قاهره و شهرهاي مختلف مصر، اين روزها شاهد تظاهرات مردم هستند، مردمي كه با اين تظاهرات و تجمعات، خشم و اعتراض خود را نسبت به عملكرد كودتاچيان حاكم ابراز ميدارند. تظاهركنندگان كه از گروهها و احزاب سياسي گوناگون و اقشار متنوع ميباشند، با سردادن شعارهايي ميگويند دولت دست نشانده نظاميان بايد بركنار شود. دولت كودتا در مصر جماعت اخوان المسلمين را گروه تروريستي اعلام کرده است از اين پس هرگونه تظاهرات اعتراضي اين گروه غيرقانوني است و هر شهروند مصري که در آن شرکت کند، به ۵ سال حبس محکوم مي شود. از ديگر سو دولت مزبور همچنين روزنامه حزب عدالت و آزادي را توقيف کرده است. با اين حال به نظر مي رسد بايد تحولات مصر را براساس واقعيت هاي اين کشور تحليل نمود. واقعيت هاي مصر اين است :
۱- مصريان هرگونه تلاش براي خاموش کردن صداي يک جريان سياسي را در مصر نمي پذيرند.
۲- حذف جريان سياسي اخوان المسلمين در مصرغيرممكن است؛ چرا كه اين جريان سياسي يک جنبش فراملي است وحدود ۹ دهه تجربه كار سياسي دارد و شاخه هاي آن سالهاست که در کشورهاي اردن، ليبي، سوريه، قطر، ترکيه، يمن و... علني يا زيرزميني ريشه دوانيده است
۳- كارشناسان معتقدند؛ اخوان المسلمين اگرچه سال گذشته قرباني يک کودتاي نظامي تمام عيارشد، اما خود نيز در فرصت سوزي و ميدان دادن به عوامل اين کودتا نقش داشت
۴- دخالت بيش از اندازه ارتش در روند سياستگذاري به آشوب در كشور دامن زده و به رغم ادعاهاي خود، با كارشكني در امور سياستگذاريهاي اخوان، از مصريها سلب آرامش شده است
۵- اشتباه جدي نظاميان اين است كه قصد دارند تا از طريق سركوب شرايط را آرام سازند، در صورتي كه اين استراتژي نتيجه عكس داشته و به روند خشونت دامن ميزند
۶ - نظاميان پايگاه خود درميان مردم را از دست داده و اين مردم هستند كه آينده مصر را رقم ميزنند
۷- شکاف دين و دولت، شکاف نظاميان و سياستمداران، شکاف فقير و غني، سه شکاف عمده در جامعه مصر مي باشد
۸- واقعيت اين است که کانون اصلي قدرت در شش دهه گذشته مصرارتش بوده است. حالا اين کانون قدرت وقتي تحولي رخ ميدهد و جزيي از قدرت در مکانيسم تاريخي در اختيار رقيبش قرار ميگيردآيا خواهد نشست و نظارهگر صرف صحنه خواهد بود؟ نه.
۹- نظاميان درصدد هستند به مردم مصر اين پيام را برسانند كه اگر براي ادامه انقلاب اصرار داشته باشند با مشت آهنين ارتش مواجه خواهند شد. صحنههاي تكان دهندهاي از ضرب و شتم وحشيانه تظاهر كنندگان در حوادث روزهاي اخير، نه تنها رويدادهائي غيرمنتظره نبودند بلكه اقدامي كاملاً حساب شده بود تا تصميم ارتش به مردم تفهيم گردد و همه بدانند در مقابل نظاميان بايد تسليم شوند و دست از خواستههاي خود بردارند
۱۰- آنچه اين روزها در مصر رخ ميدهد، نقشه راه پيش روي قدرتهاي زياده خواه و سلطهگر غربي براي كل منطقه خاورميانه است. آمريكا و ساير دولتهاي استعماري غرب براي تأمين منافع ملي خود و همچنين براي بلعيدن كامل اين منطقه و تضمين بقا وتثبيت رژيم صهيونيستي آماده شدهاند
۱۱- بيش از ۲۰ هزار نفر زنداني سياسي و کشته شدن بيش از ۵ هزار نفر از مردم مصر در درگيريهاي خياباني، سقوط اقتصاد ملي و مشکلات فراوان معيشتي مردم، رشد تضادها در مواجهه با حاکميت و ادامه تقابلها شکاف وسيع سياسي، اجتماعي در مصر به وجود آورده است که مشکلات حاکميت نظامي برآمده از کودتا را مضاعف ساخته است.
۱۲- پيش نويس قانون اساسي مصر در حالي قرار است به همه پرسي گذاشته شود (در روزهاي ۲۴ و ۲۵ دي ماه-۱۴ و ۱۵ ژانويه ۲۰۱۴ ميلادي) كه برخي گروهها آن را ضامن پيشرفت دموكراسي ميدانند، اما برخي ديگر محتواي اين پيش نويس را تحت تأثير منافع نظاميان ارزيابي ميكنند وبا آن مخالفند. حال بايد منتظر ماند و ديد مردم مصر چه رفتاري در قبال همه پرسي پيش نويس قانون اساسي خواهند داشت. در صورتي كه اين همه پرسي با استقبال ضعيفي روبرو شود، كشمكشهاي سياسي در اين كشور نه تنها كاهش نمييابد بلكه ميتواند ابعاد گستردهتري به خود بگيرد.