روز گذشته مجلس نشان داد اعتمادي به فرجي‌دانا ندارد و نمايندگان مجلس با ۱۱۰ راي مخالف ۱۵ راي ممتنع و۱۴۵ راي موافق وزير علوم را عزل كردند. عملكرد وزير علوم سبب شد تا چاره‌اي براي استيضاح‌كنندگان كه عمدتا ً ازحاميان فرجي‌دانا در روز راي اعتماد به وي بودند باقي نماند و آنان براي اصلاح رويه وزارت علوم راهي جز استيضاح وزير نديدند.
فرجی‌دانا که پیش از این یک کارت زرد از مجلس دریافت کرده بود، دومین وزیر استیضاحی در مجلس نهم و اولین وزیر استیضاحی دولت یازدهم است و طرح استيضاح وزير علوم ۲۱ مرداد ماه با ۵۱ امضاء و در ۴ بند از سوي هيات رئيسه مجلس اعلام وصول شد.
البته رئيس‌جمهور نيز بعد از اين راي محمد‌علي نجفي را به سرپرستی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزيد. نجفي یکی از سه وزیر پیشنهادی کابینه حسن روحانی بود که با وجودی که موافقت نیمی از مجلس را جلب کرده بود، با اختلاف یک رای از مجموع ۲۸۴ رای موفق به حضور در وزارت آموزش و پرورش نشد. بیشتر نمایندگان مخالف وی او را به حضور در جریان فتنه ۱۳۸۸ متهم نمودند. با اين وجود روحانی طی حکمی وی را به معاونت رئیس‌جمهور و ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور منصوب نمود. در ۱۰ بهمن ۱۳۹۲، نجفی از ریاست سازمان میراث فرهنگی استعفا کرد و حسن روحانی وی را به عنوان مشاور رئیس‌جمهور و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران منصوب نمود. برخي عنوان كردند كه فشار زیاد کاری و بیماری قلبی عارض‌شده به وي و از طرف دیگر، تعدد مشکلات فراگیر در این سازمان و ناتوانی وی در رسیدگی به همه آنها از جمله دلایل استعفای است با اين وجود وي به عنوان سرپرست وزارت خانه پر دردسر علوم برگزيده شد و اين احتمال وجود دارد كه روحاني مجدد وي را به عنوان وزير علوم معرفي كند.
معاون اول به جای روحانی آمد
روحانی صبح ديروز در ادامه سفرهای استانی خود ، راهي استان اردبیل شد و به همين دليل اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور برای شرکت در جلسه بررسی طرح استیضاح رضا فرجی‌دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد.
ولي‌الله سيف رئیس کل بانک مرکزی، سيد‌امير‌حسين قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت، محمدجواد ظریف وزیر خارجه، محمود گودرزی وزیر ورزش، مجید انصاری معاون پارلمانی رئیس‌جمهور، ابراهیم خدایی رئيس سازمان سنجش و فرجی‌دانا وزیر علوم، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور را هنگام ورود به صحن علنی همراهی می‌کردند.
علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد، رحمانی فضلی وزیر کشور و علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی نیز در مجلس حضور داشتند.
راهي جز استيضاح نيافتيم
علیرضا زاکانی نماینده مردم تهران اولین موافق استیضاح رضا فرجی‌دانا وزیر علوم بود. وي گفت: با این استیضاح سعی داریم مانع ایرادات اساسی در دولت و آسیب‌هایی که به ایران وارد می‌شود را بگیریم.
زاکانی گفت: علت اصلی طرح استیضاح، قانون‌شکنی، التهاب‌آفرینی و فعال کردن همه گروه‌های فرقه‌ای و قومی و گروه‌گرا در دانشگاه به جای انسان‌سازی در این نهاد مهم است.
وی افزود: بکارگیری برخی مسئولان وزارتخانه بدون رعایت آیین‌نامه حراست‌ها مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام برای استعلام نظر وزارت اطلاعات در جهت انتساب مدیران وزارتخانه‌ها بود؛ ممکن است آقای وزیر با استعلامی که اخیراً درباره برخی مدیران از وزارت اطلاعات گرفته‌اند خود را تابع قانون نشان دهند اما سوال این است که چرا پس از یک سال و چرا بعد از طرح مسئله استیضاح اقدام به این کار کرده‌اند؟
زاکانی ادامه داد: بازگشت عناصر بی‌صلاحیت به دانشگاه‌ها دلیل دیگری برای استیضاح علوم است.
نماینده مردم تهران افزود: آقای فرجی‌دانا باید در برابر نشریاتی که درخواست تجزیه ایران را دارند و یا با دعوت از آشوب بی‌اخلاقی را رواج می‌دهند جواب دهند چرا که آیا این نشریات دانشجویی است، چرا که در این نشریات مبانی انقلاب اسلامی وحدت ایران زیر سوال رفته است.
حجت‌الاسلام موسی غضنفر‌آبادی نماینده مردم بم نیز به عنوان موافق استیضاح، با اشاره به تخلفات قانونی فرجی‌دانا در پست خود گفت: باید بگویم آقای وزیر نمی‌گویم که شما نخواستید فضای دانشگاه آشفته سیاسی شود ولی یقین دارم که نتوانستید مدیریت کنید تا این اتفاق نیفتد و حتی روز به روز بیشتر نشود. غضنفر‌آبادی اظهار داشت: وزیر علوم با لجبازی و ناتوانی دو نفر که رد صلاحیت شدند و در فتنه هم حضور داشتند برکنار نکرده است
وی با اشاره به دلایل دیگر استیضاح وزیر علوم گفت: براساس قانون یک سرپرست دانشگاه نمی‌تواند بیش از ۶ ماه سرپرست باشد ولی در حال حاضر چندین سرپرست بیش از ۶ ماه در دانشگاه‌ها فعالیت می‌کنند.
نماینده مردم بم در مجلس: آقای وزیر ما نگرانی و دغدغه رسانه‌های ضدانقلاب برای ماندن شما در این سمت را درک کردیم ولی شما چرا واکنش نشان نداده و از حمایت آنها اعراض نکردید؛ همین یک مورد برای عدم صلاحیت شما کافی نیست؟
حسین نقوی‌حسینی نيز به عنوان موافق استیضاح وزیر علوم گفت: نباید در بوق روابط تیره مجلس و دولت دمید. این همه توهین، تهدید و تهمت به استیضاح‌کنندگان برای چیست؟ مگر استیضاح یک امر قانونی نیست؟ آقای وزیر علوم چه کسی از شما رانت، رشته و دانشگاه خواسته است. این همه توهین برای چه؟ من حتی یک‌بار هم با شما دیدار نکردم. چرا باید اینقدر توهین به نمایندگان مجلس شود.
نقوی با بیان اینکه امروز در دانشگاه خطر وجود دارد افزود: دانشگاه‌ها دارند آبستن فتنه جدید می‌شوند و باید مراقب بود.
وی با انتقاد از کسانی که استیضاح را سیاسی عنوان می‌کنند گفت: نگویید این استیضاح سیاسی است بنده گرایش سیاسی ندارم و ما در این موضوع دعوای سیاسی نداریم مگر آقای کوثری جناحی عمل می‌کند؟
نقوی‌حسینی به عضویت فردی به نام ه.ت در هیأت مأمور شده از سوی وزیر علوم اشاره کرد و با اشاره به اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی صلاحیت او را برای ریاست دانشگاه رد کرده بود گفت: آن وقت این فرد مأمور مذاکره برای تعیین رئیس دانشگاه می‌شود؛ آیا نام ببرم از او؟
قاسم جعفری: ما دغدغه آینده علمی کشور را داریم
قاسم جعفری نماینده مردم بجنورد که در موافقت با استیضاح وزیر علوم، اظهار داشت: دیروز فردی پیش من آمد و گفت می‌خواهم کاری بکنم که در حوزه انتخابیه‌ات ماندگار شوی؛ این فرد خود را منسوب به شما می‌دانست آقای فرجی‌دانا. البته من به این فرد گفتم که به خاطر وجود شخصی مثل تو به آقای فرجی‌دانا تسلیت می‌گویم.
نماینده مردم بجنورد اظهار داشت: آیا از دانشجویانی که از راه‌های مختلف به خارج کشور می‌روند و بلاهای عجیبی سر آنها می‌آید و سپس به کشور بازمی‌گردند خبر دارید؟ و برای پایان‌نامه‌هایی که کپی می‌شود برنامه‌ای در دست انجام دارید؟
محمد‌حسن آصفری نماینده مردم اراک گفت: آقاي فرجی‌دانا با این بی‌در و پیکری در فضای دانشگاه نمی‌شود فضا را علمی کرد. آیا خبر دارید از سه مهر سال ۹۲ تا ۲۱ خرداد سال ۹۳ چه اتفاقاتی در دانشگاه‌ها رخ داد؟ که اگر تدبیر نیروهای دلسوز انقلاب نبود به حادثه کوی دانشگاه منجر می‌شد.
آصفری از بازگرداندن دانشجویان آشوب‌گر و مسئله‌دار که برخی از آنها حتی قاچاقچی مواد‌مخدر هستند به عنوان یکی از اقدامات وزیر علوم یاد کرد و افزود: علی‌رغم مخالفت وزارت اطلاعات این افراد به دانشگاه‌ها بازگشتند که مدارک آن موجود و قابل ارائه است.
آصفری تأکید کرد: وزیر علوم به بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با عزل و نصب‌ها بی‌توجهی کرد و در عزل و نصب‌های خود از کسانی استفاده کرد که در شأن دانشگاه و نظام نیستند. یکی از این انتصاب‌ها عضو یک هیأت علمی است که در ستاد میرحسین فعالیت داشته و سابقه دستگیری در سال ۷۸ و ۸۸ را دارد و در جریانات فتنه دست داشته است.
علی‌اصغر زارعی نماینده مردم تهران به عنوان موافق استیضاح گفت: من جزو کسانی بودم که تلاش بسیاری برای رأی آوردن فرجی‌دانا در روز رأی اعتماد انجام دادم اما با فرآیندی که به ویژه در چهار ماه گذشته پیش گرفته شد متأسفانه در جمع استیضاح‌کنندگان قرار گرفتم.
وی با اشاره به حضور حداقل در ۶ جلسه با حضور وزیر علوم که در بعضی از آنها رئیس مجلس و رؤسای فراکسیون‌ها نیز حضور داشتند، گفت: من بحث خود را به بورسیه‌ها محدود می‌کنم؛ آقای صدیقی معاون دانشجویی وزیر علوم اعلام کرد سه هزار بورسیه غیرقانونی در دولت قبل انجام شده است.
وی در مورد نامه‌ای که وزارت علوم به شخص خودش داده است، گفت: در فهرست بعدی که تهیه شد، سه هزار نفر به ۱۹۰ نفر کاهش پیدا کرد و اگر همه مصوبات سازمان دانشجویی در مورد آنها صورت گیرد این تعداد نیز به یک دهم کاهش پیدا خواهد کرد.
زارعی اظهار کرد: ۵۰۰ نفر در فهرست اعلام شده افزایش سن داشتند اما اگر پرونده‌ها را مشاهده کنیم می‌بینیم که ۷۲۹نفری که مشمول بورس خارج از کشور شده‌اند به ۴۳۰ نفر کاهش یافته و هزار و یازده نفر نیز جز مربیان هستند که اصلاً در این بحث قرار نمی‌گیرند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: در مورد خود من که گفته‌اند و برادرم در فهرست بورسیه‌های غیرقانونی هستند، باید بگویم که من سه برادر دارم که یکی از آنها در ابتدای انقلاب شهید شده و دو نفر دیگر نیز بازنشسته هستند و اصلاً به دانشگاه نرفته‌اند.
این موافق استیضاح در پایان گفت: همین روش‌ها و بداخلاقی‌ها جزء دلایلی است که ما را به این نقطه یعنی استیضاح وزیر علوم رساند.
لاریجانی: رئیس‌جمهور از بورس استفاده نکرده است
پس از پایان صحبت‌های مخالفین وزیر در جلسه استیضاح فرجی‌دانا، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به سخنان زاکانی نماینده مردم تهران در نطق خود گفت: آقای زاکانی در سخنان خود گفتند که به نظر می‌رسد وزرا، معاونین و رئیس‌جمهور از بورس بهره‌مند بودند.
وی افزود: آقای انصاری معاون پارلمانی رئیس‌جمهور طی نامه‌ای اعلام کردند که این مسئله خلاف است و رئیس‌جمهور از بورس استفاده نکرده‌اند.
رئیس مجلس ادامه داد: البته در متن آقای زاکانی عنوان وزرا و معاونین آمده است اما زمانی که ما فیلم را بررسی کردیم آقای زاکانی گفتند که وزرا، معاونین و رئیس‌جمهور از بورس استفاده کردند و متن نطق با لسان ایشان تفاوت داشت.
لاریجانی گفت: در هر صورت آقای رئیس‌جمهور از بورس استفاده نکرده‌اند و این مسئله اشتباهی بوده است که در بیان اتفاق افتاده است.
نوباوه: هماهنگی ستاد داخلی وزیر برای ناکارآمد نشان دادن مجلس
بیژن نوباوه نماینده مردم تهران در موافقت با استیضاح وزیر علوم پشت تریبون قرار گرفت و گفت: یکی از مهمترین مباحث من فشار جریان رسانه‌ای و هماهنگی ستاد داخلی وزیر علوم و جریانات رسانه‌ای خارج از کشور است.
وی ادامه داد: هماهنگی گسترده‌ای صورت گرفت تا یک دروغ کثیف به عنوان بورسیه‌ها به جای مطالبات اصلی نمایندگان جایگزین کنند.
نماینده مردم تهران با بیان اینکه از این دروغ‌سازی‌ها دو هدف دنبال می‌شد اظهار داشت: اولین هدف انحراف موضوع اصلی استیضاح و نگرانی نمایندگان مردم از انحراف وزارت علوم با مسئله بورسیه‌ها بود و دومین موضوع نیز ناکارآمد نشان دادن وضعیت فعلی مجلس و نمایندگان بوده است.
الیاس نادران نماینده تهران به عنوان موافق استیضاح با بیان اینکه وزیر علوم پاسخی به موارد استیضاح نداد، گفت: در دانشگاه‌ها مسائل علمی و پژوهشی تحت‌الشعاع مسایل سیاسی انحرافی قرار گرفته است. چرا شب استیضاح دنبال این افتادند که معاونان وزیر استعفا دهند و استیضاح لغو شود؟ این سیاسی‌کاری است.
وی افزود: اخراجی‌ها و فتنه‌گران هیئت تشکیل دادند و برای دانشگاه‌ها تصمیم می‌گیرند. رسانه‌های بیگانه از استیضاح‌کنندگان حمایت می‌کنند یا به آنها تهمت می‌زنند؟
نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: اخراجی‌هایی که برگردانده شدند، مفاسد اخلاقی داشتند و برخی دانشجویان دختر از دست اینها خودکشی کردند.
مخالفين استيضاح
جواد هروی نماینده مردم قائنات در مجلس شورای اسلامی که در مخالفت با استیضاح وزیر علوم، تحقیقات و فناوری پشت تریبون مجلس قرار گرفته بود، اظهارداشت: امروز بدون هیچ تعلق شغلی به دفاع از کارنامه کوتاه وزارت علوم می‌پردازم.
هروی با اشاره به سابقه حضور خود در مجلس و درگیر بودن با مباحث آموزش عالی تصریح کرد: من در این مدت از نزدیک با وزیر و معاونان وی جلسه داشتم و برخلاف بسیاری از عزیزان و رسانه‌ها که می‌گویند تعامل ضعیفی میان وزارت علوم و مجلس وجود داشته، باید بگویم که بهترین رفتار و تعامل را شاهد بودیم و ارائه راهکار و نحوه صحیح ارائه اعتبارات آموزشی از شاخصه‌های این وزارتخانه است.
هروی تصریح کرد: رشد افسارگسیخته بودجه برخی از دانشگاه‌ها نشان‌دهنده حیف و میل بودجه‌ای در برخی از این دانشگاه‌ها خواهد بود.
جعفر زاده: فرجی‌دانا ابقا شود بداند این رأی را از مجلس اصولگرا گرفته است
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده مردم رشت به عنوان مخالف این استیضاح گفت: دغدغه ما دغدغه‌های شخص وزیر علوم نیز هست و هیچ‌کس نیز منکر آن نیست.
وی اختلاف‌نظر نمایندگان در مورد عملکرد وزیر علوم را اختلاف در شیوه و عمل دانست و با اشاره به اینکه هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند که وزیری بدون اشکال است، اظهار کرد: ما بدترین گزینه یعنی استیضاح وزیر را انتخاب کردیم، در حالی که راه های مختلف دیگری نیز داشتیم.
جعفرزاده ایمن‌آبادی با طرح این سؤال که چه کسی از نتیجه این استیضاح خوشحال خواهد شد گفت: ببینید، افراطیون خارج از کشور چه جنجالی به راه انداخته‌اند؛ ما چه کسی را می‌خواهیم استیضاح کنیم؟
جعفرزاده ایمن‌آبادی تصریح کرد: اگر آقای فرجی‌دانا ابقا شود بداند که این رأی را از مجلس اصولگرا گرفته است و جریان اصولگرا و نه هیچ جریان دیگری به او رأی اعتماد داده است و دیگران نمی‌توانند این فضا را مصادره به مطلوب کنند.
فرجی دانا در مجلس: اگر رکود علمی هم باشد نتیجه سیاست‌های ۶ سال قبل است
رضا فرجی‌دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در جلسه استیضاح خود در صحن علنی مجلس با اشاره به روند پیشرفت علمی کشور، تصریح کرد:اگر رکود علمی هم باشد به خاطر سیاست‌های ۶ سال قبل است.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی گفت: ما برنامه جامعی برای آن فراهم کرده‌ایم تا اقتصاد دانش‌بنیان را تقویت کرده و به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان عمل کرده باشیم.
وزير علوم با تقاضا از نمایندگان برای اعمال نگاهی دیگر به این آمار اظهار کرد: ۷۲ سال عمر آموزش عالی در کشور ۹۵۰ موسسه داشته و در ۸ سال به ۲۵۰۰ رسیده است اما کاسه ما همان کاسه بوده است و همیشه ۲.۵ درصد بودجه آموزش عالی داشته‌ایم که نتیجه خود را بعدا نشان می‌دهد.
فرجی‌دانا تأکید مداوم معاونت فرهنگی وزارت علوم در جدی گرفتن کرسی‌های آزاداندیشی را یکی دیگر از شاخصه‌های عملکرد وزارت علوم خواند و اضافه کرد:اما متأسفانه زمانی که حاشیه بر متن غلبه بکند این مسئله مورد غفلت نمایندگان قرار می‌‌گیرد.
وزیر علوم با اشاره به طرح مسئله مجوز گرفتن تشکل‌های آشوب‌طلب در دوره مدیریتش گفت: اعلام شد که ۴۰ تشکل مجوز گرفته‌اند اما این تعداد ۱۸ تشکل است که ۹ مورد برای بسیج و دیگر تشکل‌هاست و بقیه نیز مسیرهای قانونی اعطای مجوز را طی کرده‌اند.
وی ادامه داد: هیأت‌های سه نفره‌ای که مجوز تشکل‌‌ها را صادر می‌کنند تنها ۲۵ درصد عوض شده‌اند و ۷۵ درصد همان ترکیب سابق را دارند.
وی تصریح کرد: دانشجو جوان است و ممکن است خطا کند اما ما برخورد جذبی می‌کنیم نه دفعی و دانشجویی که در سن ۲۳ سالگی با محرومیت سنگین انضباطی مواجه شود دیگر نمی‌تواند زندگی کند.
وزیر علوم تصریح کرد: آقای رحمانی‌فضلی به عنوان وزیر کشور که مسئول امنیت هستند در مصاحبه‌ای گفته‌اند که شهادت می‌دهم امروز آرام ترین فضا را در دانشگاه‌ها داریم؛ حال با توجه به این مطلب چرا می‌خواهیم القا کنیم که دانشگاه‌ها در برابر نظامند و چه سودی از این مطلب می‌بریم؟
وزیرعلوم با دفاع از مدیران منسوخ شده خود افزود: این عزیزان عمر خود را صرف حفظ انقلاب و دفاع از ولایت کردند و این موضوع برای من اثبات شده است.من این افراد را با اصرار وادار به پذیرش مسئولیت‌های ستادی کردم و بعد از استعلام مشخص شد که آنها فتنه‌گر نیستند.
بر این اساس در جلسه ديروز مجلس رضا فرجی‌دانا از مجموع ۲۷۰ رای ماخوذه با ۱۴۵ رای موافق، ۱۱۰ رای مخالف و ۱۵ رای ممتنع نتوانست اعتماد دوباره وکلای ملت را برای صدارت بر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کسب کند.
