کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

نگاهی‭ ‬به‭ ‬نظم‭ ‬جهانی‭ ‬و‭ ‬افول‭ ‬لیبرال‭ ‬دمکراسی‭ ‬

رمز‭ ‬پيشرفت‭ ‬ايران‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬كرونا

19 فروردين 1399 ساعت 23:57


۴ماه‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬شروع‭ ‬گسترش‭ ‬بيماري‭ ‬كرونا‭ ‬در‭ ‬چين‭ ‬مي‭ ‬گذرد‭ ‬و‭ ‬اين‭ ‬ويروس‭ ‬به‭ ‬به‭ ‬شكل‭ ‬كم‭ ‬سابقه‌اي‭ ‬در‭ ‬تاريخ،‭ ‬نظامهاي‭ ‬اقتصادي‭ ‬و‭ ‬سرمايه‭ ‬داري‭ ‬را‭ ‬زير‭ ‬فشار‭ ‬خود‭ ‬قرار‭ ‬داده‭ ‬است‭ . ‬اصلي‭ ‬ترين‭ ‬سوال‭ ‬مطرح‭ ‬اين‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬اين‭ ‬نظامها‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬پسا‭ ‬كرونا‭ ‬چه‭ ‬شرايطي‭ ‬خواهند‭ ‬داشت‭ ‬؟
روي‭ ‬ديگر‭ ‬ويروس‭ ‬كرونا،‭ ‬عواقب‭ ‬سياسي‭ ‬و‭ ‬اقتصادي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬آن‭ ‬خواهد‭ ‬آمد‭ ‬و‭ ‬صاحب‭ ‬نظران‭ ‬سياسي‭ ‬بر‭ ‬اين‭ ‬باورند‭ ‬كه‭ ‬مي‭ ‬توان‭ ‬انتظارافول‭ ‬قدرت‭ ‬ليبرال‭ ‬سرمايه‭ ‬داري‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬زمان‭ ‬داشت‭ . ‬
بايد‭ ‬گفت‭ ‬كرونا‭ ‬مانند‭ ‬هر‭ ‬بحراني‭ ‬ديگر‭ ‬سيستم‌هاي‭ ‬داخلي‭ ‬و‭ ‬بين‭ ‬المللي،‭ ‬ساختارها،‭ ‬هنجارها‭ ‬و‭ ‬نهادهاي‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬مؤلفه‌هاي‭ ‬ويژه‭ ‬خود‭ ‬مي‌كند‭. ‬
در‭ ‬اين‭ ‬ميان‭ ‬پيش‭ ‬بيني‭ ‬مي‭ ‬شود‭ ‬كه‭ ‬اين‭ ‬طوفان،‭ ‬نظامهاي‭ ‬جهاني‭ ‬را‭ ‬دچار‭ ‬دگرگوني‭ ‬كند‭ ‬،‭ ‬اين‭ ‬درحالي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬سياستمداران‭ ‬ديگر‭ ‬بر‭ ‬اين‭ ‬باورند‭ ‬كه‭ ‬اين‭ ‬تحولات‭ ‬شرايط‭ ‬مناسبي‭ ‬براي‭ ‬ارتقا‭ ‬نظامهاي‭ ‬ديگر‭ ‬ضد‭ ‬سرمايه‭ ‬داري‭ ‬از‭ ‬جمله‭ ‬نظام‭ ‬جمهوري‭ ‬اسلامي‭ ‬مي‭ ‬تواند‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬ايران‭ ‬اين‭ ‬فرصت‭ ‬ر‭ ‬ا‭ ‬دارد‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬شرايط‭ ‬براي‭ ‬بهبود‭ ‬وضعيت‭ ‬خود‭ ‬و‭ ‬ارتقا‭ ‬خود‭ ‬در‭ ‬سطح‭ ‬جهان‭ ‬استفاده‭ ‬كند‭ . ‬ 

‭ ‬پيش‭ ‬بيني‭ ‬نياز‭ ‬نيست‭ ‬
شايد‭ ‬آن‭ ‬زماني‭ ‬كه‭ ‬رانيس‭ ‬فوكوياما،‭ ‬نويسنده‭ ‬و‭ ‬متفكر‭ ‬ژاپني‭ ‬الاصل‭ ‬آمريكايي‭ ‬كتاب‭ ‬پايان‭ ‬تاريخ‭ ‬و‭ ‬نگاه‭ ‬ويژه‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬آينده‭ ‬سرمايه‭ ‬داري‭ ‬و‭ ‬نظام‭ ‬ليبرال‭ ‬و‭ ‬دموكراسي‭ ‬عنوان‭ ‬مي‭ ‬كرد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬تبعيت‭ ‬از‭ ‬الكساندر‭ ‬كوژ‭ ‬و‭ ‬هگل‭ ‬مرحله‭ ‬پاياني‭ ‬تاريخ‭ ‬را‭ ‬ليبرال‭ ‬دموكراسي‭ ‬ناميده‭ ‬بود،‭ ‬كسي‭ ‬پيش‭ ‬بيني‭ ‬شرايط‭ ‬امروز‭ ‬را‭ ‬نداشت‭ . ‬
با‭ ‬اين‭ ‬حال‭ ‬وي‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬۲۰۱۴‭ ‬،‭ ‬در‭ ‬كتاب‭ ‬جديد‭ ‬خود‮«‬‭ ‬نظم‭ ‬و‭ ‬زوال‭ ‬سياسي‮»‬‭ ‬از‭ ‬زوال‭ ‬نظام‭ ‬هاي‭ ‬ليبرال‭ ‬دموكراسي‭ ‬سخن‭ ‬گفته‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬حالا‭ ‬كرونا‭ ‬در‭ ‬كمين‭ ‬ليبرال‭ ‬دمكراسي‭ ‬نشسته‭ ‬است‭ . ‬
امانوئل‭ ‬والرشتاين‭ ‬جامعه‌شناس‭ ‬و‭ ‬نظريه‌پرداز‭ ‬بزرگ‭ ‬آمريكايي‭ ‬همچنين‭ ‬يكي‭ ‬از‭ ‬نظريه‌پردازاني‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬اواسط‭ ‬دهه‭ ‬۷۰‭ ‬ميلادي‭ ‬مسئله‭ ‬افول‭ ‬آمريكا‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬مجامع‭ ‬دانشگاهي‭ ‬آمريكايي‭ ‬بيان‭ ‬كرد‭.‬
اما‭ ‬حالا‭ ‬شاهد‭ ‬ابراز‭ ‬نظرهايي‭ ‬هستيم‭ ‬كه‭ ‬اين‭ ‬افول‭ ‬را‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬كرونا‭ ‬مي‭ ‬بينند‭ . ‬بسياري‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬صاحب‭ ‬نظران‭ ‬بر‭ ‬اين‭ ‬باورند‭ ‬كه‭ ‬ناكارآمدي‭ ‬نظام‌هاي‭ ‬ليبرال‭ ‬اروپايي‭ ‬و‭ ‬آمريكايي‭ ‬در‭ ‬كنترل‭ ‬بحران‭ ‬در‭ ‬مقايسه‭ ‬با‭ ‬كارآمدي‭ ‬نظام‌هاي‭ ‬ديگر‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬اين‭ ‬مي‭ ‬طلبد‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬جاي‭ ‬نظام‭ ‬جهاني‭ ‬فعلي‭ ‬با‭ ‬نظمي‭ ‬جديد‭ ‬در‭ ‬آينده‭ ‬خواهد‭ ‬شكل‭ ‬گيرد‭ . ‬
نوآم‭ ‬چامسكي‭ ‬تحليگر‭ ‬و‭ ‬زبانشناس‭ ‬امريكايي‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬باره‭ ‬مي‭ ‬گويد‭ : ‬‮«‬‭ ‬در‭ ‬حال‭ ‬حاضر‭ ‬سرنوشت‭ ‬ما‭ ‬در‭ ‬دستان‭ ‬دلقك‌هاي‭ ‬بيمارگونه‭ ‬اجتماعي‭ ‬مانند‭ ‬ترامپ‭ ‬و‭ ‬متحدان‭ ‬همفكرش‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬قراردارد؛‭ ‬براي‭ ‬مثال،‭ ‬قدرت‭ ‬آمريكا‭ ‬بسيار‭ ‬فراگير‭ ‬است؛‭ ‬زيرا‭ ‬تنها‭ ‬كشوري‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬حداكثر‭ ‬فشار‌هاي‭ ‬رواني‭ ‬و‭ ‬تحريم‌هاي‭ ‬اقتصادي‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬ساير‭ ‬كشور‌ها‭ ‬مانند‭ ‬ايران‭ ‬و‭ ‬كوبا‭ ‬اعمال‭ ‬كرده‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬ديگر‭ ‬كشور‌ها‭ ‬به‭ ‬ويژه‭ ‬كشور‌هاي‭ ‬اروپايي‭ ‬را‭ ‬مجبور‭ ‬ساخته‭ ‬تا‭ ‬از‭ ‬سياست‌هاي‭ ‬غير‭ ‬انساني‭ ‬آن‭ ‬پيروي‭ ‬كنند‭.‬‮»‬ 

‭ ‬امريكا‭ ‬در‭ ‬معرض‭ ‬سقوط‭ ‬
پس‭ ‬از‭ ‬جنگ‭ ‬دوم‭ ‬جهاني،‭ ‬آمريكا‭ ‬نظم‭ ‬جديدي‭ ‬را‭ ‬بنا‭ ‬نهاد‭. ‬كشوري‭ ‬كه‭ ‬كمترين‭ ‬خسارت‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬ميان‭ ‬كشورهاي‭ ‬قدرتمند‭ ‬از‭ ‬جنگ‭ ‬متحمل‭ ‬شده‭ ‬بود،‭ ‬نقش‭ ‬ناجي‭ ‬اين‭ ‬كشورها‭ ‬را‭ ‬بازي‭ ‬مي‌كرد‭. ‬در‭ ‬بحران‌هاي‭ ‬جهاني‭ ‬قبلي،‭ ‬مانند‭ ‬بحران‭ ‬مالي‭ ‬۲۰۰۸‭ ‬و‭ ‬همه‌گير‭ ‬شدن‭ ‬ويروس‭ ‬ابولا‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬۲۰۱۴،‭ ‬ايالات‭ ‬متحده‭ ‬نقش‭ ‬رهبر‭ ‬جهان‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬عهده‭ ‬گرفت‭. ‬اما‭ ‬دولت‭ ‬كنوني‭ ‬از‭ ‬سمَت‭ ‬رهبري‭ ‬كناره‌گيري‭ ‬كرده‌است‭. ‬اين‭ ‬دولت‭ ‬آشكار‭ ‬بيان‭ ‬كرده‌است‭ ‬كه‭ ‬بيش‭ ‬از‭ ‬آينده‌ي‭ ‬بشريت،‭ ‬به‭ ‬عظمت‭ ‬آمريكا‭ ‬اهميت‭ ‬مي‌دهد‭.‬
در‭ ‬اين‭ ‬ميان‭ ‬امريكاحتي‭ ‬نزديك‌ترين‭ ‬متحدانش‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬حال‭ ‬خود‭ ‬واگذاشته‌است‭. ‬زماني‭ ‬كه‭ ‬همه‌ي‭ ‬سفرها‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬اتحاديه‌ي‭ ‬اروپا‭ ‬ممنوع‭ ‬كرد،‭ ‬حتي‭ ‬به‭ ‬خودش‭ ‬زحمت‭ ‬نداد‭ ‬كه‭ ‬موضوع‭ ‬را‭ ‬پيشتر‭ ‬اعلام‭ ‬كند‭ ‬،‭ ‬چه‭ ‬برسد‭ ‬به‭ ‬اينكه‭ ‬بخواهد‭ ‬با‭ ‬اتحاديه‌ي‭ ‬اروپا‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬اين‭ ‬اقدام‭ ‬جدي‭ ‬مشورت‭ ‬كند‭. ‬آمريكا،‭ ‬حتي‭ ‬با‭ ‬ارائه‌ي‭ ‬پييشنهاد‭ ‬يك‭ ‬ميليارد‭ ‬دلاري‭ ‬به‭ ‬يك‭ ‬شركت‭ ‬داروسازي‭ ‬آلماني‭ ‬براي‭ ‬خريد‭ ‬حق‭ ‬انحصاري‭ ‬واكسن‭ ‬جديد‭ ‬كوويد‭-‬۱۹،‭ ‬سبب‭ ‬حيرت‭ ‬آلمان‭ ‬شد‭.‬
بنابراين‭ ‬حتي‭ ‬اگر‭ ‬دولت‭ ‬كنوني‭ ‬امريكا‭ ‬درنهايت‭ ‬يك‭ ‬برنامه‌ي‭ ‬جهاني‭ ‬ارائه‭ ‬دهد،‭ ‬كمتر‭ ‬كسي‭ ‬دنباله‌روي‭ ‬رهبري‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬هرگز‭ ‬مسئوليتي‭ ‬بر‭ ‬عهده‭ ‬نمي‌گيرد،‭ ‬هرگز‭ ‬اشتباهاتش‭ ‬را‭ ‬نمي‌پذيرد،‭ ‬و‭ ‬مدام‭ ‬به‭ ‬خودش‭ ‬اعتبار‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬تقصير‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬گردن‭ ‬ديگران‭ ‬مي‌اندازد‭.‬
بسياري‭ ‬بر‭ ‬اين‭ ‬باورند‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬هم‭ ‬اكنون‭ ‬مي‭ ‬توان‭ ‬پيش‭ ‬بيني‭ ‬كرد‭ ‬كه‭ ‬امريكا‭ ‬بعنوان‭ ‬سردمدار‭ ‬ليبرال‭ ‬دموكراسي‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬كرونا‭ ‬با‭ ‬مشكلات‭ ‬زيادي‭ ‬روبرو‭ ‬مي‭ ‬شود‭ . ‬دونالد‭ ‬ترامپ‭ ‬پيشتر‭ ‬به‭ ‬خاطر‭ ‬دروغ‭ ‬گفتن‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬اين‭ ‬ويروس‭ ‬مورد‭ ‬شماتت‭ ‬قرار‭ ‬گرفته‭ ‬بود،‭ ‬ممكن‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬انتخابات‭ ‬۲۰۲۰‭ ‬اقبال‭ ‬كمتري‭ ‬را‭ ‬تجربه‭ ‬كند‭ . ‬
به‭ ‬خصوص‭ ‬اينكه‭ ‬روند‭ ‬آلودگي‭ ‬و‭ ‬درمان‭ ‬بيماري‭ ‬در‭ ‬آمريكا‭ ‬خوب‭ ‬پيش‭ ‬نرفته‭ ‬ست‭ ‬،‭ ‬اين‭ ‬اتفاق‭ ‬واكنش‭ ‬هاي‭ ‬قابل‭ ‬توجهي‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬دارد‭. ‬
دونالد‭ ‬ترامپ،‭ ‬قول‭ ‬داد‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬الگوي‭ ‬اقتصاد‭ ‬ليبرالي‭ ‬دنيا‭ ‬،سال‭ ‬طلايي‭ ‬سرمايه‌داري‭ ‬باشد‭. ‬او‭ ‬مدعي‭ ‬شده‭ ‬بود‭ ‬با‭ ‬ايجاد‭ ‬بي‌سابقه‌ترين‭ ‬رونق‭ ‬در‭ ‬بازار‭ ‬آمريكا،‭ ‬براحتي‭ ‬براي‭ ‬دومين‌بار‭ ‬در‭ ‬انتخابات‭ ‬رياست‌جمهوري‭ ‬اواخر‭ ‬همين‭ ‬سال‭ ‬پيروز‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭. ‬اما‭ ‬حالا‭ ‬بر‭ ‬اثر‭ ‬تعطيل‭ ‬عمومي‭ ‬ناشي‭ ‬از‭ ‬كرونا‭ ‬و‭ ‬سقوط‭ ‬مداوم‭ ‬سهام‭ ‬وال‌استريت،‭ ‬كار‭ ‬الگوي‭ ‬اقتصاد‭ ‬آزاد‭ ‬ليبرالي‭ ‬به‭ ‬جايي‭ ‬كشيده‭ ‬كه‭ ‬كاخ‭ ‬سفيد‭ ‬و‭ ‬كنگره‭ ‬دست‭ ‬در‭ ‬دست‭ ‬هم،‭ ‬بسته‭ ‬كمك‌هاي‭ ‬۲‭ ‬تا‭ ‬۳‭ ‬هزار‭ ‬ميليارد‭ ‬دلاري‭ ‬را‭ ‬تصويب‭ ‬مي‌كنند‭. ‬هنري‭ ‬كيسينجر‭ ‬نظريه‭ ‬پرداز‭ ‬سياسي‭ ‬امريكايي‭ ‬با‭ ‬ابراز‭ ‬نگراني‭ ‬از‭ ‬فروپاشي‭ ‬قدرت‭ ‬آمريكا‭ ‬معتقد‭ ‬است‭: ‬واشنگتن‭ ‬بايد‭ ‬در‭ ‬مديريت‭ ‬جهاني‭ ‬بحران‭ ‬كرونا‭ ‬نقش‭ ‬آفريني‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬بيشتري‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬ماجرا‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭.‬
وي‭ ‬در‭ ‬مقاله‭ ‬اي‭ ‬درباره‭ ‬كرونا‭ ‬و‭ ‬آينده‭ ‬جهان‭ ‬تاكيد‭ ‬دارد‭: ‬‮«‬‭ ‬آزمون‭ ‬نهايي‭ ‬اين‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬آيا‭ ‬مي‌توان‭ ‬با‭ ‬ويروس‭ ‬به‭ ‬گونه‌اي‭ ‬مقابله‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬شيوع‭ ‬آن‭ ‬جلوگيري‭ ‬كرد‭ ‬كه‭ ‬اعتماد‭ ‬عمومي‭ ‬مجددا‭ ‬به‭ ‬توانايي‭ ‬آمريكايي‌ها‭ ‬براي‭ ‬اداره‭ ‬دولت‭ ‬خود‭ ‬بازگردد؟‭!‬‮»‬
در‭ ‬حقيقت‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬مي‭ ‬رسد‭ ‬آمريكا‭ ‬به‭ ‬سبب‭ ‬منفعت‭ ‬طلبي‭ ‬محدود‭ ‬دولت‭ ‬آن‭ ‬و‭ ‬نيز‭ ‬ناتواني‭ ‬مخربش،‭ ‬ديگر‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬رهبر‭ ‬بين‭ ‬المللي‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬گرفته‭ ‬نخواهد‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬قولي‭ ‬واشنگتن‭ ‬در‭ ‬آزمون‭ ‬رهبري‭ ‬شكست‭ ‬خورده‭ ‬است‭ . ‬ 

‭ ‬برنده‭ ‬واقعي‭ ‬
شايد‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬جهان‭ ‬پساكرونا‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬مي‭ ‬رسد‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬ميان‭ ‬كشورهاي‭ ‬صنعتي‭ ‬برد‭ ‬با‭ ‬كشوري‭ ‬باشد‭ ‬كه‭ ‬اولين‭ ‬واكسن‭ ‬اين‭ ‬ويروس‭ ‬را‭ ‬تهيه‭ ‬كند‭. ‬اما‭ ‬كرونا‭ ‬به‭ ‬مثابه‭ ‬موريانه‌اي‭ ‬بر‭ ‬فلسفه‭ ‬كشورهاي‭ ‬غربي‭ ‬تاخت‭ ‬و‭ ‬نشان‭ ‬داد‭ ‬كه‭ ‬برد‭ ‬اصلي‭ ‬كشورهاي‭ ‬قدرتمند‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬نظم‭ ‬جهاني‭ ‬دستيابي‭ ‬به‭ ‬منابع‭ ‬ديگر‭ ‬كشورها‭ ‬و‭ ‬تبديل‭ ‬كردن‭ ‬آنان‭ ‬به‭ ‬بازار‭ ‬مصرف‭ ‬كالاهاي‭ ‬خود‭ ‬است‭ . ‬
كرونا‭ ‬نشان‭ ‬داد‭ ‬كه‭ ‬ظاهر‭ ‬فريبنده‭ ‬ليبرال‭- ‬دموكراسي‭ ‬كه‭ ‬مدعي‭ ‬رفاه‌طلبي‭ ‬براي‭ ‬همه‭ ‬انسان‌ها‭ ‬و‭ ‬ترويج‭ ‬دموكراسي‭ ‬و‭ ‬زندگي‭ ‬بهتر‭ ‬براي‭ ‬همه‭ ‬جهانيان‭ ‬بود‭ ‬دزدي‭ ‬مدرن‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬تحت‭ ‬لواي‭ ‬آن‭ ‬دزديدن‭ ‬محموله‌هاي‭ ‬بهداشتي‭ ‬حتي‭ ‬از‭ ‬كشورهاي‭ ‬دوست‭ ‬قابل‭ ‬توجيه‭ ‬است‭ . ‬كرونا‭ ‬نشان‭ ‬داد‭ ‬ژست‭ ‬دلسوزي‭ ‬كشورهاي‭ ‬غربي‭ ‬براي‭ ‬كشورهاي‭ ‬ديگر،‭ ‬صرفا‭ ‬ابزاري‭ ‬براي‭ ‬تحميل‭ ‬آموزه‌هاي‭ ‬سياسي‭ ‬خود‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬كشورهاست‭ ‬و‭ ‬كشورهايي‭ ‬كه‭ ‬مدعي‭ ‬حل‭ ‬مشكلات‭ ‬جهاني‌اند‭ ‬،‭ ‬در‭ ‬حل‭ ‬مشكل‭ ‬به‌وجود‭ ‬آمده‭ ‬توسط‭ ‬يك‭ ‬ويروس‭ ‬عاجز‭ ‬مانده‌اند‭.‬
با‭ ‬اين‭ ‬حال‭ ‬جمهوري‭ ‬اسلامي‭ ‬ايران‭ ‬نشان‭ ‬داد‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬طول‭ ‬۴۲‭ ‬سال‭ ‬گذشته‭ ‬معادلات‭ ‬داخلي‭ ‬و‭ ‬خارجي‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬همه‭ ‬عرصه‌ها‭ ‬بر‭ ‬مبناي‭ ‬نظريه‌اي‭ ‬كه‭ ‬توسط‭ ‬رهبر‭ ‬حكيم‭ ‬انقلاب‭ ‬‮«‬استحكام‭ ‬ساخت‭ ‬دروني‮»‬‭ ‬ناميده‭ ‬شد،‭ ‬قرار‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬وارد‭ ‬بازي‭ ‬كشورهاي‭ ‬ليبرال‭ ‬نمي‭ ‬شود‭ . ‬
بر‭ ‬مبناي‭ ‬نظريه‭ ‬استحكام‭ ‬ساخت‭ ‬دروني‭ ‬قدرت،‭ ‬ايران‭ ‬پايه‌هاي‭ ‬قدرت‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬داخل‭ ‬مرزهاي‭ ‬خود‭ ‬و‭ ‬بر‭ ‬مبناي‭ ‬ظرفيت‌هاي‭ ‬قدرت‌زاي‭ ‬ارزش‌هاي‭ ‬اسلامي‭- ‬ايراني‭ ‬و‭ ‬منابع‭ ‬مادي‭ ‬و‭ ‬سرمايه‭ ‬انساني‭ ‬قرار‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬حفظ‭ ‬استقلال‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬تبع‭ ‬آن‭ ‬ارزش‌هاي‭ ‬انقلابي‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬گرو‭ ‬فاصله‌گذاري‭ ‬با‭ ‬ارزش‌هاي‭ ‬تهاجمي‭ ‬ليبراليستي‭ ‬مي‭ ‬داند‭ .‬
محسن‭ ‬رضايي‭ ‬دبير‭ ‬مجمع‭ ‬تشخيص‭ ‬مصلحت‭ ‬نظام‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬باره‭ ‬مي‭ ‬گويد‭ : ‬كرونا‭ ‬سرانجام‭ ‬خواهد‭ ‬رفت‭ ‬ولي‭ ‬زخم‭ ‬ناشي‭ ‬از‭ ‬كرونا‭ ‬و‭ ‬پيامدهاي‭ ‬آن‭ ‬بر‭ ‬پيكر‭ ‬جهان‭ ‬باقي‭ ‬خواهد‭ ‬ماند‭. ‬چرا؟‭ ‬چون‭ ‬ساختار‭ ‬قدرت‭ ‬بين‭ ‬الملل‭ ‬كنوني،‭ ‬توان‭ ‬كافي‭ ‬براي‭ ‬درمان‭ ‬اين‭ ‬زخم‭ ‬و‭ ‬جبران‭ ‬پيامدهاي‭ ‬وسيع‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬ندارد،‭ ‬طبعاً‭ ‬اين‭ ‬ساختار‭ ‬تغيير‭ ‬خواهد‭ ‬كرد‭ ‬و‭ ‬نظمي‭ ‬جديد‭ ‬پديدار‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭. ‬وي‭ ‬با‭ ‬اشاره‭ ‬به‭ ‬اينكه‭ ‬در‭ ‬آينده‭ ‬از‭ ‬يكسو‭ ‬غرب‭ ‬يعني‭ ‬اروپا‭ ‬و‭ ‬امريكا،‭ ‬ضعيف‭ ‬مي‭ ‬شود‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬سوي‭ ‬ديگر‭ ‬آسيا‭ ‬و‭ ‬چين‭ ‬قوي‭ ‬تر‭ ‬از‭ ‬گذشته‭ ‬در‭ ‬صحنه‭ ‬خواهند‭ ‬بود‭. ‬و‭ ‬در‭ ‬نتيجه،‭ ‬بخش‭ ‬اعظمي‭ ‬از‭ ‬قدرت‭ ‬و‭ ‬برتري‭ ‬اقتصادي‭ ‬از‭ ‬غرب‭ ‬به‭ ‬شرق‭ ‬منتقل‭ ‬مي‭ ‬شود‭ ‬مي‭ ‬افزايد‭ : ‬كرونا‭ ‬نه‭ ‬فقط‭ ‬قدرت‭ ‬آمريكا‭ ‬و‭ ‬اروپا‭ ‬بلكه‭ ‬انديشه‭ ‬ليبراليسم‭ ‬و‭ ‬فرهنگ‭ ‬سرمايه‭ ‬داري‭ ‬و‭ ‬ارزش‭ ‬هاي‭ ‬آمريكايي،‭ ‬آزادي‭ ‬و‭ ‬دموكراسي‭ ‬آمريكايي‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬چالش‭ ‬بزرگي‭ ‬روبه‭ ‬رو‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬اقتصاد،‭ ‬امنيت‭ ‬و‭ ‬روابط‭ ‬بين‭ ‬الملل‭ ‬آنان‭ ‬را‭ ‬تضعيف‭ ‬خواهد‭ ‬كرد‭.‬
رضايي‭ ‬معتقد‭ ‬است‭ : ‬بي‌ترديد‭ ‬در‭ ‬چنين‭ ‬برهه‌ي‭ ‬خطيري،‭ ‬ملت‭ ‬پر‭ ‬افتخار‭ ‬ايران‭ ‬و‭ ‬انديشمندان‭ ‬و‭ ‬روشنفكران‭ ‬و‭ ‬علماي‭ ‬انقلابي‭ ‬آن،‭ ‬ظرفيت‭ ‬نقش‭ ‬آفريني‭ ‬موثري‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬ايجاد‭ ‬نظم‭ ‬و‭ ‬جهان‭ ‬جديد‭ ‬دارند‭. ‬سابقه‭ ‬تاريخي‭ ‬ملت‭ ‬ما،‭ ‬چه‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬اسلام‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬آن،‭ ‬نشانگر‭ ‬اين‭ ‬توانايي‭ ‬است‭.‬
وي‭ ‬با‭ ‬تاكيد‭ ‬بر‭ ‬اينكه‭ ‬اگر‭ ‬ايران‭ ‬در‭ ‬ايجاد‭ ‬نظم‭ ‬و‭ ‬جهان‭ ‬آينده،‭ ‬فعالانه‭ ‬مشاركت‭ ‬نداشته‭ ‬باشيم،‭ ‬به‭ ‬همان‭ ‬سرنوشتي‭ ‬دچار‭ ‬خواهيم‭ ‬شد‭ ‬كه‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬رويدادهاي‭ ‬بزرگ‭ ‬مانند‭ ‬جنگ‌‭ ‬هاي‭ ‬جهاني‭ ‬اول‭ ‬و‭ ‬دوم‭ ‬به‭ ‬ايران‭ ‬تحميل‭ ‬شد‭ ‬،‭ ‬خاطر‭ ‬نشان‭ ‬كرد‭ : ‬عدم‭ ‬نقش‭ ‬آفريني،‭ ‬ما‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬فرصت‭ ‬هاي‭ ‬كم‭ ‬نظير‭ ‬دو‭ ‬دهه‭ ‬آينده‭ ‬منطقه‭ ‬و‭ ‬جهان‭ ‬بازمي‭ ‬دارد‭.‬ 

‭ ‬شرايط‭ ‬تحقق‭ ‬دكترين‭ ‬آينده‭ ‬
در‭ ‬اين‭ ‬ميان‭ ‬بايد‭ ‬بدانيم‭ ‬كه‭ ‬تحقق‭ ‬چنين‭ ‬دكتريني‭ ‬بدون‭ ‬تلاش‭ ‬براي‭ ‬كسب‭ ‬آمادگي‭ ‬لازم،‭ ‬محقق‭ ‬نمي‭ ‬شود‭ . ‬قوي‭ ‬شدن‭ ‬در‭ ‬ابعاد‭ ‬مختلف‭ ‬،‭ ‬تكيه‭ ‬بر‭ ‬ارزش‭ ‬هاي‭ ‬والاي‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامي‭ ‬وايراني‭ ‬و‭ ‬ارائه‭ ‬راهكارهاي‭ ‬نو‭ ‬شرايط‭ ‬را‭ ‬براي‭ ‬حضور‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬عرصه‭ ‬جديد‭ ‬فراهم‭ ‬مي‭ ‬كند‭ ‬و‭ ‬اولين‭ ‬گام‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬راستا‭ ‬است‭ . ‬اگر‭ ‬نتوانيم‭ ‬بر‭ ‬مشكلاتي‭ ‬كه‭ ‬امروز‭ ‬در‭ ‬عرصه‭ ‬هاي‭ ‬مختلف‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬روبرو‭ ‬هستيم‭ ‬فائق‭ ‬آييم‭ ‬چگونه‭ ‬مي‭ ‬توانيم‭ ‬به‭ ‬تحقق‭ ‬چنين‭ ‬شرايطي‭ ‬بيانديشيم‭ . ‬از‭ ‬ابتداي‭ ‬پيروزي‭ ‬انقلاب‭ ‬آرمانهاي‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامي‭ ‬طرفداران‭ ‬بسياري‭ ‬در‭ ‬جهان‭ ‬دارد‭ ‬،‭ ‬اما‭ ‬لازمه‭ ‬پيوستگي‭ ‬اين‭ ‬طرفداران‭ ‬موفقيت‭ ‬ايران‭ ‬اسلامي‭ ‬است‭ . ‬مردم‭ ‬ايران‭ ‬خود‭ ‬سهم‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬جهان‭ ‬مشخص‭ ‬مي‭ ‬كنند‭ ‬و‭ ‬بي‌ترديد‭ ‬ملتي‭ ‬موفق‌تر‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬آمادگي‭ ‬ديدن‭ ‬و‭ ‬شنيدن‭ ‬واقعيت‭ ‬و‭ ‬تجزيه‭ ‬و‭ ‬تحليل‭ ‬عالمانه‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭.‬ 

نویسنده: کتایون مافی


کد مطلب: 113276

آدرس مطلب :
https://www.siasatrooz.ir/fa/report/113276/رمز-پيشرفت-ايران-در-جهان-پس-از-كرونا

سیاست روز
  https://www.siasatrooz.ir