این روزها سوریه یکی از محورهای محافل رسانهای و سیاسی جهان شده است. در همین چارچوب ترامپ رئیسجمهور آمریکا گفت دولت او احتمالاً هفته آینده شکست داعش را به صورت رسمی اعلام خواهد کرد.ترامپ در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «مبارزه با تروریسم، مبارزهای مشترک است. ما این کار را با یکدیگر انجام میدهیم. هر کسی باید سهم خودش را ادا کند و کمکهایش را منصفانه ارائه دهد.»
در همین حال دیپلماتهای کشورهای عربی و غربی تأکید کردهاند بحران سوریه راه حل نظامی ندارد: «هیچ راهحل نظامی برای سوریه وجود ندارد و برای راهکار سیاسی جایگزینی وجود ندارد؛ بنابراین، پایان بخشیدن به درگیریهای سوریه و کاستن از آلام مردم سوریه نیازمند دیپلماسی و اراده سیاسی بینالمللی است. ما به شدیدترین لحن تأکید میکنیم آنهایی که به دنبال بیثبات کردن منطقه یا راهحل نظامی هستند تنها خطر تشدید تنشها و شعلهور شدن آتشها در منطقه را افزایش میدهند. ما مصمم هستیم تلاشهایمان را متمرکز کرده و در مسیر راهکاری سیاسی منطبق با قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت به پیش برویم.» اینگونه مواضع در حالی مطرح میشود که در باب آن چند نکته قابل توجه است.
ادعای پایان مبارزه با تروریسم در حالی مطرح میشود که سابقه حمایت آمریکا از تروریسم قابل تامل است چنانکه هیلاری کلینتون رسما از تشکیل القاعده توسط آمریکا گفت و ترامپ داعش را به اوباما نسبت داد. کشتار غیرنظامیان در حملات آمریکا به عراق و سوریه از سوی سازمان ملل تایید شده است که واهی بودن ادعای مبارزه با تروریسم است. جهان اذعان دارد آمریکا عامل بحران سوریه و ایران کلید طلایی حل بحران است. در همین حال جمله هرکس باید سهم خود را بپردازد به تعریف ترامپ یعنی سرکیسه کردن کشورهای عربی چنانکه وی قبلا گفته کشورهای عربی باید هزینه حضور امریکا در سوریه را بدهند ترامپ از هزینه ۷ تریلون دلاری امریکا در خاورمیانه گفته و ادعای سهم خود را بدهند برای تامین این مبلغ است. در همین حال وضعیت بحرانی افغانستان و انتقال داعش به این کشور ادعای امریکا مبنی بر نابودی داعش زیر سوال برده است. اما در باب ادعای راهکار سیاسی نیز چند نکته قابل توجه است.
راهکار سیاسی از سوی این کشورها تجربه نشان داده که بر اصل سرنگونی نظامها تاکید دارد چنانکه در عراق، لیبی و... این کار را انجام دادند. اگر این کشورها واقعا به دنبال راهکار سیاسی در جهان هستند چرا در امور یمن دخالت و مانع از راهکار سیاسی میشوند. در همین حال ادعای مقابله با برهمزنندگان امنیت و ثبات منطقه ادامه همان بیانیه اروپاست که ایران را متهم به بیثباتی منطقه میکند که این هماهنگی جای تامل دارد. اگر این کشورها واقعا به دنبال حمایت از ثبات سوریه هستند چرا کنار نظام سوریه علیه تروریسم قرار نمیگیرند؟
تحریم ایران، روسیه و گروههای مقاومت منطقه زیر سوال رفتن ادعای این نشست برای کمک به امنیت منطقه است. عدم توجه به تجاوزات رژیم صهیونیستی در این بیانیه ابهامات صداقت آن را بیشتر زیر سوال میبرد. ادعای تعامل سازنده برای سوریه با عدم رویکرد به سوریه و متحدانش ادعایی ظاهری و فریب کارانه است. هر اقدامی به جز کانال دولت رسمی و قانونی سوریه اقدامی ظاهری و نادرست و دخالت در امور داخلی یک کشور مستقل است.
نویسنده: علی تتماج