه از شلیک موشک با خبر بود؟
آمریکایی که در حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد نتوانسته بود موشکیهای ایران را رهگیری کند،چگونه میتواند تشخیص دهد پدافند موشکی ایران هواپیمای اوکراینی را هدف قرار داده است؟!
چگونه میتوان آمادگی سریع رسانههای آمریکا و غربی را در خبرسازیهای آنی درباره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین را توجیه کرد؟
چرا درباره این حادثه دیر هنگام اطلاع رسانی شد؟ آیا امکان آن وجود نداشت که حداقل رسانهها را در جریان قرار دهند تا از ارائه تحلیلهایی که در دور روز پنجشنبه و شنبه منتشر کردند، منصرف شوند؟
و چندین سوال دیگر که نیازمند بررسی دقیقتر از سوی مسئولین و نهادهای ذیربط است و نباید به سادگی از کنار آنها گذشت.


کد مطلب: 112382

آدرس مطلب :
https://www.siasatrooz.ir/fa/report/112382/اشتباه-ناگوار-چند-سئوال-اساسی

سیاست روز
  https://www.siasatrooz.ir