جزیره آشوراده بخش شرقی پناهگاه حیات وحش، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین المللی میان کاله و در زمره ۱۰ درصد مناطق با ارزش ایران است، که به دلیل ارزش های بی نظیر آن تحت سه عنوان حفاظتی ملی و جهانی حفاظت شده است. این منطقه بهشت پرندگان ایران و جهان است و در گذشته ای نه چندان دور مامن ببر مازندران بوده و اکنون نیز زیستگاه بسیاری گونه های نادر از جمله فک خزری، ماهیان خاویاری و پرندگان و گیاهان کم یاب است. هر ساله بسیاری از پرنده شناسان، عکاسان و طبیعت دوستان از سراسر ایران و جهان به بازدید این منطقه می روند.
حدود ۴ ماه پیش با دستور ویژه رئیس‌جمهور پیگیری تبديل جزيره آشوراده به منطقه گردشگري با حفظ ملاحظات زیست محیطی به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سپرده شد. موضوعي كه با حرف و حديث هاي بسياري روبرو شد و بيم آن رفت كه جزيره آشوراده نيز در راستاي اجراي اين طرح از حالت بكر خود خارج شود.
در همين زمينه انجمن هاي محيط زيستي و دوستداران محيط زيست خواستار بازنگري دولت در تبديل آشوراده به منطقه نمونه گردشگري شدند.
«آشوراده» را برای طبیعت‌دوستان حفظ کنید
انجمن پاشگران محیط زیست در نامه‌ای سرگشاده به رئیس جمهور درباره واگذاری جزیره آشوراده توسط محیط زیست برای تبدیل به مرکز گردشگری این گونه اعلام کرد:بعد از سال ها مقاومت در برابر توسعه های نا مناسب و زندانی شدن محیط بانان دلیری که با مقاومت در مورد واگذاری این منطقه تبعید شده و به شهادت رسیده اند، تا کنون این پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی از تغییر کاربری، توسط مدعیان گوناگون مانند شرکت گردشگری جهان، کارخانه لبنیات سازی، تله کابین، احداث جاده میان گذر از میان خلیج گرگان، احداث پالایشگاه در مجاورت آن و بسیاری طرح های نابود کننده و ناسازگار جان سالم به در برده است. با آمدن دولت تدبیر و امید و شعار زنده کردن دریاچه ارومیه و حفاظت از محیط زیست به عنوان بستر توسعه، امیدوار شدیم که میانکاله و آشوراده و سایر مناطق حفاظت شده ایران، نفسی به راحتی می کشند.
محیط زیست کشور در سال های گذشته به شدت تخریب شده است و در شرایط بحرانی به سر می برد. میراث طبیعی – فرهنگی و اجتماعی هویت یک ملت را تشکیل می دهند؛ با حذف و نابودی هر یک از آن ها بخشی از این هویت از بین می رود و بدون واسطه عامل ایجاد بی هویتی ملی می شود که اکنون دغدغه همه دل سوزان کشور است .
تشکل ها و متخصصان محیط زیست انتظار دارند رویه های گذشته که به مناطق تحت مدیریت به عنوان زمین رایگان برای ساخت و ساز می نگریست کنار گذارده شود. سازمان محیط زیست بنابر وظایف قانونی و سازمانی خود برنامه های مدیریت مناطق چهارگانه را تدوین نموده است و در این برنامه برای آشوراده ساخت و سازهایی که اخیرا بین سازمان محیط زیست و گردشگری به توافق گذارده شده است، مجاز دانسته نشده است. هیچ طبیعت گرد ملی یا جهانی به تجهیزات پیش بینی شده در این توافق نامه نیاز نخواهد داشت. از دولت تدبیر و امید انتظار می رود که به مصوبات سازمان محیط زیست که وکیل مردم برای حفاظت از طبیعت کشور و ارایه برنامه های طبیعت گردی متناسب است، احترام گذارده و این برنامه ها را بنا به هیچ مصلحت کوتاه مدت، سیاسی یا جناحی زیر سوال نبرد. اگر دولت خود مصوبات سازمان محیط زیست را به رسمیت نشناسد و دائما این مصوبات را لغو نماید، از دولت امید، ناامید می شویم.
این دولت به مردم وعده حفاظت از محیط زیست کشور و منافع عموم را داده است و انتظار می رود مصالح جناحی یا سیاسی این انتظارات را به کنار نگذارد. در حالی تمامی عرصه های طبیعی و حیات وحش کشور مورد هجمه بی رحمانه قرار گرفته است که همه جهان در پی احیای هویت طبیعی و کسب در آمد از این منبع لایزال خدادادی برای مردم است.
ساخت و ساز سنگین و ایجاد امکانات گردشگری نامناسب در جزیره آشوراده بر اساس اسناد فرادست ملی و تمام ضوابط جهانی نادرست و غیر قانونی است و انتظار تمامی جامعه و علاقمندان به حفاظت از محیط زیست، الغای موافقت نامه ای است که یگانه بخش طبیعی باقی مانده در ساحل دریای خزر را نابود کرده و به اشغال کاربری نامتناسب در می آورد.
در خواست ما از ریاست محترم جمهور اقدام عاجل برای توقف این عملیات و شروع باز سازی و احیای محیط زیست زخم خورده کشور است .
سازمان بازرسی کل کشور حکم توقف واگذاری آشوراده را صادر کرد
بعد از اعتراض هاي دنباله دار دوستداران محيط زيستي و برخي مسئولين سابق سرانجام سازمان بازرسی کل کشور با ارسال نامه‌ای به سازمان محیط زیست، دستور توقف عملیات گردشگری در جزیره آشوراده را به صورت موقت صادر کرد.
چندی پیش دلاور نجفی و محمدباقر صدوق، معاونان پیشین محیط طبیعی سازمان محیط زیست، شکایتی را درباره واگذاری جزیره آشوراده به قوه قضاییه برده بودند که ظاهرا این حکم سازمان بازرسی کل کشور در واکنش به این شکایت بوده است.
دلاور نجفی درباره این خبر به آنا گفته است: «این حکم به دنبال شکایت ما از سازمان محیط زیست صادر شده است. در ضمن مکاتبات سازمان بازرسی کشور لازم‌الاجرا هستند.» این مورد جزو معدود مواردی است که یک مساله محیط زیستی در سطح کلان از طریق قوه قضاییه پیگیری شده است. دلاور نجفی به آینده این شکایت امیدوار است: «این حکم موقت است اما امیدوارم تبدیل به حکم دائم شود و شر تخریب از سر آشوراده برداشته شود.»
همچنین روابط عمومی سازمان محیط زیست دستور توقف عملیات گردشگری در جزیره آشوراده را به درخواست سازمان بازرسی کل کشور تایید کرد.
حرف آخر
تجربه تلخ ساخت جاده در جنگل گلستان كماكان تاوان مي‌دهد؛محيط زيست كشور تاكنون بارها و بارها بواسطه تدابير نادرست و منفعت گرايانه تخريب شده است. خبر مي رسد نمايندگان مجلس در پي آن هستند كه ساخت جاده در جنگل ابر را پيگيري كنند.
تخريب آشوراده به عنوان يك جزيره بكر در هاله اي از ابهام قرار دارد و در اين ميان آنچه بايد مورد توجه قرار گيرد نقش كم رنگ سازمان محيط زيست در حفظ سرمايه هاي طبيعي كشور است.
سازماني كه رياست حال حاضر آن همان فردي است كه سالها پيش مصرانه خواستار ساخت جاده در جنگل گلستان بوده است و حالا كارگروه ها به اين نتيجه رسيده اند كه وجود آن جاده به معناي تخريب كامل جنگل گلستان در آينده اي نچندان دور است. خانم رئيس لطفا حواستان به آنچه كه مسئولش هستيد باشد؛ خانم ابتكار لطفا محيط زيست كشور را دوست داشته باشيد و لحظه اي در برابر اقدامات تخريب گرانه عليه آن كوتاه نيائيد.
