تمام دلخوشی‌اش همین یک برگ کاغذی است که خیره نگاهش می‌کند، بارها و بارها تاریخ اعزام را می‌خواند و مات و مبهوت روزنامه را می‌نگرد... تیتر خبر باورنکردنی است "احتمالا حج تمتع امسال لغو می‌شود" تمام داریی‌اش را داده بود تا بالاخره بتواند امسال حاجی شود، یادش می‌آید بارها وبارها درآستانه سفر یادش آمده بود کار واجب‌تری دارد از داماد کردن پسرانش تا خرید سیسمونی برای تنها دخترش اما بالاخره توانست ثبت نام کند، نوبتها که مشخص شد باز هم حج واجبش به تاخیر افتاد چهارسال منتظر ماند اما این چند ماه پایانی خیلی تلخ گذشت خیلی تلخ!
اول که حجاج یمنی را عربستان راه نداد، بعد فاجعه جرثقیل و بعد فاجعه منا و شهادت حدود ۴۰۰ زائر خانه خدا و حالا لغو حج تمتع!
اوضاع او بهتر از کسی است که فیش را خریده و با وجودی که چندبرابر بیشتر از حد معمول پول داده حالا نه حج می‌رود و نه پولش بازمی‌گردد.
بازار سیاه فیش‌فروشی هنوز هم وجود دارد!
قیمت فیش‌ها با توجه به زمان اعزام و اینكه چند روز یا ماه یا سال به اعزام مانده باشد، متفاوت است اما قیمت فروش فیش‌های تمتع امسال، ۱۴ میلیون تومان و فیش‌های عمره نیز یک میلیون و هشتصد هزار تومان گفته شده در حالی که حج تمتع در آستانه لغو و حج عمره هم که مدت‌هاست لغو شده است!!
هرچند طبق اعلام سازمان حج و زیارت، خرید و فروش فیش‌های عمره مفرده و تمتع توسط دلالان غیر قانونی و ممنوع است اما عاشقان مكه مكرمه برای تحقق آرزوی دیرینه خود حاضرند میلیون‌ها تومان پول خود را در بازار سیاه خرید و فروش فیش‌های حج خرج كنند اما در این شرایط جای ابهام دارد که چرا کسی با این خرید و فروش‌ها برخورد نمی‌کند؟!
مدت‌ها است كه تبلیغات خرید و فروش فیش‌های حج، مشتاقان زیارت خانه خدا را بیش از گذشته برای رسیدن به آرزوی دیرینه امیدوار می‌سازد؛ آرزویی كه به دلیل نوبت‌های طولانی به یك دغدغه تبدیل شده است.
دلالان در این بازار داغ، فیش‌های حج را بی‌آنكه خود قصد زیارت داشته باشند با نیت سودجویانه برای خود و بستگان می‌خرند و چند صباحی بعد به قیمتی گزاف در بازار سیاه می‌فروشند؛ آن هم در شرایطی كه هم اكنون ظرفیت تشرف به خانه خدا برای حج تمتع تا ۱۷ سال و در حج عمره تا حدود شش سال آینده تكمیل است و حج هنوز بعد از کارشکنی سعودیها تعیین تکلیف نشده است!!
سیاست روز با یكی از دلالان خرید و فروش فیش‌های حج و زیارت كه این روزها می‌توان شماره آنها را راحت‌تر از هر دستگاه یا نهادی از روی در و دیوار ساختمان‌های شهر یافت، ارتباط برقرار كرد. این دلال درباره غیرقانونی یا قانونی بودن خرید و فروش فیش‌های حج و زیارت می‌گوید: انتقال فیش‌های حج و عمره كاملا قانونی انجام می‌شود و در دفاتر زیارتی دارای مجوز سازمان حج و زیارت، سند به اسم فرد خریدار زده می‌شود و به همین دلیل، خرید و فروش آنها قانونی است.
وی درباره قیمت‌ها می‌گوید حج تمتع ۱۴ میلیون و حج عمره یک میلیون و هشتصد هزار تومان، وقتی درباره شرایط اعزام و لغو می‌پرسیم می‌گوید: این چیزها به ما مربوط نمی‌شود ما فقط فیش حج می‌خریم و می‌فروشیم! همه اینها در حالی است که هنوز تکلیف حج تمتع هم مشخص نشده است.
حج تمتع در ابهام
حدود ۴۰ روز از مذاکرات هیأت ایرانی و سعودی درباره حج تمتع امسال زائران ایرانی می‌گذرد اما همچنان خبری از پاسخ قطعی سعودیها درباره چگونگی صدور روادید و خدمات کنسولی به زائران ایرانی نیست.
۲۶ فروردین مذاکرات میان هیأت ایرانی به ریاست سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت و هیأت ایرانی به ریاست وزیر حج عربستان آغاز شد.
بعد از چهار روز مذاکرات پیچیده در نهایت متن تفاهم‌نامه‌ای از سوی سعودیها آماده شد که برخلاف انتظار موارد مورد نظر هیأت ایرانی در آن درج نشده بود و مقرر شد که همه موارد به مانند چگونگی صدور ویزای زائران ایرانی و نحوه استفاده از خدمات کنسولی و همچنین چگونگی استفاده از ناوگان هواپیمایی ایران برای انتقال زائران در این تفاهم‌نامه ذکر شود.
در روز آخر مذاکرات، سعودیها خطاب به هیأت ایرانی گفتند که موقتأ این تفاهم‌نامه ناقص را امضا کنید تا بعداً در مورد موارد مورد مناقشه صحبت کنیم که هیأت ایرانی با این امر مخالف کرد و خواستار درج تمامی موارد در متن تفاهم‌نامه شد.
این اقدام هیأت ایرانی به این دلیل صورت گرفت تا همه موارد بصورت کتبی در متن تفاهم‌نامه ذکر شده باشد تا در صورت نقض تفاهم‌نامه از سوی سعودیها، بتوان نسبت به آن اقدام حقوقی انجام داد.
بنابراین سعودیها درخواست مهلت چند روزه‌ای را برای ارائه پاسخ قطعی کردند که اکنون این چند روز به ۳۸ روز رسیده و همچنان خبری از پاسخ قطعی آنها نیست. طی این مدت سعودی‌های تنها یک بیانیه صادر کردند. بیانیه‌ای که در آن هیچ اشاره‌ای به موارد مورد اختلاف نشده بود.
وزارت حج عربستان اعلام کرد که هیأت مذاکره کنند ایرانی حاضر نشده است که صورت جلسه مذاکرات انجام شده را امضا کنند.
این وزارتخانه اعلام کرد که از «سعید اوحدی» رئیس سازمان حج ایران خواسته است برای بررسی هماهنگی‌ها و موارد مربوط به درخواست‌های حجاج ایرانی برای حج سال ۱۳۹۵، به عربستان سفر کند.
به گفته وزارت حج عربستان، این ارگان سعودی با مقامات مربوطه، اقدام به بررسی راهکار سفر هیأت ایرانی کرده و این هیأت از طریق نمایندگی عربستان سعودی در دبی امارات، ویزای ورود به عربستان را دریافت کرد.
در این بیانیه آمده است: وزارت حج و عمره عربستان با هیأت امور حج جمهوری اسلامی ایران به ریاست سعید اوحدی دیدار کرده و دو طرف طی این دیدار، در مورد همه امور مربوط به سفر حجاج ایرانی به بحث و تبادل آرا پرداخته‌اند.
وزارت حج عربستان توضیح داد که امکان دریافت الکترونیکی ویزای ورود به عربستان وجود دارد.
به گفته این وزارتخانه عربستان، برگزاری مراسم دعای کمیل و مراسم‌های دیگر از قبیل برائت از مشرکین، مانع حرکت حجاج می‌شود.
چند روز بعد از صدور بیانیه سعودیها، سازمان حج و زیارت درباره حج تمتع سال ۹۵ نیز بیانیه‌ای صادر کرد و در آن آورد: بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت بر‌اساس وظایف خود مبنی بر فراهم ساختن تمهیدات لازم و برنامه‌ریزی زود هنگام جهت اعزام حجاج ایرانی، از مدت‌ها قبل پیگیر انجام مذاکرات و امضای صورتجلسه توافقات حج سال‌جاری بوده است که پس از سه ماه تأخیر از جانب دولت عربستان در تعیین زمان ملاقات و صدور روادید برای اعضای هیات حج جمهوری اسلامی ایران، سرانجام مذاکرات در تاریخ ۲۶ فروردین ۱۳۹۵ برگزار گردید. لیکن با توجه به وعده‌های مسئولان وزارت مزبور در مورد رفع ابهامات موجود در پیش‌نویس توافقنامه، مقرر گردید که وزارت حج عربستان نظر صریح وزارت امور خارجه و سازمان هواپیمایی کشوری سعودی را درخصوص موارد ذیل اعلام دارد تا هیات ایرانی مجدداً به آن کشور عزیمت نماید:
۱- چگونگی صدور روادید حجاج ایرانی با توجه به قطع روابط سیاسی دو جانبه از سوی عربستان.
یادآور می‌شود که در مذاکرات صورت گرفته، به هیچ‌وجه پیشنهادی از طرف سعودی درخصوص چگونگی صدور ویزا اعلام نگردیده است.
۲- انتقال حجاج ایرانی توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و هواپیمایی سعودی طبق سنوات گذشته.
به همه این موارد صحبت‌های مراجع تقلید را اضافه کنید که گفته‌اند در شرایط کنونی کسی مستطیع نیست، اما معلوم نیست چه کسی و چه کسانی با چه منابع اطلاعاتی برای خرید و فروش فیش‌ها هنوز فعالند و جالب اینکه آنها حاضرند فیش‌های زائران را ارزان بخرند اگر زائران از ترس از دست دادن سرمایه‌شان فیش‌ها را به قیمت ارزان بفروشند و بعد سال آتی همه چیز درست شود چه؟! به نظر می‌رسد نیاز است سازمان حج و زیارت اقدام فوری درباره دلالی کنونی که می‌تواند آرزوهای افراد را برای سفر به خانه خدا به باد دهد انجام دهد.
تمایلی به صحبت ندارم
برای پیگیری اتفاقات فوق و خرید و فروش‌هایی که در این حوزه صورت می‌گیرد سعی کردیم با سازمان حج و زیارت صحبت کنیم و هشدارهای احتمالی آنها به مردم را بشنویم، هربار که تلفن همراه رئیس سازمان حج و زیارت را می‌گرفتیم قرار می‌شد یک ساعت بعد که از جلسه خارج شدند صحبت کنیم که این یک ساعت دیگر هیچ وقت نرسید. البته گویا وی جلسه‌ای با بعثه داشتند که طولانی شد.
برای پیگیری ماجرا با روابط عمومی تماس گرفتیم تلفن همراه آقای شهسواری با آهنگ پیشوازی که آیه شریفه قرآن را که درباره برخورد با شدت با کفار و رحم کردن به دیگران شنیده می‌شد که کسی پاسخگو نبود، بعد از تماس با خط مستقیم دفتر جناب شهسواری مدیر روابط عمومی وقتی شنیدند خبرنگار سیاست روز هستیم تلفن قطع شد و به مدت ده دقیقه اشغال بود!
دوباره به دفتر و این‌بار خط دیگری را گرفتیم که آقایی پاسخ داد و با عصبانیت گفت ایشان تمایلی به صحبت با رسانه‌ها ندارند! وقتی سراغ مسئول ارتباط با رسانه‌ها را گرفتیم گفت خود آقای شهبازی این کار را انجام می‌دهند ولی تمایلی به صحبت ندارند!! دفتر آقای محمدی معاون حج عمره را از خود سازمان گرفته و تا پایان کار منتظر ماندیم اما ایشان هم در جلسه بعثه بودند و تشریف نیاورند تا درباره این خرید و فروش‌ها و قانونی بودن یا نبودن صحبت کنند.
پیگیری سیاست روز تا دقایق آخر چاپ نیز ادامه داشت بلکه بتوانیم برای مردمی که در دام خرید گران‌قیمت فیش‌های بدون پشتوانه یا فروش ارزان فیش‌های خود که زمینه سودهای کلان را برای چند سال آینده فراهم می‌کنند پاسخی بگیریم اما روز گذشته انگار کسی دلش نمی‌خواست با رسانه‌ها صحبت کند، ما به عنوان نماینده مردمی که شاید گوشه ذهنشان سوال ایجاد شده باشد خواستیم که پاسخی در شان آنهایی که سال‌ها در نوبت حج بودند بگیریم اما روز گذشته موفق نشدیم و همچنان امیدواریم پاسخی به افکار عمومی داده شود که اولا این مراکز بر چه اساس اقدام به خرید و فروش می‌کنند و دوما ضرر مردم از خرید یا فروش را چه کسی برعهده می‌گیرد؟
مائده شیرپور
