بیش از سه ماه از انتشار اولین خبر ابتلای شهروندان چینی به ویروس کرونا می گذرد و بعد از آن هر روز شاهد انتشار اخبار متعدد از شیوع این ویروس در شهرهای کشورمان و سایر کشورهای دنیا بودیم.
بعد از این خبر بود که سیستم بهداشت و درمان کشور وارد میان شد و در میان توصیه‌های اکید پزشکان به مردم مهمترین نکته ای که بر آن تاکید شد، ماندن در منزل بود تا کمترین میزان تماس میان آنها ایجاد و ویروس منتشر نشود. اما به نظر می رسد که بسیاری از مردم اهمیت ماجرا را درک نکرده و درست در زمانی که دولت برای کاهش شیوع بیماری مدارس را تعطیل اعلام کرد ، راهی بسیاری از شهرها شدند که این امر موجب شد تا میزان ابتلا در شهرهای مختلف افزایش یابد.
از سوی دیگر ستاد کرونای کشور بارها در اطلاعیه های مختلف اعلام کرد که اگر ابتلای فردی به کرونا اثبات شده باشد، مراکز درمانی در بخش ایزوله وی را از سایر بیماران جدا می‌کنند و با رسیدگی‌های خاص، احتمال درگیر شدن دیگران با ویروس کرونا را کاهش می‌دهند. اما اگر فردی احساس شرایط مشکوک دارد بایستی با رعایت برخی نکات خود را در خانه قرنطینه و تا تثبیت وضعیت، احتمال شیوع بیشتر ویروس را پایین بیاورد. با این حال برخی از مردم از ترس این بیماری راهی مراکز درمانی شدند به طوری که این مراکز شاهد حضور کسانی شده بود که نگران سرفه‌هایشان بودند.
در این میان فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران گفت: زمان پایان کرونا به مردم بستگی دارد و تنها راه آن شکستن چرخه بیولوژیک ویروس با افزایش بهداشت همگانی است. علیرضا زالی گفت : به دلایل علمی مسافرت در این شرایط مصلحت نیست، هدف از ماندن افراد در خانه کاهش سرایت پذیری در جامعه است، اگر کسی سفر برود مشکل جدی در این مورد ایجاد می‌کند. در این میان این سئوال مطرح شد که از همان ابتدای شیوع این بیماری در چین پیش بینی های لازم شد و هنگامی که اولین مبتلایان به این بیماری در قم دیده شد این شهر قرنطینه می شد آیا کار به اینجا می رسید؟ از سوی دیگر حال که کار از کار گذشته آیا کنترل ترددها می تواند راهکاری برای مقابله با این مهمان ناخوانده باشد ؟
قرنطینه چرا اعمال نشد.
در این میان اگرچه یکی از عوامل گسترش ویروس کرونا، حضور مردم در بیرون از منزل، اماکن عمومی و... است ، مردم می پرسند چرا قرنطینه کردن ورودی‌های شهرستان و محدودیت شدید ترافیکی در داخل و بیرون شهرها و پذیرش نکردن هرگونه مسافر در دستور کار قرار نگرفت ؟
در ابتدای امر وزارت بهداشت روش قرنطینه را غیرعلمی و قدیمی نامیده بود اما همزمان در چین و ایتالیا چنین سیاستی در پیش گرفته شد. این موضوع از همان ابتدای کار، سوال مردم بود که چرا با وجود آنکه همه کشورها از سفر به چین خودداری می کردند و اجازه ورود اتباع این کشور به کشورشان را نمی دادند، برخی از شرکت های هواپیمایی کشورمان رفت و آمد خود را به این کشور ادامه دادند ؟ از سوی دیگر بسیاری در این زمینه می پرسند چرا در ابتدای مشاهده بیماری در شهر قم این شهر که در زمره شهرهای توریستی- مذهبی است قرنطینه نشد تا از سرایت بیماری به دیگر شهرها جلوگیری شود ؟
هنگامی که قرنطینه ابتدا درباره استان هايی مانند قم و گيلان مطرح بود، با واکنش منفی مسئولان وزارت بهداشت مواجه شد. ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت درباره قرنطینه شهرها گفته بود: قرنطینه برای قبل از جنگ جهانی اول است برای طاعون و وبا. چینی‌ها هم از قرنطینه‌ای که انجام دادند راضی نیستند. سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: به چیزی به عنوان قرنطینه شهرها اعتقاد نداریم و این روش را علمی نمی‌دانیم. اما حشمت الله فلاحت پیشه، عضو كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این باره گفت: در حالی که شهرهای مختلف کشورمان می‌بینیم که تنها خواسته مردم این است که قرنطینه شوند و در ایتالیا نیز خود مردم هستند که خواستار قرنطینه بودند اما در مورد قم خیلی موضوع را احساسی کردند.
از سوی دیگر احمد امیرآبادی فراهانی نماینده مردم قم در مجلس درخصوص تعطیلی حرم حضرت معصومه(س) و مخالفت مراجع تقلید گفت: هیچیک از مراجع عظام تقلید مخالفتی با تعطیلی حرم نداشتند، زیرا موضوع جان مردم است. از سوی دیگر فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران درباره علت قرنطینه نکردن تهران گفت: قرنطینه سازی سطوح مختلفی دارد، طبق تجربه چین بهترین مدلی که در سطوح قرنطینه سازی پیشنهاد شده ماندن افراد در منزل و به حداقل رساندن ترددهای شهری است. وی با اشاره به اینکه بخشی از قرنطینه سازی مربوط به محدودیت‌های اجتماعی است، اظهار داشت: تقلیل ساعت کاری به جهت آن است که شرایط کاری در ادارات از نظر میزان تماس و ثبوت در استقرار فیزیکی کاهش یابد و برگزاری جلسات در بعد از ظهر و به خصوص فریضه نماز جماعت و تناول غذا در مجموعه ادارات انجام نشود.
تجربیات کشورهای دیگر
دراین میان می توان به عملکرد دیگر کشورها در این زمینه اشاره کرد که برای جلوگیری ازشیوع این بیماری اقدامات سختگیرانه‌ای را انجام داده اند. به عنوان مثال وزارت بهداشت مسکو دستورالعملی را منتشر کرد که بر اساس آن افرادی که مشمول قرنطینه کرونایی می‌شوند درصورت خودداری از بسر بردن در قرنطینه، پرونده کیفری در مورد آنها تشکیل و قضات می‌توانند آنان را محکوم به پنج سال زندان کنند.
از سوی دیگر کنترل بر افراد در قرنطینه‌ها که در اتاقک های ویژه بسر می برند ازجمله با استفاده از سیستم دوربین مداربسته صورت می‌گیرد. همچنین در دستورالعمل سازمان بهداشت روسیه گفته شده که اگر بیمار کرونایی در بیمارستان بستری شده است، بستگان وی نمی‌توانند از او بازدید کنند. دولت ایتالیا نیز برای مقابله با شیوع ویروس کرونا بخش‌های زیادی از کشور را قرنطینه کرد. مطابق این تصمیم هرگونه تردد از مبدأ یا به مقصد مناطقی که در قرنطینه قرار گرفته اند، جز در موارد اضطراری ممنوع است. قرنطینه ووهان و چند شهر دیگر در استان هوبی چین نیز موجب شد که نرخ موارد ابتلا به کرونا به شدت کاهش یابد. به طوری که سازمان بهداشت جهانی از این اقدام چینی ها تقدیر و آن را گامی مناسب جهت جلوگیری از گسترش ویروس ارزیابی کرد. قرنطینه کشتی دیاموند پرنسس در یکی از بندرگاه‌های ژاپن، مجازت ۶ ماه زندان یا اعمال جریمه های سنگین برای سرپیچی از پروسه قرنطینه خانگی در سنگاپورو اختصاص یک جزیزه برای بیماران مبتلا به کرونا در اندونزی از نمونه تجربیات دیگر کشورها است که برای مقابله با کرونا به کار بردند.
نظر مخالفان
دراین میان عده‌ای عقیده داشتند که اجرای قرنطینه موجب اختلال اقتصادی، تعطیلی کسب و کار مردم، تلف شدن منابع مالی بدون آورده مناسب، از بین رفتن گردشگری و ... می شود و در عین حال تبعات سیاسی، امنیتی و روانی برای جامعه به همراه دارد.
از نظر آنها، موضوع کرونا آنقدرها هم که گفته می شد جدی نیست که چنین با تدابیر ویژه ای همراه شود.
احمد همتی نماینده مردم سمنان درباره قرنطینه شدن به عنوان راهکاری برای کنترل این بیماری گفت: اکنون این بیماری کرونا در اغلب استان ها و شهرها شایع شده و قرنطینه نمی تواند چندان فایده داشته باشد. معمولا در شروع بیماری منبعی که وجود دارد باید قرنطینه شود تا بتوانند مهار کنند ولی الان این کار دیگر مناسب نیست.
هترین راهکار
حالا که کار به شرایط فعلی در کشور رسیده کارشناسان بهداشتی تاکید دارند قرنطینه خود خواسته در منزل بهترین راهکار قطع زنجیره انسانی انتقال ویروس کرونا است و نقش مؤثری در پیشگیری از شیوع این بیماری ایفا می‌کند.
اگر مردم نتوانند چنین مسئله‌ای را متوجه شوند؛ نه تنها کنترل بیماری سخت می‌شود بلکه امکان شیوع و گسترش آن نیز بیش از پیش فراهم خواهد شد.
هاشم رفیعی‌تبارعضو هیئت‌علمی گروه فیزیک و مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هشدار به مسئولان کشور گفت: با حرکت‌های ساده و روبنایی نمی‌توان بحران گسترش "کرونا ویروس" را مرتفع کرد، بلکه باید با اقدامات زیربنایی و اصولی حرکت کنیم. امروز در شرایطی قرار داریم که شهرهای بزرگ را باید قرنطینه کنیم، در غیراین‌صورت شیوع این بیماری سونامی‌وار پیش می‌رود. تعارفات را باید کنار بگذاریم.
از سوی دیگر علی محمد شاعری رییس مجمع نمایندگان مجلس مازندران در این باره گفته؛ دولت باید به استانداری‌ها اختیار تام دهد تا هر استان متناسب با شرایط بحرانی خود تصمیمات لازم را اتخاذ کند اما متاسفانه در حال حاضر استانداری‌ها اختیار تام ندارند. دولت به درست بودن انجام قرنطینه اعتقاد و باور دارد اما توان اجرای آن را ندارد. وی تصریح کرد: «اگر دولت الکترونیک به صورت صد در صد اجرایی می‌شد و اداره‌ها و دستگاه‌ها در زمان شیوع ویروس کرونا تعطیل می‌شدند و کارکنان دولت از منزل می‌توانستند دورکاری انجام دهند، هم کشور فلج نمی شد و هم به نیازها و امور مردم رسیدگی می شد.»
متاسفانه تا کنون ضوابط قرنطینه نیز مانند بسیاری از موارد در کشورمان به شوخی گرفته شده است . اینکه دولت بخواهد قرنطینه اجباری ایجاد کند و اجازه ندهد افراد از خانه خارج شوند مشکلاتی برای مردم به همراه دارد که کمترین آن، تهیه مایحتاج یا انجام کارهای بسیار ضروری است. دولت و مقامات بهداشتی تاکید کردند که قرنطینه خودخواسته توسط مردم به اجرا درآید و بر این اساس فرض بر این بود که افراد از سطح درک بهداشتی و مشکلات موجود آگاه بوده و اجازه نخواهند داد تا با انتشار گسترده‌تر ویروس، مشکلات جامعه و همنوعان آنها بیشتر شود. اما به نظر می رسد که بعضی‌ها عادت کرده‌اند تا قوای قهریه در پشت مسئله‌ای وجود نداشته باشد تن به اجرای اهداف آن نمی‌دهند. درحال حاضر تصمیم گیری در مورد تعطیلی و یا ایجاد هرگونه محدودیت به خاطر کرونا با ستاد ملی مبارزه با کرونا است، اما بسیاری بر این باورند که با وجود پیامدهای قرنطینه از جمله بیکاری کارگران، بی حوصلگی مردم و تاثیرات روانی، مشکلات در تهیه مواد غذایی و بهداشتی و ... چاره ای نیست که قرنطینه با تمام باگ ها و نقص هایش اجرا شود.
نویسنده: کتایون مافی
دریافت صفحه با کد QR