حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی رئیس دولت دوازدهم در دفاع از فهرست پیشنهادی کابینه خود به زوایا و ابعاد تازه‌ای از دورنمای دولت جدید پرداخت. آن‌گونه که روزنامه سیاست روز پیش از این نیز پیش‌بینی کرده بود عمده مطالب آقای رئیس‌جمهور حول ایجاد امنیت لازم برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی، تقلا برای جذب سرمایه‌های خارجی و تلاش برای بهبود وضعیت رکود و اشتغال بود.
اظهارات آقای رئیس‌جمهور در خانه ملت و در دفاع از فهرست پیشنهادی کابینه دوم خود را در دو بخش مجزا یعنی اولاً ادعاهایی که – بنا به دلایل خاص - از دولت یازدهم به دولت دوازدهم هم منتقل شده است و ثانیاً دورنمای افق کاری دولت دوازدهم باید نگریست.
بخش اول اظهارات آقای رئیس ‌جمهور درباره کمبودهای مالی در آغاز دولت یازدهم، کارکرد سازمان صدا و سیما در جریان فعالیت‌های تبلیغاتی نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و شکسته ‌شدن قفل تحریم‌ها، همچنان قابل نقد جدی است. اگرچه این ادعاها به انحای مختلف پاسخ داده شد و پاسخ‌گویی مبسوط به آن‌ها فرصت دیگری را طلب می‌کند اما به اجمال به آن می‌پردازیم.
روحانی بار دیگر با عبور از واکنش‌ها و انتقادات حال و پیشین، از خالی ‌بودن خزانه دولت در آغاز کارکرد دولت یازدهم گفت و این ‌بار حتی دامنه کمبودهای مالی را به صندوق‌های حمایتی و بازنشستگی نیز سوق داد و گلایه‌‌مندانه از پرداخت یارانه سخن گفت. اما افکارعمومی و مخاطبان اظهارات آقای رئیس ‌جمهور، سخنی درباره حقوق‌های نجومی، برداشت‌های غیر متعارف و اختلاس بیش از ۸ هزار میلیارد تومانی در صندوق‌ ذخیره فرهنگیان نشنیدند!
سخنان آقای رئیس‌ جمهور درباره میزان نقدینگی کشور در زمان جابه‌جایی مسئولیت‌ها در دولت یازدهم بارها از سوی دولتمردان گذشته، صاحب‌نظران و تحلیلگران پاسخ داده شده است. برآیند مجموع واکنش‌ها و انتقادات را در این جمله می‌توان بازتاب دوباره داد که منتقدان به ادعاهای آقای رئیس ‌جمهور معتقدند که این‌گونه نگاه علاوه بر ایجاد روحیه یأس‌ و ناامیدی در داخل کشور سیگنال‌ و پیام خاصی را به دشمنان برای تقویت خط تحریم می‌فرستد.
آقای رئیس ‌جمهور همچنین کنایه‌ای دوباره به سازمان صدا و سیما زد تا کنایه‌های پیشین وی به این سازمان به اذهان عمومی متبادر شود. روحانی گفت: «... خوشبختانه این بار صداوسیما هر روزش تبلیغ این بود که مردم رأی به فرد نمی‌دهید و رأی به برنامه می‌دهید. خوشحالیم صدا وسیما به این نکته توجه کرد و مردم را در این زمینه تشویق کرد...»
اگر چه دفاع از عملکرد سازمان صدا و سیما در جریان رقابت‌های انتخاباتی بر عهده خود سازمان است اما منصفانه باید نوشت که تا پیش از دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌ جمهوری و در جریان انتخابات گذشته همواره فرد یا فهرست مد نظر جریان‌های سیاسی بوده و افکار عمومی را به سمت و سوی فرد یا فهرست سوق می‌دادند و این نخستین بار است که برنامه ‌محوری مورد توجه قرار گرفته است!
روحانی همچنین بار دیگر شکسته‌ شدن قفل تحریم‌‌ها را یادآور شد اما به تحریم‌های جدید دولت آمریکا و نیز آنچه که نقض برجام خوانده می‌شود، اشاره‌ای نکرد. منتقدان برجام همواره خواستار ارائه نمونه‌‌ای از دستاوردهای برجام شده‌اند که این درخواست مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
اما بخش دوم اظهارات آقای رئیس‌ جمهور نیز بسیار قابل تأمل است.
روحانی با اشاره به این که در فهرست بندی کابینه دوم خود به جناح ‌بندی‌های رایج در میدان سیاست و دوستی‌های خود با افراد مختلف توجهی نداشته است، تأکید کرد که کارآمدترین و توانمندترین افراد را برای تیم جدید کاری خود برگزیده است.
وی همچنین بار دیگر با عبور از دالان تاریک سهم‌‌خواهی‌ها و زیاده‌‌طلبی‌های افراطیون مدعی اصلاح‌طلبی، تازه‌ترین مرزبندی‌های دولت خود با مدعیان را ارائه کرد و گفت که دولت آینده فرا اصولگرایی، فرا اصلاح‌ طلبی و فرا اعتدالگرایی است.
به عبارتی، رئیس دولت دوازدهم باردیگر و با صراحت بیشتر خط مرزی نگاه و عمل خود با فتنه‌گران و افراطیون سهم‌طلب و انحصارطلب را تبیین کرد.
آقای رئیس‌جمهور اما در دفاع از فهرست پیشنهادی خود به خانه ملت صراحتاً جذب سرمایه‌گذاری خارجی، ایجاد امنیت و آزادی برای توسعه دامنه سرمایه‌‌گذاری‌ها و بهبود وضعیت موجود در عرصه صنعت،‌ تولید و اشتغال سخن گفت که از زاویه‌ای قابل نقد جدی است.
این قلم در یادداشت‌هایی با عنوان« اولویت‌های روحانی در نوسازی کابینه کدامند؟» و «‌فهرست کابینه؛ آئینه‌ای از نگاه روحانی به آینده» به نگاه ویژه روحانی در دوران پساانتخابات اشاره کرد و یادآور شد که«...وعده‌ها و مطالبات بر زمین مانده به نحو قابل ملاحظه‌ای چشم‌ نوازی می‌کنند. صاحبان آرای عمومی از دولت دوم روحانی انتظاری بیشتر می‌کشند. روحانی نیز پیش از این اعلام کرده بود « صدای مردم» را شنیده است...روحانی به خوبی می‌داند بیشترین انتقاد از عملکرد دولت اول وی در حوزه اقتصاد و کم‌‌کاری‌ها در این حوزه بوده است...»
در یادداشت‌های گذشته همچنین یادآور شده‌ایم که «...از طرفی روحانی، حوزه اقتصاد و معیشت مردم را جدی‌ترین و اثرگذارترین بخش عملکردی خود می‌داند و از این‌رو می‌کوشد با کمترین هزینه‌ها بیشترین فایده‌ را برای دولت خود رقم بزند...»
روحانی در اظهارات خود با اشاره به این که از دولتمردان کابینه دوم خود هماهنگی، هم‌آوایی و تلاش برای برون رفت از وضع موجود را طلب کرده است صراحتاً از انتظارات سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری در حوزه وزارت نفت و سرمایه‌گذاری ۱۸ میلیارد دلار در حوزه وزارت راه و شهرسازی به عنوان نمونه یاد کرد.
این ‌که روحانی با جدیت و صراحت، برون رفت از وضع موجود را طلب می‌کند و قوای دیگر و همچنین جناح‌‌ها و جریان‌های سیاسی مختلف را به همراهی و همکاری با دولت خود فرا می‌‌خواند نکته‌ای امیدوار کننده است اما به نظر می‌رسد دولت دوازدهم همچنان نگاه و مشی خود را به بیرون از کشور امتداد می‌دهد! و کمتر به داشته‌ها، توانمندی‌ها، پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های موجود درون جامعه توجه نشان داده است و این می‌تواند نقطه انتقاد و اختلاف در مسیر حرکت به سوی اهداف دولت آینده را ایجاد کند.
ایران اسلامی تجربه‌های گرانسنگ و افتخار‌آمیزی از سال‌های دفاع مقدس و سال‌های گذشته تحریم در اختیار دارد که توانمندی در تولید و آزمایش موشکی تنها یکی از صدها نمونه این تجربیات است. فراموش نباید کرد که نمایش شهر زیرزمینی موشکی از یکسو و آزمایش مقتدرانه موشک‌ها در ماه‌های گذشته، نظام سلطه را به چالش عمیقی کشیده است.
اکنون باید پرسید با توجه به اظهارات و نگاه رئیس دولت جدید، آیا توجه به دانش فنی بومی و دانشمندان جوان ایرانی توسعه می‌یابد؟! 

^{نویسنده: محمد کریمی}