ترکیه که توافقاتی همچون آستانه و سوچی را با جمهوری اسلامی ایران و روسیه برای حل بحران سوریه منعقد کرده و متعهد به اجرای اقدامات سازنده در این عرصه بوده، طی هفتههای اخیر این توافقات و اصول بشر دوستانه را کنار نهاده و اقدام نظامی گسترده علیه سوریه را در پیش گرفته است. گزارشها نشان میدهد که ترکیه با اعزام نظامیان و حمایت از گروههای تروریستی در حال بحران سازی در ادلب است و عملا مانعی بر سر عملیات سوریه برای پاکسازی این منطقه از تروریستها است. این بحرانسازی در حالی صورت میگیرد که منابع خبری از سفر اوغلو وزیر خارجه ترکیه به روسیه پیرامون تحولات سوریه حکایت دارد. با توجه به شرایط جاری در منطقه این سوال مطرح میشود که روسیه آیا همپای ترکیه در ادلب رفتار خواهد کرد و اهداف این سفر چه خواهد بود؟ نکته قابل توجه آن است که در حالی که مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه در پیامی توئیتری دیدار خود با لاوروف در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ را مثبت توصیف کرد اما تداوم اظهار نظرهای متضاد مقامات روسیه و ترکیه در خصوص عملیات ادلب نشان دهنده شکاف عمیق دیدگاههای دو کشور در این رابطه است. لاوروف وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که پیروزی بر تروریست ها در ادلب امری اجتناب ناپذیر است ولی اردوغان رییس جمهور ترکیه با ادبیاتی تهدید آمیز گفته است که نیروهای ارتش سوریه باید تا پایان فوریه از ادلب عقب نشینی کنند لاوروف وزیر خارجه روسیه طی سخنانی در کنفرانس امنیتی مونیخ با اشاره به اختلاف نظر مسکو و آنکارا در خصوص تداوم عملیات ارتش سوریه درادلب این منطقه را یکی از آخرین پناهگاه های تروریسم در کشور جنگ زده سوریه توصیف کرد و اظهار داشت: روسیه روابط خوبی با ترکیه دارد اما برخی مواقع با این کشور اختلاف خواهد داشت. مسکو آشکارا از عملیات شدید سوریه بر علیه تروریستها در ادلب حمایت می کند و این مسئله موجب افزایش تنشها میان مسکو و آنکارا بدلیل پشتیبانی ترکیه از نیروهای مخالف نظام سوریه در ادلب شده است. استان ادلب سوریه در کنترل طیفی از تروریستهاست که هیأت تحریر الشام از گروههای وابسته به القاعده بر آنها تسلط دارد.در همین حال مقامات نظامی روسیه بارها تاکید کردهاند که راهکار پایان بحران منطقه و ایجاد امنیت سراسری حمایت از نظام سوریه در مبارزه با تروریسم است و همگان باید در کنار آن قرار گیرند. با توجه به این مواضع میتوان گفت که دیدگاه روسیه با ترکیه در قبال ادلب متفاوت بوده بویژه اینکه مسکو بر لزوم پایبندی به تعهدات آستانه و سوچی تاکید دارد که محور آن را عدم دخالت منفی در امور سوریه تشکیل میدهد. بر این اساس دیدار امروز مقامات روسیه و ترکیه را میتوان نوعی وزن کشی درونی برای اتمام حجت در قبال ادلب دانست بویژه اینکه روسیه تسلیم شدن در برابر ترکیه را تسلیم آمریکا شدن میداند و حاضر به چنین عقب نشینی از مواضع خود نخواهد بود.
نویسنده: علی تتماج