کوبا که طی چند دهه اخیر تحت حاکمیت فیدل کاسترو و رائول کاسترو بوده اخیرا با تحولی قابل توجه در عرصه سیاسی همراه بوده است و آن اینکه حزب کمونیست کوبا در آخرین روز کنگره خود میگل دیاز کانل رئیس جمهوری این کشور را بعنوان رهبر جدید خود انتخاب کرد.
کنارهگیری رائول کاسترو و تحکیم قدرت رئیسجمهوری کوبا با تصاحب رهبری حزب کمونیست این کشور موجب مطرح شدن این پرسش است که آیا گزینههای بعدی، ادامه دهنده آرمانهای انقلابی کوبا خواهند بود؟ پاسخ به پرسش را در عملکردها و مواضع میگل میتوان مشاهده کرد. میگل دیاز کانل رئیسجمهوری کوبا در سخنانی با اشاره به بحران عمیقی که این کشور با آن مواجه است گفت، هر چند اصلاحات اقتصادی فوری، لازم است اما اصول حزب همچنان باقی میماند.
نگاهی به تحولات داخلی و خارجی کوبا نشان میدهد که از یک سو هاوانا نیازمند اصلاحاتی در حوزه اقتصادی و سیاسی است تا در کنار مقابله با شرایط اقتصادی حاکم شده در دوران کرونا و تحریمهای آمریکا بتواند پاسخگوی نیازهای کشور باشد و از سوی دیگر همچون سایر کشورها در کوبا نیز نسل جوان مطالباتی دارد که توجه به آنها ضروری مینماید. لذا می توان گفت که در حوزه داخلی کوبا با تحولاتی همراه خواهد بود.
اما در حوزه سیاست خارجی کوبا از یک سو در تحریمهای آمریکا و سیاستهای خصمانه برخی کشورهای اروپا را همچنان در پیش رو دارد بویژه اینکه سیاستهای بایدن نشان داده است که او نیز راه ترامپ را می پیماید لذا کوبا عملا نمیتواند برخلاف دوران اوباما که برخی بهبودها در روابط دو کشور ایجاد و حتی اوباما به این کشور سفر کرد، امیدی به تغییر سیاست های آمریکا داشته باشد در همین حال در حوزه منطقه ای نیز هرچند آمریکا اقدامات بسیاری برای تقویت موقعیت نزدیکانش داشته اما تحولات ونزوئلا، بولیوی، برزیل، شیلی و ... نشان داده است که رویکرد مردم به جریانهای ضد امپریالیستی است که ریشه در اقدامات و اندیشه های افرادی همچون کاسترو دارد.
در این شرایط میگل برای رسیدن به اهداف منطقه ای میتواند امیدوار به همراهی سایر کشورهای منطقه با تفکرات ضد امپریالیستی کوبا داشته باشد. با توجه به این شرایط می توان گفت که تغییر در کادر رهبری کوبا هرچند در حوزه اقتصادی تغییراتی را رقم خواهد زد اما در عرصه سیاسی چندان تغییری نخواهد داشت چنانکه میگل نیز در دوران ریاست جمهوریاش سیاست های ضد آمریکایی کاسترو را ادامه داده و بر استقلال کوبا در عرصه جهانی تاکید دارد.
نویسنده: علی تتماج