گروه اقتصادي - رشد مصرف روزافزون انرژي در جهان و خطر پايان آن در آينده نه چندان دور، کارشناسان انرژي را بر آن داشته است که با استفاده از عناصر طبيعي و ... به دنبال انرژي باشند که ويژگي منحصر به فرد آن در تجديدپذيري آن باشد. از چند دهه قبل کشورهاي توسعه يافته با سرمايه‌گذاري در کسب انرژي از خورشيد، گرمازايي، انرژي بادي بخشي از انرژي خود را تامين کردند به نحوي که اتحاديه اروپا در نظر دارد 12 درصد از برق تامين شده خود را در سال جاري ميلادي از انرژيهاي نو تامين کند. در ايران نيز که از سال 74 استفاده از انرژيهاي نو در دستور کار وزارت نيرو قرار گرفت و سازمان ا انرژيهاي نو ايجاد شد، چند نيروگاه بادي همچون نيروگاه بادي منجيل و بينالود ايجاد شد اما به واسطه عدم شناخت مسئولين امر و مجهول بودن انرژي نو، توسعه آن در دستور کار دولت قرار نگرفت.
اما بنا به گفته يکي از مديران سازمان انرژيهاي نو، براساس برنامه‌ريزي صورت گرفته توسعه انرژيهاي نو در دستور کار دولت دهم قرار دارد و توسعه آن در برنامه پنج ساله پنجم مورد توجه قرار گرفته است. اما انرژيهاي نو چه ويژگي‌هايي نسبت به انرژيهاي فسيلي دارد. يوسف آرمودلي رئيس سازمان انرژيهاي نو در اين خصوص به سياست روز گفت: انرژيهاي نو برخلاف انرژيهاي فسيلي، منبع تجديدپذيري هستند و در عين حال که استفاده از آن، محيط زيست را هم آلوده نمي‌کند.
وي افزود: از ديگر ويژگي‌هاي انرژيهاي تجديدپذير استفاده از آن در موقعيت‌هاي جغرافيايي مختلف است و در عين حال که نياز به تجهيزات زيربنايي همچون نصب کلان لوله‌هايي مثل نفت، و يا گاز، ندارد. وي سومين ويژگي آن را تجديدپذيري دانست و با اشاره به به عناصر طبيعي گفت: توليد برق از انرژي خورشيد، يا وزيدن باد و يا بارش باران و يا استفاده از گرمايش زمين باعث نمي‌شود که اين منابع به پايان برسد چرا که هميشه چنين عناصري در طبيعت يافت مي‌شود.
آرمودلي چهارمين ويژگي توسعه استفاده از انرژيهاي نو را در اشتغالزايي آن دانست و گفت: توسعه نيروگاه‌هاي توليد انرژيهاي تجديدپذير، به شدت اشتغالزا هستند به گونه‌اي که با توليد برق از راه انرژيهاي تجديدپذير، 15 نفر مشغول کار مي‌شوند در حالي که در ساير انرژيها اين رقم پايين‌تر است.
گران بودن توليد انرژيهاي نو
رئيس سازمان انرژيهاي نو، بزرگترين مانع استفاده از انرژيهاي نو را در ايران گران بودن آن بيان کرد و افزود: قيمت گاز و برق هم‌اکنون بسيار ارزان‌تر از انرژي توليد شده از منابع تجديدپذير است. هم‌اکنون قيمت هر کيلو وات برق 18 تومان است در حاليکه انرژي توليد شده از منابع تجديدپذير بسيار بالاتر از اين ميزان است.
وي افزود: براساس قانون، دولت، برق توليدي را از بخش خصوصي فعال در انرژي تجديدپذير هر کيلو وات به قيمت 130 تومان به صورت تضميني خريداري مي‌کند و قرارداد منعقده بين دولت و بخش خصوصي دراز مدت و بيست ساله است تا بخش خصوصي انگيزه بالايي براي ادامه فعاليت و توسعه آن داشته باشد. وي در خصوص ضرورت فرهنگ‌سازي رسانه‌ها براي تشويق مردم براي استفاده از انرژيهاي نو گفت: در حال حاضر مردم با استفاده از انرژي که با لوله گاز به درب خانه‌هايشان مي‌آيد و يا با نصب آبگرمکن در خانه و استفاده از سوخت‌هاي فسيلي، نياز خود را مرتفع مي‌کنند اما رسانه‌ها بايد مردم را با مزيت‌هاي استفاده از انرژيهاي نو آشنا کنند.
وي در ادامه در مورد شيوه‌هاي مختلف توليد برق از منابع تجديدپذير گفت: درحال حاضر استفاده از انرژي باد، انرژي خورشيد، زباله‌ها، گرمايش زمين، نيروگاه‌هاي آبي کوچک، مواردي هستند که از آنها برق توليد مي‌شود که مهمترين آن در ايران توليد برق از انرژي باد است که هم‌اکنون در نيروگاه بادي بينالود و منجيل مشغول فعاليتند.
وي در مورد توليد برق از زباله‌ها گفت: در حال حاضر بيش از 44 هزار تن در ايران زباله توليد مي‌شود و در تهران نيز 7 هزار تن، که به راحتي مي‌توان از زباله‌ها برق توليد کرد در عين حال که به پاکسازي طبيعت و محيط زيست نيز کمک کرد. در حال حاضر يک واحد توليد برق از زباله در مشهد به توان 600 مگاوات و يک واحد هم در شيراز به توان يک مگاوات در دست ساخت است و قرارداد ساخت توليد برق اززباله در تهران، اصفهان، تبريز نيز بسته شده است.
وي در مورد اثرات مثبت توسعه تکنولوژي انرژيهاي نو در کشور گفت: سرمايه‌گذاري دولت و بخش خصوصي در اين صنعت مي‌تواند به حفظ محيط زيست کمک شاياني کند چرا که از سويي استفاده از انرژيهاي فسيلي همچون نفت و گاز مي‌تواند براي طبيعت مخرب باشد و از سوي ديگر توسعه صنعت نفت و گاز نيز باعث تخريب محيط زيست مي‌شود اما استفاده از انرژيهاي نو با از بين بردن زباله‌ها و يا نحوه توليد برق از باد و خورشيد به حفظ محيط زيست کمک شاياني مي‌کند.
آرمودلي در خصوص حمايت دولت از انرژيهاي نو گفت: به دليل ناشناخته بودن مزاياي استفاده از انرژيهاي نو و نبود شناخت جامعه از آن و همين طور توليد گران انرژي، دولت‌هاي گذشته توجه چنداني به توسعه انرژيهاي نو نداشتند اما خوشبختانه در دو سال اخير دولت توجه ويژه‌اي براي توسعه اين صنعت کرده است. به گونه‌اي که براي توسعه آن دولت خريد برق توليد از انرژيهاي نو را به طور تضميني 130 تومان در هر کيلو وات خريداري مي‌کند و در عين حال از حضور بخش خصوصي در اين بخش حمايت مي‌کند.
وي افزود: در کنار سازمان توسعه برق و سازمان انرژيهاي نو، 15 شرکت بزرگ خصوصي در توليد برق از انرژيهاي تجديدپذير فعاليت مي‌کنند که اين 15 شرکت هم‌اکنون 600 مگاوات برق توليد مي‌کنند و براي توليد هزار مگاوات نيز متقاضي وجود دارد. وي با اشاره به اهتمام دولت براي توسعه انرژيهاي نو گفت: براساس پيش‌نويس برنامه پنج ساله پنجم، پيش‌بيني شده است که مي‌بايد 2 هزار مگاوات برق از انرژيهاي نو توليد شود که سهم بخش خصوصي 1300 مگاوات پيش‌بيني شده است و 500 مگاوات سازمان توسعه برق و 200 مگاوات نيز سازمان انرژيهاي نو. رئيس سازمان انرژيهاي نو گفت: با وجود حمايت‌هاي گسترده دولت، بزرگترين مشکل بخش خصوصي براي فعاليت در اين بخش کبود نقدينگي و عدم ارائه اعتبار و تسهيلات از سوي بانک‌ها است. وي افزود: تاکنون بانک‌ها همکاري با سازمان انرژيهاي نو (دولتي و خصوصي) انجام نداده‌اند و اين امر مي‌تواند در توسعه اين صنعت مشکل‌ساز شود.
آرمودلي گفت: با مکاتباتي که با دولت انجام داده‌ايم ممکن است نقدينگي مورد نياز اين بخش را از صندوق ذخيره ارزي و يا از کل اجراي هدفمند کردن يارانه‌ها به دست بياوريم. وي در خصوص توسعه توليد برق از انرژي خورشيدي گفت: توليد برق از انرژي خورشيدي بسيار گران‌تر از ساير انرژيهاي تجديدپذير تمام مي‌شود با اين حال سازمان انرژيهاي نو، واحدهاي توليد برق از انرژي خورشيدي را در شيراز، با ظرفيت 130 کيلو وات و طالقان و سمنان اجرا کرده است و براساس برنامه تدوين شده در روستاهاي دور از شبکه توزيع برق که بيش از 20 خانوار داشته باشند فتولايک (صفحات توليد برق از انرژي خورشيدي) نصب خواهد شد.
5/1 درصد توليد برق تا پايان برنامه پنج ساله در خصوص ظرفيت توليد برق از صنايع تجديدپذير در جهان گفت: معمولا توان توليد هر کشور از منابع تجديدپذير بين 10 الي 20 درصد است. براساس برنامه پنج ساله پنجم، سازمان انرژيهاي نو مي‌بايد 5/1 درصد انرژي برق کشور را تامين کند اما براساس چشم‌انداز بيست ساله اين توان به ده درصد خواهد رسيد.
