تنش‌های اقتصادی میان آمریکا و چین همچنان در حال اوج گرفتن است. در جدیدترین اقدام واشنگتن اعلام کرده تعرفه گمرکی جدید آمریکا بر کالا‌های چینی به میزان ۲۵ درصد بر ۳۲۵ میلیارد دلار از کالا‌های وارداتی از این کشور اعمال می‌شود. این اداره افزود عوارض ۲۵ درصدی مشمول ۵۷۰۰ قلم کالای چینی خواهد شد. با اقدام آمریکا در افزایش تعرفه بر ۲۰۰ میلیارد دلار کالا‌های چینی، مناقشه تجاری این دو کشور بالا گرفت. وزارت بازرگانی چین اعلام کرد علیه آمریکا اقدام متقابل می‌کند.
هر چند کهد تقابل تجاری میان دو کشور دارای سابقه‌ای طولانی است و یکی از محورهای سیاست جهانی ترامپ نیز در همین مسیر بوده اما این سوال مطرح می‌شود که چرا در مقطع کنونی این طرح تشدید شده است و آمریکا چه اهدافی را در ورای آن پیگیری می‌کند؟ بخشی از اقدام کنونی ترامپ را می‌توان برگرفته از شرایط داخلی آمریکا و شخص وی دانست. ترامپ از سوی جریان‌های سیاسی و حتی نزدیکان خود متهم به مدارا با چین است در همین حال کنگره طرح استیضاح وی را در پیش گرفته و حتی سخن از ۱۰ میلیون امضا برای اجرای این مسئله است. ترامپ که همواره سیاست بحران‌سازی جهانی را راهکار فرار از مشکلات داخلی قرار داده این‌بار نیز تلاش دارد تا با برجسته‌سازی جنگ تجاری با چین، از استیضاح رهایی یابد. نکته دیگر آنکه آمریکا در صحنه جهانی با زنجیره‌ای از بحران‌ها مواجه است. از یک سو پرونده کره شمالی چنانکه انتظار داشته پیش نرفته و پیونگ یانگ بر خلاف خواسته‌های آمریکا رفتار کرده است. از سوی دیگر در حوزه روسیه نیز آمریکا با خروج از برخی پیمان‌های دوجانبه مانند موشک‌های میان‌برد، نتوانسته مسکو را به همگرایی سوق دهد در حالی که مسکو در مناطقی همچون سوریه و ونزوئلا به تقابل گسترده و آشکار با آمریکا روی آورده است. در همین حال اعمال تحریم و به زانو در آوردن ایران از اهداف کلان آمریکاست چنانکه در جدیدترین اقدام از اعمال تحریم در حوزه فلزات و فولاد گفته است.
مجموع این اقدام در حالی از سوی آمریکا پیگیری می‌شود که یک اصل مهم در آنها مشترک است و آن نقش چین است. روابط این کشورها با چین و همسویی منافع پکن با آنها موجب شده تا اعمال تحریم‌ها نتواند چندان کارکردی داشته باشد و عملا آمریکا با ناکامی در این حوزه‌هات مواجه شده است. واشنگتن بر این تصور است که با اعمال فشار بر چین بویژه در حوزه اقتصادی و امنیتی می‌تواند پکن را به مولفه‌ای برای تحقق اهدافش در برابر کره شمالی، ایران، روسیه و ونزوئلا مبدل سازد. حلقه تکمیلی تحرکات اقتصادی آمریکا، اقدامات آن در حوزه امنیتی است که تقویت توان نظامی ژاپن و نیز برگزاری رزمایش مشترک با هند نمودی از آنهاست.
با توجه به آنچه ذکر شد می‌توان گفت که اقدام آمریکا علیه چین نه از روی قدرت بلکه ناشی از وضعیت نابسامان داخلی و چالش‌های جهانی آن است که با اعمال فشار اقتصادی به دنبال پنهان‌سازی آنهاست هر چند که روند تحولات نشان می‌دهد که این روند نیز نمی‌تواند حلال مشکلات واشنگتن باشد و چین همچنان به توسعه توان اقتصادی‌اش بدون توقف ادامه می‌دهد.
نویسنده : فرامرز اصغری
دریافت صفحه با کد QR