لبنان طی روزهای اخیر شاهد ناآرامیهای داخلی بوده است چنانکه اعتراضات مردم در مناطق مختلف لبنان به نابسامانی اوضاع اقتصادی و معشتی این کشور وارد ابعاد تازهای شده و حتی به چالشی امنیتی مبدل شده است. کانون اعتراضات در میدان ریاض الصلح، مقر نخست وزیری لبنان در مرکز بیروت است. این اعتراضها با واکنشهای متعددی مواجه شده چنانکه برخی از جریانهای سیاسی خواستار استعفا سعد حریری نخست وزیر لبنان شدهاند و عدهای به حمایت از دولت خواستار خویشتن داری مردم گردیدهاند. حال این سوال مطرح است که ریشه این بحرانها از کجاست و چرا لبنان که توانسته به یک وحدت و ثبات سیاسی و امنیتی دست یابد به چنین بحرانی مواجه شده است؟ بخشی از این وضعیت را در عملکردهای دولت می توان یافت که به رغم تعهداتشان عملا کار چندانی برای حل چالشهای اقتصادی صورت نداده و بحرانهایی که از گذشته باقی مانده بود اوج گرفته است. در کنار مباحث داخلی و تاثیرگذار بر اقتصاد لبنان مولفههای دیگری نیز مطرح است که بخشی از آن تحریمهای اعمال شده علیه حزب الله لبنان است. آمریکا و برخی کشورهای اروپایی با ادعای مقابله با مقاومت اقدام به تحریم حزب الله کردهاند که این تحریمها رسما تحریم مردم و دولت لبنان است. این وضعیت زمانی بیشتر نمود مییابد که آمریکا و سعودی همواره بر آن بودهاند تا از مولفههای اقتصادی برای اعمال فشار بر دولت لبنان و باج خواهی از آن بهره گیرند.
به عبارتی دیگر میتوان گفت که دشمنان ثبات و امنیت لبنان، با ادعای مقابله با حزب الله اقدام به اجرای فشار اقتصادی بر لبنان کردهاند در حالی که همزمان با آن اصل خلع سلاح حزب الله را پیگیری میکنند که این امر برابر با اجرای خواستههای رژیم صهیونیستی و نیز حمایت از تروریسم است که هر دو تهدیدی برای امنیت لبنان هستند.
حال این سوال مطرح میشود که چه جریانهایی از استعفا دولت نفع میبرند؟ نگاهی بر جریانهای حاضر در صحنه سیاسی لبنان نشان میدهد که دو طیف را میتوان یافت. بخشی از این جریان، بر اصل لزوم توجه به مطالبات مردمی تاکید و در عین حال بر ادامه فعالیت دولت تاکید دارند و سقوط دولت را مولفهای بر بی ثباتی بر کشور میدانند. سخنان دبیر کل حزب الله لبنان مبنی بر مخالفت مقاومت با سقوط دولت نشانگر این مهم است که جریان مقاومت حامی ادامه فعالیت دولت و البته وحدت سراسری در حل بحرانهای اقتصادی دولت است. در نقطه مقابل جریانهایی که به همواره به دنبال بحران سازی در لبنان بوده و البته حامیان آنها یعنی سعودی و آمریکا استعفا دولت را مولفهای برای رسیدن به اهدافشان در لبنان می بینند چنانکه سمیر جعجع رهبر فلانژهای سابق که رویکردی آمریکایی- سعودی دارد بر استعفا دولت تاکید دارد.
آنچه در روند تحولات لبنان مشاهده میشود آن است که استعفا دولت در این شرایط به منزله تشدید بحران است که صرفا به نفع دشمنان این کشور است و تنها گزینه پیش روی وحدت ملی لبنانیها در حل بحرانهای اقتصادی و مقابله با مداخلات آمریکا و سعودی است.
نویسنده: علی تتماج