با وجودی که معصومه ابتکار مدعی بهبود آلودگی هوای تهران و کلانشهر‌ها شده که تعداد روزهای ناسالم برای همه افراد در تهران طی ۱۰ ماه گذشته به اندازه ۲۴ ماه سالهای ۹۳ و ۹۴ بوده و حتی برای نخستین بار شاخص آلودگی هوا در برخی مناطق تهران به عدد بحرانی ۲۶۱ رسید اما این روز‌ها بدون توجه به ادعاهای قبلی خود پیشنهاداتی را درباره جابه‌جایی تعطیلات تابستانی مدارس برای حل معضل آلودگی هوا پیشنهاد داده است چیزی که با توجه به امکانات مورد نیاز مدارس باید برای رسیدن به آن برنامه‌ریزی کلانی داشت و امکانات را سنجید که اگر نسنجیده پا در این میدان گذاشته شود می‌تواند خسارات جبران ناپذیری را به بار آورد. هر چند که این طرح ابتکار هم در چند ماهه پایانی مسئولیتش جای بحث دارد چراکه او تا پیش از این معتقد بود که آلودگی هوا در دولت یازدهم که دولت محیط‌زیست بوده! بسیار بهتر از قبل شده است!
این واقعیت دارد که چند سالی است پای آلودگی هوا به مدارس نیز باز شده و امسال مدارس تهران در مقاطع تحصیلی مختلف در روزهای ۲۴، ۲۵ و ۲۶ آبان، ۴ دی و ۱۹ و ۲۰ دی‌ماه تعطیل شدند و مدارس استان‌های البرز، تبریز و مشهد نیز در روزهایی از زمستان و پاییز به علت تداوم آلودگی هوا تعطیل بودند و نگاه به تاریخ آلودگی هوا نشان می‌دهد که اغلب مشکل آلودگی هوا در فصل‌های سرد و به دلیل وارونگی دما رخ داده است.
اما بدون درنظر گرفتن راهکارهای مختلفی برای کاهش آلاینده‌ها و پدیده وارونگی هوا از جمله کنترل کیفیت بنزین‌های وارداتی و یا توسعه حملونقل عمومی و یا حتی نظارت بر تولید خودروهای استاندارد و توسعه استفاده از خودروهای دوستدار محیط‌زیست مانند خودروهای هیبریدی در کمال ناباوری فوری‌ترین اقدام به منظور کاهش تردد در تهران و همچنین حفظ سلامت جسمانی دانش‌آموزان را تعطیلی مدارس و جا به جایی تعطیلات تابستانه می‌دانند!
اما اصلاح تقویم آموزشی مدارس در حالی مورد استقبال مسئولان و کار‌شناسان آموزش و پرورش قرار گرفته است و اکنون در دست بررسی کار‌شناسی است که نگرانی‌هایی مبنی بر وارد آمدن ضربه به روند آموزشی مدارس درپی عدم برنامه‌ریزی و اجرای مناسب آن وجود دارد و همچنین بر ضرورت طرح ریزی آن براساس مقتضیات و شرایط استانی و بومی هر منطقه تاکید می‌شود. همچنین کار‌شناسان به این نتیجه نرسیده‌اند که راهکاری بهتر از این برای کشور وجود ندارد اما انگار برخی افراد راهکاری بهتر نمی‌شناسند.
مذاکره با آموزش و پرورش و ارائه پیشنهاد انتقال بخشی از تعطیلات تابستانی
در کنار پیشنهادات و ایده‌هایی که برای جابجایی و تغییر تقویم آموزشی مطرح می‌شود، ابتکار، رئیس سازمان محیط‌زیست نیز اخیرا درباره طرح تعطیلی مدارس در فصل زمستان گفته که با آموزش و پرورش مذاکراتی را داشته‌ایم و پیشنهادات خود را ارائه کردیم؛ یکی از پیشنهادات ما این بود که بخشی از تعطیلات تابستانی منتقل شود اما هنوز نتیجه قطعی را نداشته‌ایم. تصمیمات نهایی در مورد تعطیلی مدارس در زمستان به نظر وزارت آموزش و پرورش بستگی دارد و آنها نیز برنامه‌ریزی لازم را مورد توجه قرار می‌دهند.
فرشیدی: دانش‌آموزان جور بقیه را نکشند
وزیر اسبق آموزش و پرورش نیز درباره جابه‌جایی تعطیلات تابستانه مدارس می‌گوید: باید قوانین را واقع‌بینانه و متناسب با شرایط زمان و مکان ببینیم. در برخی از استان‌ها تابستان غیرقابل تحمل و در برخی مناطق نیز سرمای زمستان کشنده است. در استان تهران نیز با آلودگی تهران دست و پنجه نرم می‌کنیم اما کلیت قضیه تغییر تقویم آموزشی منطق درستی دارد.
فرشیدی افزود: اما این نگرانی را داریم که مبادا منافع و مصالح دانش‌آموزان در نظر گرفته نشود و برخی دیدگاه‌ها تحمیلی باشند. در موضوع آلودگی هوا دانش‌آموزان هستند که جور بقیه را می‌کشند و قدرت اعتراض و فریاد ندارند و چون نمی‌توانیم به سراغ شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ و اقتصادهای بزرگ برویم، دانش‌آموزان را تعطیل می‌کنیم که باعث ورود ضربه علمی آموزشی به آنها می‌شود.
وزیر اسبق آموزش و پرورش تاکید کرد: می‌توان براساس منطق صحیح و عقلایی برنامه‌ریزی کرد تا دانش‌آموزان حداکثر استفاده را از دوره تحصیلی خود داشته باشند.
کاهش آلودگی اولویت دولت یازدهم!
یادمان نرفته که مسئله کاهش آلودگی هوا و محیط‌زیست به عنوان یکی از اولویت‌های دولت یازدهم اعلام شده و حسن روحانی نیز در جایگاه رئیس جمهوری بار‌ها از کاهش روزهای آلوده در دولت متبوع خود سخن گفته است. حتی در همین راستا حجت‌الاسلام حسن روحانی هفته گذشته در بخشی از گفت‌وگوی مستقیم خود با مردم از شبکه اول سیما، مدعی بهبود وضعیت آلودگی هوای تهران در مقایسه با سالهای گذشته شد و گفت: «مجموعه هوای سالم ما بهتر از سالهای گذشته است.»
اما این اظهارات اخیر رئیس‌جمهور مبنی «بر افزایش روزهای سالم هوا نسبت به سالهای قبل» در حالیست که گزارش‌های رسمی شرکت کنترل کیفیت هوا در سال ۹۵، حقیقت دیگری را متفاوت از آمار اعلامی توسط روحانی نشان می‌دهد.
در همین راستا، لیلا نظری؛ سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره نتایج بررسی شاخص کیفیت هوای تهران طی ۲۷۶ روز سال ۹۵ و در پایان پاییز امسال اعلام کرده بود: کیفیت هوای تهران طی سه فصل گذشته سال، ۱۵ روز پاک، ۲۰۸ روز سالم، ۴۸ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و پنج روز ناسالم برای همه بوده و در سال جاری صرفاً پنج درصد روز‌ها، هوا پاک بوده و ۷۵ درصد روز‌ها هوا سالم و ۲۰ درصد روز‌ها هم هوا ناسالم و آلوده بوده است.
این مسئله در حالیست که کیفیت هوا هم در سال ۹۳ و هم در سال ۹۴، ۲۳۳ روز سالم بوده است اما برخلاف آمار اعلامی حجت‌الاسلام حسن روحانی، تعداد روزهای سالم در سال جاری به ۲۰۸ روز سالم نسبت به دو سال گذشته کاهش داشته است.
از طرفی بنابر اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران صرفاً در پاییز امسال به انداره کل سال گذشته، روزهای آلوده و ناسالم داشته‌ایم.
در حقیقت نه تنها تعداد روزهای سالم تا پایان پاییز امسال نسبت به دو سال گذشته هیچ افزایشی نداشته بلکه تعداد روزهای ناسالم هم فقط در ۹ ماه ابتدایی سال ۹۵ به اندازه طول ۱۲ ماه سال ۹۳ و ۹۴ بود؛ این آمار تعداد روزهای ناسالم برای همه افراد همچنان در سال ۹۵ در حال افزایش است و مردم تهران و کلانشهر‌ها سیر صعودی روزهای آلوده را مشاهده می‌کنند.
از طرفی بنابر گزارش رسمی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در سال ۹۴، کیفیت هوا ۲۱ روز پاک، ۲۳۳ روز سالم، ۱۰۵ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و پنج روز ناسالم برای همه گروه‌ها بوده است؛ این وضعیت در سال ۹۳ هم ۱۶ روز پاک، ۲۳۳ روز سالم، ۱۱۲ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و چهار روز ناسالم برای همه افراد بوده است.
کنار هم قرار دادن این آمار‌ها در سال ۹۳، ۹۴ و ۹۵ نشان می‌دهد که تعداد روزهای سالم نه تنها در سال ۹۵ افزایش نداشته بلکه شاهد سیر نزولی تعداد روزهای سالم و سیر صعودی تعداد روزهای ناسالم بوده‌ایم و دستگاه‌های سنجش کیفیت هوای استان تهران نمونه این آمار را روی سایت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران و اداره کل سازمان محیط‌زیست مشخص کرده‌اند.
نمونه بارز ناسالم شدن کیفیت هوا برای همه افراد روز دوشنبه ۲۰ دی‌ماه در منطقه ۲۱ (تهرانسر) رخ داد و عدد شاخص‌های ذرات معلق کمتر از ۲. ۵ میکرون برای نخستین‌بار به ۲۶۱ و وضعیت بسیار ناسالم و بحرانی رسید.
این وضعیت کیفیت هوای تهران و مشخص شدن آمار اعلامی دستگاه‌های سنجش کیفیت، سخنان معصومه ابتکار و سایر مسئولان مبنی بر بهبود کیفیت هوای تهران و کلانشهر‌ها در سال ۹۵ را نقض می‌کند.
همچنین رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در اظهارات اخیر خود مدعی شده که روند کلی تعداد روزهای سالم در کلانشهرهایی همچون تهران رو به افزایش است، در حالیکه آمار‌ها برعکس نشان می‌دهد که روند روزهای ناسالم در تهران و کلانشهر‌ها رو به افزایش است.
مردم تهران و کلانشهر‌ها باید تا پایان سال ۹۵ صبر کنند و این رکوردشکنی آمار روزهای ناسالم و آلوده را مشاهده کنند چراکه امسال وضعیت کیفیت هوای تهران نه تنها بهبودی نداشته بلکه نسبت به سالهای گذشته، وخیم‌تر نیز شده است.
متاسفانه برخلاف ادعای خانم ابتکار و براساس آمار شاخص‌های کیفیت هوای تهران در سال‌جاری، تعداد روزهای ناسالم برای همه افراد در تهران طی ۱۰ ماه گذشته به اندازه ۲۴ ماه سالهای ۹۳ و ۹۴ بوده و افزایش تدریجی روزهای ناسالم همچنان ادامه دارد.
در نهایت می‌توان گفت که علی‌رغم عزم دولت برای تغییر تقویم آموزشی مدارس برای حل این معضل که همانند هر طرح دیگری محسنات و مضراتی دارد، انتظار می‌رود سایر راهکارهای منطقی‌تر و بهتر مدنظر برای کاهش آلودگی هوا نیز عملیاتی شود تا امکان تحصیل و حضور در مدارس در هوایی سالم فراهم شده و از بروز هرچه بیشتر خسارات مالی ناشی از آلودگی هوا جلوگیری شود.
آنچه برای مردم مهم است برطرف شدن معضل به وجود آمده آلودگی هواست و اینکه چه دولت‌هایی در این امر تلاش بیشتری کردند را از آنچه لمس می‌کنند نتیجه خواهند گرفت که البته همین موضوع در رتبه بعدی قرار دارد، بر همین اساس به نظر می‌رسد به جای حرف زدن‌های پی‌درپی و البته ارائه آمارهای غلطی که به راحتی غلط بودن آنها قابل بررسی و برای مردمی که در هوای آلوده شهرهای صنعتی مدام در رفت و آمدند قابل شناسایی است، بهتر است کاری مهم و اصولی صورت گیرد، نمی‌توان در زبان بر دوستدار محیط‌زیست بودن تاکید داشت و گزارش کیفیت بنزین‌های وارداتی را بعد از دو سال به دلیل مصالح دوستان منتشر نکرد، نمی‌توان مدام بر طبل اختلاف‌افکنی و ربط دادن حال بد هوا به دولت قبل و مسئول قبلی کوبید و برای حمایت از خودروهای بی‌کیفیت وام‌های عجیب و غریب داد، نمی‌شود اسم خود را تلاشگر محیط‌زیست نامید و یارانه توسعه ناوگان حملونقل عمومی را که می‌تواند نقش موثری در بهبود آلودگی هوا داشته باشد نپرداخت.
مردم توقع دارند به جای سخنرانی‌ها و پر کردن تریبون‌های عمومی از سخنان اینچنینی اقدامی عملی در زمینه رفع مشکلات آلودگی هوا صورت گیرد که برای مردم در کشور قابل لمس باشد. مردم آن چیزی را که لمس می‌کنند باور خواهند کرد، نه آن چیزی را که به زبان مسئولان جاری می‌شود.
در چند ماهه پایانی دولت یازدهم و با توجه به آمارهای ارائه شده از سوی شرکت کنترل هوا بهتر این است که راهکاری فوری و البته واقعی برای رفع این نقیصه پیشنهاد شود نه اینکه با دستکاری تقویم آموزشی وعده‌ای برای سال آتی که معلوم نیست بر مسند صندلی‌های خود نشسته باشند یا نه ارائه داد ضمن اینکه مردم از مسئولانشان می‌خواهند پاسخگو باشند که در مدت زمان مسئولیت خود که حدود سه چهارمش سپری شده است چه اقدام عملیاتی در زمینه کنترل و بهبود آلودگی هوا صورت گرفته و اگر اقدامات به جا و مناسب صورت گرفته است آمار شرکت کنترل کیفیت وضع هوا از خرابی هوا در چند سال اخیر چه می‌گوید؟! بهتر است به جای راهکارهای نخ‌نما و فرافکنی چاره‌ای به جا اندیشید و به داد درد مردم رسید.
سوشیانت آسمانی
دریافت صفحه با کد QR