عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان امروز برای سفری رسمی راهی پاکستان میشود.
این سفر در حالی صورت میگیرد که عمران خان نخست وزیر پاکستان در تماسی تلفنی از عبدالله عبدالله برای سفر به اسلامآباد دعوت کرده و در سخنانی بر لزوم تعاملات دو کشور تاکید کرده است. در همین حال عمران خان گفته است که صلح و ثبات سیاسی را با توسل به زور نمیتوان از خارج به این کشور تحمیل کرد. وی افزود تنها مذاکرات به رهبری افغانستان و با مشارکت آنها که در آن تمام ذینفعان دخیل باشند، میتواند صلح دائم و پایدار را به این کشور وارد کند. با توجه به این مواضع بسیاری بر این عقیدهاند که سفر عبدالله به پاکستان میتوان نقطه جدیدی برای روابط دو کشور باشد. حال این سوال مطرح است که اهداف این سفر چیست و دو کشور چه نتایجی را برای گسترش روابط در نظر دارند؟ نگاهی به تحولات شبه قاره نشان میدهد که افغانستان و پاکستان تقریبا دارای سرنوشتی به هم گره خورده هستند و بدون همراهی و همکاری با یکدیگر نمیتوانند به ثبات و امنیت دست یابند چنانکه در دورانهایی که تنش میان دو کشور برقرار است عملا طرفین متضرر شده و در نهایت نیز گزینهای جز مصالحه ندارند. در مقطع کنونی نیز این روند حاکم است چنانکه افغانستان مذاکره با طالبان را بدون رضایت و همراهی پاکستان بی نتیجه میداند و از سوی دیگر پاکستان نیز سعی دارد تا در روند مذاکرات کابل با طالبان منافع امنیتی اش لحاظ و اجرایی شود. بر این اساس بخشی از این سفر میتواند در چارچوب مذاکرات میان طالبان و دولت مرکزی افغانستان صورت گیرد. نکته دیگر آنکه حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان برای هر دو کشور هزینههای بسیاری به همراه داشته است. مقامت پاکستان بارها تاکید کردهاند که به رغم آنکه در سال ۲۰۰۱ در هنگام حمله آمریکا به افغانستان بیشترین کمک را به این کشور داشتهاند اما هرگز منافع آنها مورد توجه آمریکا قرار نگرفته است چنانکه در نهایت نیز آمریکا در چارچوب منافعهاش در منطقه به سوی هند گرایش یافته و تلاش نموده تا از این روابط به عنوان ابزار فشاری بر پاکستان بهره برداری نماید. بر همین اساس میتوان بخشی از اهداف این سفر را در رسیدن دو کشور به این نتیجه دانست که دلبستن به وعدههای آمریکا نمیتواند دستاوردی برای آنها داشته باشد و گزینه نهایی همگرایی منطقه است. بر این اساس میتوان گفت که سفر عبدالله عبدالله به عنوان فردی که سابقه دیپلماتیک داشته و روابط نزدیکی در دوران حضور در سمت وزیر خارجه با کشورهای منطقه داشته، میتوان نقطه عطفی در روابط دو کشور و تلاش آنها برای کاهش تنشها و رسیدن به نقطه مشترک در قبال تحولاتی همچون مذاکره با طالبان و نیز چگونگی رویکرد واحد در برابر تحرکات اشغالگران افغانستان باشد.
نویسنده: فرامرز اصغری