در حالی وزیر خارجه انگلیس پس از سفر دو روزه به تهران به دیار خود بازگشت که برخی ناظران سیاسی بر این باورند که ملت ایران به لحاظ محتوایی نگاه تردیدآمیزی به سیاستهای بریتانیای کبیر دارند وشاید از اولویتهایی است که این روزها دغدغه دولتمردان انگلیسی شده.
وزیر خارجه انگلیس در دوران نخست وزیری «دیوید کامرون» نیز در شهریور ماه سال ۹۴ پس از انعقاد توافق هستهای به تهران آمد.
او در ابتدا به ساختمان وزارت خارجه در سی تیر رفت و با همتای ایرانی خود ، به صورت صریح گفتوگو و رایزنی کرد.
براساس آنچه که وزارت خارجه ایران اعلام کرده است: در این دیدار دو طرف درخصوص موضوعات مختلف روابط دوجانبه، از جمله روابط اقتصادی، بانکی و تجاری و اهمیت گسترش آن، مسائل منطقهای، موضوعات بینالمللی به ویژه تعهدات همه طرفهای برجام به اجرای آن رایزنی و تبادل نظر کردند.
وزیر امور خارجه انگلستان نیز در این دیدار با اشاره به اینکه برجام از اهمیت و ارزش بالایی برای انگلستان برخوردار است، بر تعهد کشور متبوعش بر اجرای کامل آن تاکید کرد. وی همچنین خواهان گسترش همکاریها و روابط و نیز تداوم رایزنیها با جمهوری اسلامی ایران شد.
در حالی که در خبر وزارت امور خارجه ایران به صورت صریح به گفتوگوهای این دو دیپلمات عالی رتبه ایرانی و انگلیسی در مورد مسائل کنسولی اشاره نشده است دو شب پیش گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور با انتشار بیانیهای مذاکرات جانسون با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران درباره موارد کنسولی را شفاف و صریح دانست.
وی در بخشی از بیانیه خود آورده است: دو طرف در این دیدار به صراحت درباره موانع موجود در روابط دو کشور از جمله نگرانیهای وزیر امور خارجه درباره موارد کنسولی مربوط به شهروندان دو تابعیتی گفتوگو کردند.
بنابر گزارش رویترز، سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس در این بیانیه اشاره مستقیمی به پرونده نازنین زاغری راتکلیف که ۱۹ ماه است به دلیل اتهامات امنیتی در ایران در حبس به سر میبرد، و همچنین کمال فروغی نکرده است.
انگلیس در زمره کشورهایی است که پس از انقلاب تقریبا با مواضع خصمانه آمریکا علیه مردم ایران همراهی کرده است. البته مقامات لندن در مواقعی نیز مستقل عمل کردهاند و به تبعیت از واشنگتن نپرداختهاند. نمونهاش همین ماجرای برجام و تاکید دولت انگلیس بر حفظ این قرارداد بینالمللی که مورد غضب دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا قرار دارد. البته این ظاهر ماجراست و بسیاری اعتقاد دارند که این حمایت کشورهای اروپایی نظیر انگلیس از برجام، بازی در همان زمینی است که آمریکاییها ناظر بر غیر هستهای سازی برجام برای امتیاز گیری بیشتر طراحی کردهاند که ادعاهای واهی پیرامون توان موشکی ایران از جمله آنهاست.
البته لندنیها در مواقعی نیز مواضع بسیار خصمانهای علیه کشورمان داشتهاند که قطعا از حافظه تاریخی مردم ما زدوده نخواهد شد.
روابط ایران و انگلیس در سالهای اخیر با فراز و نشیبهای زیادی همراه بوده است؛ در آذرماه ۱۳۹۰ پس از سلسله اقدامات خبیثانه انگلیس علیه ایران بویژه تحریم بانک مرکزی کشورمان توسط لندن و همچنین نقش سرویسهای جاسوسی انگلیس در ترور دانشمندان هستهای ایران، نمایندگان مجلس هشتم با ۱۶۲ رای موافق، دستگاه دیپلماسی دولت وقت را مکلف کردند تا روابط با لندن را به سطح کاردار تنزل دهد و سفیر انگلیس را اخراج کند.
پس از انعقاد برجام، روابط تهران و لندن اندکی بهبود یافت و «نیکولاس هاپتون» کاردار انگلیس در تهران نیز به عنوان سفیر جدید این کشور در ایران منصوب شد. البته در همان مقطع مسئولان دستگاه دیپلماسی کشورمان اعلام کردند که «ارتقای سطح روابط و تعیین سفیر به معنای آن نیست که همه اختلافات دو کشور ایران وانگلیس حل و فصل شده است».
این امر بویژه آنجایی نمود مییابد که انگلیس نیز در بحث گشایش بانکی در پسابرجام، همراهی بخصوصی با ایران نداشته است. حمید بعیدینژاد سفیر ایران در لندن در اینباره میگوید: «ما درخصوص اجرای برجام در خود انگلیس انتقادهایی را داریم و انتظار ما این بوده که بایستی پس از برجام گشایشهای اقتصادی و بانکی میان دو طرف توسعه بسیار بیشتری از آنچه که امروز شاهدش هستیم صورت گرفته باشد. قطعاً در سفر جانسون به تهران این انتقادها و اشکالات با طرف انگلیسی مورد بحث قرار خواهد گرفت. دولت انگلیس البته بطور اصولی همواره به ما اعلام کرده که خود بسیار شایق است که موانع بانکی برطرف شود؛ اما، چون همه بانکها در انگلیس خصوصی هستند و روابط آنها با بانکها و نظام مالی آمریکا بسیار در هم تنیده است میخواهند در روابط خود با ایران ریسکی نداشته باشند».
در هفتههای اخیر بحث پرداخت بدهی معوق دولت انگلیس به ایران بر سر زبانها افتاده است. بدهیای که بالغ بر ۴۵۰ میلیون پوند و مربوط به خرید تسلیحات از انگلیس توسط رژیم ستمشاهی است و در نتیجه احکام دیوان داوری لاهه طی سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۹ قطعی شده است؛ اما سران لندن به بهانههای مختلف تاکنون از اجرای آن سرباز زدهاند. حالا که این وزیر خارجه انگلیسی به تهران و دیروز هم به دیارش برگشت اما آنچه از منظر ناظران سیاسی مدنظر قرار گرفته اینکه همچنان ملت ایران به لحاظ محتوایی نگاه تردیدآمیزی به سیاستهای بریتانیای کبیر دارند.
انگلیس اولویتهای مناسبات ایران با اتحادیه اروپا را تعیین نکند
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس معتقد است دخالت انگلیسیها در موضوع نازنین زاغری روند رسیدگی به این پرونده را دشوار میکند.
حشمتالله فلاحتپیشه در گفتوگو با خانه ملت، با اشاره به سفر وزیر خارجه انگلیس به کشورمان گفت: مناسبات دیپلماتیک دو جنبه شکلی و محتوایی دارد که به لحاظ شکلی سفر جانسون به ایران مثبت ارزیابی میشود چراکه به لحاظ دیپلماتیک وی شخصیتی از یکی از کشورهای مهم اروپا است.
نماینده مردم اسلامآباد غرب و دالاهو در ادامه با بیان اینکه محتوای این سفر از اهمیت بیشتری برخوردار است، عنوان کرد: به لحاظ محتوایی ایرانیها حق دارند که نگاه تردیدآمیزی نسبت به سیاستهای انگلیس داشته باشند و این سفر در سایه این تردیدها باشد که به سابقه روابط انگلیس با ایران مربوط است.
وی در ادامه تأکید کرد: نباید اجازه دهیم انگلیس اولویتهای مناسبات ایران با اتحادیه اروپا را مشخص کند چراکه اولویتهای ما مسائل توسعهای میان ایران و اروپا بوده که گاهی مسائل انحرافی از سوی انگلیسیها مطرح میشود لذا نباید مناسبات با اروپا را آنها مشخص کنند.
فلاحتپیشه در ادامه با یادآوری این مطلب که اخیرا اروپاییها، آمریکاییها را در جریان عهدشکنی آنها در قبال برجام تنها گذاشتهاند،
اظهارداشت: اروپاییها در تحریمزدایی بانکی و مالی و سرمایهگذاری سعی کردند روند را تسهیل کنند با این حال در فضای پسابرجام مشکلات اقتصادی وجود دارد که همین مسائل نیز از اولویتهای ما است که انتظار داریم این معاهده منجر به ورود سرمایه و فناوری اروپاییها به ایران شود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پایان با تأکید بر اینکه انتظار داریم مسائل از قالبهای اولویتهای انحرافی سیاسی خارج شده و اولویتهای توسعهای جای آن را بگیرد، خاطرنشان کرد: مسأله نازنین زاغری موضوعی است که جمهوری اسلامی ایران در قالب اصل رأفت اسلامی باید آن را بررسی کند اما دخالت انگلیسیها موضوع را سیاسی و سخت میکند.
انتقاد نسبت به عدم اجرای صحیح مفاد برجام
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعتقاد دارد مسئولان کشورمان باید در دیدار با جانسون نسبت به عدم پایبندی مناسب و اجرای صحیح مفاد برجام از سوی طرفهای غربی خصوصا انگلیس انتقاد کنند.
سیدقاسم جاسمی با اشاره به اینکه برنامه جامع اقدام مشترک توافقنامهای بینالمللی است و کشورهای اروپایی در تجقق اهداف و مفاد آن نقش دارند، گفت: بنابراین مسئولان کشورمان باید در سفر بوریس جانسون، وزیر خارجه انگلیس به ایران اهمیت اجرای و پایبندی برجام را متذکر شوند.
نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کشورهایی مانند انگلیس، آلمان و غیره باید نقش پررنگتری در اجرای تعهداتشان در برجام ایفا کنند، اظهار کرد: متاسفانه ایالات متحده در مواجه با توافقنامه مذکور بدعهدیهای بسیاری انجام داده اما باید اذعان کرد که کشورهای اتحادیه اروپا باید خودشان را مستقل از آمریکا بدانند و به طور دقیق به وظایفشان در برجام عمل کند.
وی ادامه داد: علیرغم برخی گشایشهای پسابرجامی باید اذعان کرد که موضع گیریهای کشورهای غربی مانند انگلیس درخصوص اجرای موثر برجام مناسب نبوده است و دولتمردان کشورمان نیز بارها در مصاحبهها و سخنانشان ابراز نارضایتیشان را بیان کردهاند.
این نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: هماکنون ماهیت استقلال کشورهای اروپایی وابسته به اجرای برجام است و این مهم در مقابل سیاستهای دوگانه آمریکایی قرار گرفته است؛ بنابراین ضرورت دارد اتحادیه اروپا قدرت بیشتری از خودش نشان دهد و این مهم باید در دیدار وزیر خارجه انگلیس با مسئولان کشورمان مورد تاکید قرار بگیرد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: مسئولان کشورمان باید در دیدار با جانسون نسبت به عدم پایبندی مناسب و اجرای صحیح مفاد برجام از سوی طرفهای غربی خصوصا انگلیس انتقاد کنند.
انگلیس راه سیاسی و اقتصادی خود را از آمریکا جدا کند
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس معتقد است کشورهای اروپایی نباید زیر سلطه آمریکا تصمیمگیری کنند و این مورد باید در جریان سفر وزیرخارجه انگلیس به کشورمان تأکید شود.
محمد ابراهیم رضایی با اشاره به سفر بوریس جانسون وزیر خارجه انگلیس به کشورمان گفت: باید تلاش کنیم مشی کاری به گونهای باشد که اروپاییها به خصوص انگلیسیها زاویه خود را با آمریکاییها بیشتر کنند.
نماینده مردم خمین در مجلس تصریح کرد: مسئولان دیپلماسی کشور باید درباره مطالبات به صورت مستمر پیگیر باشند، به خصوص مطالبات مالی و حقوقی از قبل از انقلاب داشتهایم که انگلیسیها باید نسبت به پرداخت آنها اقدام کنند اما تا کنون کارشکنیهایی داشته اند.
وی در ادامه با بیان اینکه اقتدار ملی در حوزه منطقهای باید به گونهای نشان داده شود که هیچ کشوری جرأت دخالت نداشته باشد، عنوان کرد: لازم است در حوزه دفاعی و حاکمیتی قدرتمند باشیم و با اقتدار استقال کشور خود را نشان داده و از حقوق خود دفاع کنیم.
رضایی در ادامه با تأکید بر اینکه انگلیس باید در مبادلات اقتصادی و سیاسی راه خود را از آمریکا جدا کند، اظهار داشت: امروز اروپاییها متوجه این موضوع شدهاند که باید منافع خود را از آمریکا جدا کنند که در همین زمینه موضع گیریهایی که طی دو ماه اخیر از اتحادیه اروپا مشاهده کردهایم، شواهد خوبی است که اروپاییها خود را مستقل از آمریکا در نظر گرفته و قصد دارند زیر سلطه این کشور نباشند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطرنشان کرد: اروپاییها باید اقتدار خود را در اجرای برجام نشان داده تا به عنوان کشورهایی مستقل و اثرگذار در عرصه بینالمللی نمایش داده شوند ضمن اینکه باید نسبت به تخلفات سایر اعضا حساس بوده و نسبت به هر کشوری که از این معاهده سرپیچی میکند تذکر دهند در غیر این صورت جمهوری اسلامی در صورت شکسته شدن چارچوب برجام به صورت مستقل تصمیمگیری میکند.