کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

نگاهی به درگذشت استاد شجریان و رفتارهای تکراری فتنه جویان

درایت همایون

18 مهر 1399 ساعت 22:31


استاد محمدرضا شجریان، استاد موسیقی سنتی و ملقب به خسروی آواز ایران، پس از یک دوره طولانی بیماری، روز پنج‌شنبه ۱۷ مهرماه در بیمارستان جم تهران چشم از جهان فرو بست ، ضایعه ای که برای بسیاری از اهالی هنر و دوستداران وی دردناک بود، اما در این میان باز هم شاهد بودیم که سوء استفاده کنندگان و کاسبکاران سیاسی تلاش کردند تا از این فرصت، برای کسب اهداف سیاسی خود بهره جویند. نگاهی به زندگی و کارنامه هنری این استاد موسیقی سنتی که ملقب به خسروی آواز ایران بود، نشان می دهد که وی یکم مهر ۱۳۱۹ در مشهد زاده شد و از کودکی با توجه به استعداد و صدای خوبش تحت تعلیم پدر که خود قاری قرآن بود مشغول به پرورش صدای خویش شد و تا آنجا که در سال ۱۳۳۱، برای نخستین بار، صدای تلاوت قرآن او از رادیو خراسان پخش شد، سپس با ورودش به دانشسرای مقدماتی در مشهد در سال ۱۳۳۸ و آشنای با یک معلم موسیقی ، وارد عرصه هنر شد. در ادامه او در عرصه‌های مختلف هنری نقش آفرینی و مبدل به موسیقی دان، آهنگساز، خواننده و خوشنویس صاحب نام در کشورمان شد. همکاری با صدا و سیما را آغاز و کنسرت‌های متعددی اجرا و جوایز مختلفی را دریافت کرد. از جمله اینکه در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در پاریس شد. همچنین در سال ۲۰۰۶ نشان موتزارت را از سازمان یونسکودریافت کرد . وی همچنین نامزد دریافت جایزه گرمی نیز شد. وی امسال در پیامی که به مناسبت نوروز و آغاز سال نو پخش کرد با موهای بسیار کوتاه و چهره ای متفاوت ظاهر شد و پزشکان معالج شجریان خبر از پیشرفت سرطان کلیه دادند و گفتند سرطان متاستاتيك كليه به مغز شجریان حمله کرده است. استاد شجریان دوره پرتودرمانی و شیمی درمانی را گذراند و این روند در چند نوبت در کشور فرانسه صورت گرفت اما با تصمیم خانواده‌اش روزهای پایانی عمرش را در کشورش زندگی کرد. وی اخیرا به دلیل تنفس ناپایدار افت فشار خون و کاهش هوشیاری در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شده بود و پس از یک دوره طولانی بیماری، روز پنج‌شنبه ۱۷ مهرماه در بیمارستان جم تهران چشم از جهان فرو بست.
واکنش‌ها
همزمان با انتشار خبر درگذشت مرحوم استاد شجریان سیلی از پیام‌های تسلیت از سوی چهره‌های اجتماعی و سیاسی و مقام‌ها و نهادهای رسمی در ایران منتشر شد. رئیس جمهوری در پیامی درگذشت شجریان را تسلیت گفته و او را هنرمند محجوبی خوانده که یاد و آثارش هرگز فراموش نخواهد شد. همچنین ، محمد رضا عارف عضو شورای انقلاب فرهنگی، علی لاریجانی، رئیس سابق مجلس، محمدجوادظریف، وزیر خارجه، استاندار تهران، وزرای فرهنگ، بهداشت، ورزش و چهره‌های سیاسی و بسیاری از مردم کشورمان برای قدردانی از خدمات این هنرمند هم با انتشار عکس‌های شجریان در شبکه‌های اجتماعی به درگذشت او واکنش نشان دادند .
ورود کاسبکاران سیاسی
در این میان و بدنبال انتشار بیماری وی، بارها از سوی دلسوزان و کارشناسان فرهنگی و رسانه ها نسبت به سو استفاده از این شخصیت هنری هشدار داده شده بود.
در سال ۸۸ و پس از آنکه فتنه انگیزی دشمنان نظام در این سال شکل گرفت، این هنرمند تحت القائات بیگانه مانند بسیاری از افراد اشتباهاتی را انجام داد که یکی از این موارد تند روی در گفتگو با شبکه خبری بی بی سی بود و وی او ای بود. این امر حاشیه های بسیار زیادی را ایجاد کرد و به کار وی و تعامل فرهنگی او صدمات زیادی زد . اگرچه در همان زمان به دلیل اهمیت فوق العاده هنرمندان در کشور به نحوی از این سیاست زدگی های ناگهانی چشم پوشی شد، اما از همان زمان نیز عده‌ای از معاندان و فتنه انگیزان تلاش کردند تا از اختلاف وی باصدا و سیما حداکثر بهره برداری را کرده و این چهره هنری را قربانی مطامع خود کنند.
آنها تلاش کردند تا با نسبت دادن مواضعی ضد مذهب روند قربانی شدن او را شدت بخشند و اورا به یک شخصیت پرهیاهوی سیاسی مبدل کنند که عده ای برایش هورا می‌کشند و مخالفانش تحملش نمی‌کنند. آن‌ها از حقیقت خبر داشتند اما با کتمان آن، زمینه‌ساز اتفاقاتی شدند که قرار بود در آن هویت استاد شجریان قربانی شود در حقیقت شجریان برای این گروه چیزی فراتر از یک مستمسک نبود. اگرچه این سواستفاده سیاسی نتوانست به نتیجه برسد اما هنگامی که بیماری وی شدت یافت، این روند نیز شدت گرفت و همین امر موجب هشدار عده ای از کارشناسان در این باره شد. از جمله سعید الهی، مدرس دانشگاه و کارشناس فرهنگ و رسانه در آن زمان در گفتگویی با اشاره به اینکه برخی از جریان‌های به ظاهر مردمی اما سیاسی در حال سوءاستفاده و کاسبی از حیات بحرانی محمدرضا شجریان هستند، گفت: نوع رفتار آنها به گونه‌ای است که گویی برای درگذشت این فرد لحظه ‌شماری می‌کنند تا بتوانند به شانتاژ و بهره‌کشی سیاسی و رسانه‌ای از فوت او بپردازند! وی افزود: افراد باید هوشیار باشند که در دام جریانات خزنده و فرصت‌طلب نیفتند و مخصوصا در فضای مجازی از توجه به این فضاسازی‌ها پرهیز کنند. باید بدانیم برگزاری برخی تجمعات بدون مجوز به همراه حاشيه هايی سودجویانه از سوی برخی از افراد، همواره نیازی است که توسط برخی از عوامل پشت پرده اغتشاشگر برای بهره برداری از آن به نفع خود وجود دارد. این در حالی است که شأن هنرمند، تجلیل از او پس از مرگ نیست. هنرمندان پیشکسوت باید پیش از آن که از دنیا بروند مورد توجه قرار گیرند و از تجربه آن ها بهره برداری شود.هنگام مرگ مرتضی پاشایی نیز پدر وی در مورد چنین رفتارهایی گفت: برخی افراد از ابراز احساسات مردم سوء استفاده کرده و برخی اجتماعات را به حاشيه کشانده‌اند بسيار متاسفيم و می‌‌دانيم که طرفداران واقعی پسرم خواستار ايجاد هيچ نوع حاشيه‌ای نيستند.
تلاش برای فتنه انگیزی و مدیریت مطلوب خانواده
با این حال خانواده مرحوم استاد شجریان به ویژه پسر او هوشیارانه نسبت به این امر عمل کرده و پس از درگذشت وی مانع از بهره‌برداری سیاسی کسانی شدند که برای درگذشت وی لحظه‌شماری می کردند.
همایون شجریان فرزند محمدرضا شجریان که روز پنجشنبه به نمایندگی از خانواده دربرابر بیمارستان جم تهران با تجمع کنندگان سخن گفت، ضمن قدردانی از مردم ایران، اعلام کرد که پیکر پدرش پس از برگزاری مراسمی در بهشت زهرا تهران به خراسان منتقل و در آرامگاه فردوسی و همجوار با مهدی اخوان ثالث دفن خواهد شد. اما همایون شجریان با مدیریت مطلوب توانست از بهره برداری جریانی که در پی سوء استفاده سیاسی بود جلوگیری و مراسم مربوط به پدرش را در کمال حفظ حرمت برگزار کند.او در واکنش به یک لیدر که در میان صحبت‌های او شعار مرگ بر دیکتاتور را داد از مردم خواست به هنر احترام بگذارند و موضوع را سیاسی نکنند، مردم نیز همراه با او به تعداد اندک شعار دهنگان اعتراض کردند.همچنین همایون شجریان با تشکر از کسانی که گفت بسیاری قصد داشته‌اند در مراسم بهشت زهرا شرکت کنند، اما به تشخیص ستاد مبارزه با کرونا از حضور همه آنها «ممانعت» شده گفت: بر اساس «قولی» که به آنها داده شده، شرکت در تشییع جنازه پدرش برای عموم آزاد باشد، زیرا شرایط در شهرستان بهتر است. شجریان تأکید کرد خاکسپاری باشکوهی برای پدرش در مشهد برگزار خواهد شد، اما برای حفظ سلامتی شرکت‌کنندگان در این مراسم دستورالعمل‌های بهداشتی کرونا رعایت می‌شود. وی افزود: به خاطر شرایط کرونا نه می‌توانم از کسی بخواهم که به برای مراسم تشییع بیاید و نه می‌توانم بگویم نیاید. همایون شجریان در واکنش به ادعای برخی افراد که قبول خاکسپاری استاد شجریان در مشهد را به دلیل برخی فشارها دانستند، گفت:«هیچ فشاری در این زمینه نیست. اگر به سلیقه شخص من بود می‌خواستم پدر در باغ هشتگرد خاکسپاری شود، اما وقتی صحبت شد که شأن ایشان به‌عنوان یک شخصیت ملی کجاست، من و خانواده به گزینه آرامگاه فردوسی رسیدیم و این تصمیم خانواده است. می‌خواستیم ایشان در جایی باشند، که در شأن خودشان و مردم ایران باشد.»
واقعیتی به نام کرونا
نباید از نظر دور داشت که اگرچه احترام و محبوبیت این هنرمند برای همگان لازم است اما درحال حاضر واقعیتی به نام شیوع بیماری کرونا در کشور جاری است که نباید برای شرکت در این مراسم و مراسم های آتی آن را از نظر دور داشت. تجمع برخی از علاقمندان به مرحوم استاد محمدرضا شجریان در مقابل بیمارستان محل بستری این هنرمند، کادر درمان را با نگرانی‌هایی به خاطر بیم از گسترش و شیوع ویروس کرونا مواجه کرد و حالا این نگرانی در مورد بقیه مراسم این هنرمند فقید وجود دارد. فارغ از فعالیت های سیاسی، ذهن تلگرام‌زده‌‌ها و اینستاگرام زده‌های بسیاری نیز به دنبال پیدا کردن سوژه‌ای برای افزایش تعداد بازدیدکنندگان از صفحه خود و عزاداری به معنای مرسوم را دنبال نمی کنند. مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا به برگزاری مراسم خاکسپاری استاد شجریان واکنش نشان داد و در این باره گفت: باید توجه کرد که در تمامی تجمعات باید فاصله فیزیکی به صورت جدی توجه قرار گیرد. به هر حال استاد شجریان انسان بزرگی بود که درگذشت و خدا رحمتش کند و همه از این بابت ناراحتیم، اما ما دوست نداریم که این‌ تجمعات منجر به افزایش موارد انتقال بیماری شود و یا یکی از عزیزانی که در این تجمعات شرکت می کند بیمار شود و یا خدای نکرده کارش به ای سی یو بکشد. همچنین مینو محرز عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا، با بیان اینکه استاد شجریان مورد علاقه همه مردم بود، گفت: در عین حال باید بدانیم که در شرایط شیوع کرونا، برگزاری تجمع به هر دلیلی خطرناک است و نباید اتفاق افتد. محرز ادامه داد: مردم باید رعایت کنند. همه برای ما عزیز هستند. در چنین مراسمی ممکن است خودمان و عزیزان مان هم به خطر بیفتیم.
وی تأکید کرد: در تجمعی که افراد نزدیک به هم باشند و ماسک نداشته باشند، احتمال انتقال بیماری بسیار زیاد است. ممکن است برخی مبتلای بدون علامت بوده و بسیاری از افراد حاضر در یک جمع را مبتلا کنند. ودر این میان باید گفت که پسر ارشد استاد محمد رضا شجریان، بازی سیاست‌زده‌ها و آنهایی که قصد داشتند از فوت استاد بهره برداری سیاسی کنند،‌ خنثی کرد. همایون شجریان با درایت خود توانست اوضاع را مدیریت کند و در کنار مردم، نیروی انتظامی و دیگر عواملی که سعی کردند تا حرمت استاد حفظ شود،‌توانستند خسروی آواز ایران را تا آرامگاه خود بدرقه کنند.


کد مطلب: 115662

آدرس مطلب :
https://www.siasatrooz.ir/fa/report/115662/درایت-همایون

سیاست روز
  https://www.siasatrooz.ir