افغانستان در هفته‌های اخیر با موجی از بحران‌های امنیتی مواجه شده چنانکه در انفجارهای متعدد صدها نفر کشته و زخمی شده‌اند. نکته قابل توجه آنکه افزایش نیروهای خارجی نیز نتوانسته تاثیر چندانی در مقابله با این وضعیت داشته باشد. آنچه در این تحولات بیش از هر چیز به چشم می‌آید ناتوانی اشغالگران در تامین امنیت پس از ۱۷ سال حضور در این کشور است. این شکست چنان بوده که آمریکا رویکرد به مذاکره با طالبان را در دستور کار قرار داده است. رویکرد آمریکا به گفت‌و‌گو با طالبان نه از روی قدرت که نشانه ضعف است چراکه از بهانه‌های آمریکا از حضور در افغانستان را مقابله با طالبان تشکیل می‌داد.
فشار آمریکا برای افزایش بودجه ناتو و افزایش نیرو در افغانستان رفتاری برگرفته از ناکامی آمریکا در اجرای تعهداتش در تامین امنیت افغانستان است. در همین حال حضور داعش در افغانستان برگرفته از حضور نیروهای خارجی است که جز بحران برای این کشور و منطقه هیچ دستاوردی نداشته‌اند. در این میان انفجارهای اخیر در افغانستان و کشتار غیرنظامیان برگرفته از عدم صداقت نیروهای خارجی است که برای منافع خود از هیچ جنایتی فروگذار نیستند.
حضور نیروهای خارجی در افغانستان زمینه‌ساز بحران در منطقه عنوان شود که هدف از آن نیز جلوگیری از همگرایی منطقه‌ای است. آمار سازمان ملل در باب تلفات غیر نظامیان در حملات نیروهای خارجی نشانه رفتارهای ضد بشری و واهی بودن ادعای غرب مبنی بر اهدای آزادی به این کشور است چنانکه گزارش‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که محور برنامه‌های ناتو و آمریکا در افغانستان جز کشتار غیرنظامیان کارکرد دیگری نداشته است. نکته قابل توجه آنکه بخشی از تحرکات صورت گرفته در افغانستان برگرفته از طرح‌هایی است که مرتبط با طراحی آمریکایی برای مقابله با چین است. کشورهای غربی برآنند تا از اجرای طرح جاده ابریشم که پل ارتباط اقتصادی در منطقه است جلوگیری کنند و بحران امنیتی در افغانستان بخشی از این طرح است. حال این سوال مطرح می‌شود که راهکار مقابله با این وضعیت چیست و چگونه می‌توان آرامش را به این کشور بازگرداند؟
همگرایی منطقه‌ای راهکار مقابله با بحران‌های امنیتی افغانستان و منطقه است چنانکه ۱۷ سال حضور نیروهای خارجی در افغانستان هیچ دستاوردی برای این کشور و منطقه نداشته است. تجربیات ایران به عنوان پیشگام مبارزه با تروریسم که نمونه آن را در سوریه و عراق شاهد بوده‌ایم می‌تواند مولفه‌ای برای کمک به سایر کشورهای منطقه از جمله افغانستان باشد چنانکه تهران همواره بر این اصل تاکید و خواستار همگرایی منطقه‌ای در مبارزه با تروریسم بوده است. در جمع‌بندی نهایی از آنچه ذکر شد می‌توان گفت که انفجارهای اخیر افغانستان هرچند که در ظاهر ریشه قومی و سیاسی دارد اما در اصل نشات گرفته از حضور نیروهای خارجی در این کشور است که جز استمرار و تشدید بحران نتیجه‌ای برای آن ندارد.
نویسنده: فرامرز اصغری
دریافت صفحه با کد QR