حكايت «قربون برم خدا رو. يك بام و دو هوا رو» را تقريبا همه شنيدهاند. داستاني معروف است كه شايد نيازي به بازنشر آن نباشد. حالا چنين حكايتي تاريخي كه در ميان ضربالمثلهاي فارسي جايي براي خود باز كرده است را ميتوان با رفتار «برخيها» نمود عيني بخشيد. رفتاری که متاسفانه با شعار «اعتدال» فاصله دارد ليكن متاسفانه این رفتارها در برخی دستگاههاي اجرايي به وضوح رویت ميشود.
هنوز چندماهی از نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریهاي کشور نگذشته است. نمایشگاهی که شعار «رسانه، آزادي مسئولانه» رونمایی شد. حال سوال اینجاست آنچه این روزها در برخی مطبوعات کشورمان که نشانههایی از غفلت در مصالح ملي را از خود بروز ميدهند، آیا با آزادی مسئولانه سنخیتی دارد؟ تعریف مسئولان محترم از آزادی مسئولانه چیست؟
اگر قرار بر این باشد که برخی دوستان و همصنفان ما جنبه آزادی را نداشته باشند و هرچه دلشان خواست بنگارند، تکلیف چیست؟ اگر آنها ساز خود را کوک کردند و نواختند، وظیفه دستگاه مسئولی چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت مطبوعاتی و هیئت نظارت بر مطبوعات چیست؟ آنها هم باید موضعی ضعیف در مقابل كجروي برخی «رسانهها» بگیرند؟
قطعا پاسخ مسئولان این دستگاهها منفی خواهد بود. اما آنچه هفته گذشته رخ داد، متاسفانه موضوعی نبود که بشود به سادگی از کنار آن گذشت.
اينكه هیأت نظارت بر مطبوعات، يك رسانه را به خاطر تيتر «خبرمرگش!» كه به ماجراي گمانهزنيها درخصوص مرگ پادشاه يك كشور همسايه! اشاره داشت، راهی دادگاه ميکند و از سوی دیگر رسانهای ديگر را به رغم توهین آشکار به یکی از نیروهای مسلح، تنها مستحق «تذکر» ميداند، هیچ شباهتی با شعار اعتدال ندارد.
اعتدال به معنای یکی به نعل و یکی به میخ زدن نیست.
اگر هر رسانهای مرتکب تخلف شد، ناظران بر آنها باید به جدی ترین شکل ممکن با آن تدبير کنند. اگر مطبوعهای خطوط قرمز را زیر پای قلمش لگدمال کرد، اگر رسانهاي در نقد دولت، پا را از دایره ادب و مصالح ملی فراتر گذاشت، اگر به آرمانهاي مردم اهانت کرد، اگر به ارزشهاي اسلامی و سایر ادیان اهانتی صورت گرفت، باید پاسخ محکمی دریافت کند. این معنای اعتدال است. اینکه عدهاي به خیال روشنفکری در موضع انفعال قرار بگیرند، ابتدای جاده کج راهه ایستاده اند.
فیگور روشنفکری گرفتن، نباید بهانهاي شود تا چشمهایمان را به روی اهانتها و رفتارهای غیرحرفهاي ببندیم.
اگر واقعا تیتر یک روزنامه «مغایر رابطه با همسایگان» قلمداد ميشود، آیا اهانت به یکی از نیروهای مسلح انقلابی و اعتقادی با مصالح کشورمان مغایرتی پیدا نمیکند؟ اگر اولی کار زشتی بود، رفتار آن رسانه منتسب (خواه اصلاحطلب باشد یا اصولگرا) زشتتر نبود.
همین رفتار با تساهل و تسامح ميتواند در آینده شعاع دایره بيتدبيري را برای برخی «رسانهها» بیشتر کند. چه آنکه در جریان اتفاقات پاریس، برخیها چهره خود را نشان دادند و تواناییهاي بالقوه خود را تا حدودی به «بالفعل» مبدل کردند.
اینکه یک رسانه در روزهایی که هنوز شماره روزهای انتشار آن به عدد قابل توجهی نرسیده است، تیتر و عکس یک خود را به یک بازیگر هالیوودی که در راستای همدردی با قربانیان حادثه پاریس، خود را یک شارلی مينامد، اختصاص ميدهد چه مفهومی دارد. «من هم شارلی هستم» یک نقل قول ساده از یک بازیگر بود؟ اگر چنین بود، ارزش تیتر یک شدن و عکس بزرگ تمام صفحهاي را داشت؟
پس چرا رسانهاي که پیش از این سابقه توهین به احکام الهی را در کارنامه خود دارند، با هیچ واکنش و پاسخ جدی مواجه نمیشود؟
کاری که اتفاقا در یکی از رسانههاي دیگر رخ داد و آنها در صفحات اجتماعی رسمی خود به بازنشر کاریکاتور موهن پرداختند. جالب آنکه ظاهرا این روزنامه، خود را عزادار اتفاقات شارلی ابدو ميداند، چراکه با یک نوار مشکی در بالای صفحه اجتماعی خود و با چند زبان مختلف، اصرار دارد که خود را شارلی معرفی کند. البته حروف اول نام هردوی آنها یکی است، اما ظاهرا کمی با هم تفاوت دارند.
عجیب آنکه مسئولان امر چندان حواسشان به این اتفاقات نیست و پس از نامه تعدادی از نمایندگان مجلس، وزارت ارشاد تنها به یک تذکر خشک و خالی به رسانه اولی بسنده کرد.
متاسفانه چنین سیاستهایی نه تنها کمکی به رسانه و فضای آزادی مطبوعات نميکند که باعث ميشود، عدهاي مستاجر رسانهها به خود این اجازه را بدهند که در راستای اهداف ناثواب، دست به هرکاری بزنند. احتمالا در بایگانی وزارت محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، آرشیو روزنامههاي زنجیرهاي منتشرشده در دوران اصلاحات و همین طور ایام فتنه ۸۸ وجود دارد. مرور آنها قطعا به مدیران و مسئولان کمک ميکند تا متوجه شوند، برخیها هدفشان در تقابل و تضاد با نظام جمهوری اسلامی است و همچنان به روشهاي مقابلهاي خود (به صورت نرم) ادامه ميدهند.
اینجاست که وظیفه برخیها سختتر ميشود تا رسانههاي کشور را رصد کنند و فعالیتهاي ساختارشکنانه آنها را مديريت و كنترا كنند.
آقای وزیر نباید در برابر توهین به پیامبر(ص) ساکت بنشیند
نماینده تهران در مجلس با بیان اینکه عملکرد وزارت ارشاد اصلاً مورد قبول جامعه اسلامی نیست، گفت: این وزارتخانه نباید در برابر توهین به پیامبر اعظم(ص) ساکت بنشیند یا بیتفاوت باشد.
محمد سلیمانی در گفتوگو با فارس با اشاره به اکتفای معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به دادن تنها یک تذکر به یک روزنامه درپی انتشار تیتر «من شارلی هستم»، اظهار داشت: این موضوع در مجلس مطرح شد و بسیاری از نمایندگان مجلس تیتر صفحه اول آن روزنامه را دیدند و اعتراضشان را به وزارت ارشاد به صورت مکتوب و در قالب یک تذکر اعلام کردند.
وی افزود: نوع برخورد معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد با این روزنامه نشاندهنده آن است که وزارت ارشاد واقعاً نیازمند یک بازنگری در شیوه و روش عملکرد خودش است.
نماینده تهران در مجلس در ادامه تصریح کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک پسوند اسلامی دارد، یعنی باید از اعتقادات مسلمین و اسلام حفاظت کند و با کسانی که به پیامبر اسلام(ص) توهین میکنند، به طور جدی برخورد کند.
وی با بیان اینکه اینگونه اقدامات از قبل طراحی و برنامهریزی شده است تا اسلامهراسی را در جهان ترویج کنند، یادآور شد: وزارت ارشاد اسلامی نباید در این شرایط ساکت بنشیند یا بیتفاوت بماند و سپس در عمل به گونهای تبعیضآمیز با نشریات برخورد کند.
سلیمانی با بیان اینکه وزارت ارشاد باید خودش به دفاع از اسلام بپردازد، متذکر شد: هم مردم و هم نمایندگان مجلس از وزارت ارشاد انتظار یک تحول اساسی از نظر عملکرد دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: این عملکرد وزارت ارشاد اصلاً مورد قبول جامعه اسلامی نیست، خصوصاً اینکه در اینجا بحث پیامبر(ص) مطرح است و انتظار این است که خود آقای وزیر ارشاد وارد میدان شود و در ابتدا این عملکرد را اصلاح کند و سپس افرادی که این نوع تفکر را دارند یا اصلاح کند یا اگر قابل اصلاح نبودند، جایگزین کند تا انشاءالله یک وزارت ارشاد در شأن نظام اسلامی و در شأن مردم شریف ایران به وجود آید.
مشکل اعضای هیأت نظارت بر مطبوعات فقط سیاسی نیست
حمید رسایی نماینده مردم تهران و نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس، با اشاره به اکتفای معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به دادن تنها یک تذکر به یک روزنامه درپی انتشار تیتر «من شارلی هستم»، اظهار داشت: رفتار تبعیضآمیز معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد تنها به این یک مورد ختم نمیشود و پیش از این نیز وقتی روزنامه بهار در شب عید غدیر به امیرالمؤمنین(ع) توهین کرده بود، هیأت نظارت بر مطبوعات فقط به یک تذکر اکتفا کرد.
وی افزود: در مورد موضوع اسیدپاشی اصفهان تا همین الان رسانهها، روزنامهها و خبرگزاریهایی که به صورت نظام جمهوری اسلامی با اخبار کذب و دروغی که منتشر کردند، اسید پاشیدند، به آنان حتی یک تذکر هم داده نشد.
نماینده تهران در مجلس بر همین اساس یادآور شد: یک سایت اخیراً در گزارشی به سپاه و بسیج توهین کرد اما معاونت مطبوعاتی این وزارتخانه و حتی هیأت نظارت بر مطبوعات که البته اکثر اعضایشان دولتی است، به یک تذکر اکتفا کردند، ولی متأسفانه به رسانههای دیگر به دلیل انتقاد و بیان برخی واقعیتها، تذکر میدهند و آنها را به دادگاه ارجاع میدهند.
نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس تأکید کرد: همه عالم و آدم میدانند که حصر سران فتنه مصوبه شورایعالی امنیت ملی است ولی در اکثر روزنامههای اصلاحطلب موضوع حصر زیر سؤال میرود، اما معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد یا هیأت نظارت بر مطبوعات در حالی که میبینند این مصوبه مهم شورایعالی امنیت ملی مورد خدشه قرار میگیرد به عوامل آن حتی یک تذکر هم نمیدهند.
جریانسازی رسانهاي علیه نیروهای خودی و اعتقادات بومی
نماینده مردم تهران با اشاره به همراهی یک رسانه با نشریه موهن شارلی ابدو گفت: این موضوع از دو بعد باید بررسی شود یک بعد آن، روزنامهای است که این اقدام را انجام داده است.
زهره طبیبزاده افزود: این تیپ روزنامهها بنای اصلیشان بر ایجاد جریانسازی علیه نیروهای خودی و اعتقادات بومی کشور و از سوی دیگر همراهی با بیگانگان است. تکلیف این تیپ روزنامهها که همواره عقبه غیرعلمی و دینی داشتهاند، مشخص است.
طبیبزاده ادامه داد: اما انتظار ما از وزارت ارشاد این است که حساسیتهای لازم را در حکومت دینی داشته باشد. پیامبر اسلام دارای بالاترین جایگاه در فرق اسلامی است، لذا جمهوری اسلامی ایران باید اولین جایی باشد که فریاد مخالفت با این هتک حرمتها را سر دهد. نماینده مردم تهران در مجلس گفت: ما باید موضع مخالف بگیریم، نه اینکه در داخل دچار تساهل و تسامح شویم.