طی روزهای اخیر با وجود انتشار گسترده اخبار مربوط به شیوع کرونا درکشور و ایجاد رکود در کسب وکارهای مختلف در کشور اما تب دلار همچنان بالاست. تبی که علایم و سیگنال های نا مساعدی رااز اقتصاد کشور مخابره میکند اما متولیان آن را قابل کنترل می دانند.
طی هفته اخیر قیمت دلار مرزهای ۱۴ و ۱۵ هزار تومان را در نوردید و در برخی موارد تا مرز ۱۶ هزار تومان هم رفت اما اندکی فروکش کرد ومجددا به مرز ۱۵ هزار تومان رسید. رئیس کل بانک مرکزی بروز چنین اتفاق در بازار ارز را همچنان متاثر از نقش آفرینی دلالان وسودجویان دانسته ومی داند و مدعی است این قبیل نوسانات قابلیت کنترل دارد وجای نگرانی آنچنانی وجود ندارد.
طی هفته گذشته همتی درخصوص تبعات منفی ناشی از افزایش قیمت دلار گفت :« طی چند روز گذشته صدها میلیون دلار ارز مورد نیاز واردات مواد اولیه و واسطه‌ای کارخانجات توسط صادرکنندگان در بازار ثانویه عرضه شده است، ولی به هر تقدیر حواشی تصمیم FATF، تلاش سودجویان و سفته بازان، نوسانات غیرساختاری و ناپایداری در بازار ارز بوجود آورد.»
به اعتقاد وی «این نوسانات برای بانک مرکزی جدید نیست و بر اساس تجارت گذشته و برنامه‌هایی که بانک مرکزی بر مبنای سازوکار بازار دارد، نرخ ارز به تدریج به تعادل ساختاری خود منطبق با متغیرهای واقعی اقتصاد کشور باز خواهد گشت.» البته ناگفته نماند که درکنار صحبت های همتی برخی از نمایندگان مجلس با اعلام این مساله که افزایش قیمت ارز به ضرر مردم است تلاش کردند تا هشدارها لازم را به مردم ارایه کنند تا از هرگونه سرمایه گذاری بر روی دلار و سکه خودداری کنند.
بی توجهی به پیش بینی های متولیان
هرچند تجارب گذشته نشان داده که مردم توجهی به این نوع هشدارها ندارند و در چنین شرایطی همواره میکوشند تا بیش از گذشته نسبت به پوشش قدرت خرید خود اقدام کنند اما نکته اصلی و قابل توجه آن است که حتی اگر مردم به این هشدارها توجه داشته باشند اما بازار بدون توجه به این بیش از هر چیز میکوشند تا قاعده و قانون خودر را اجرایی کند. در کنار این حرکت و روندی که بازار در پیش گرفته و نقدینگی به عنوان یکی از شاخص های اساسی اثرگذار در آن نقش آفرینی می کند اما همتی با تاکیداین مساله که « نرخ ۲۸ درصد برای نقدینگی بالا است» براین ادعاست که « با توجه به شرایط کشور و نیز کاهش درآمدهای نفتی، انحراف سه درصدی این نرخ از میانگین ۵۰ ساله نقدینگی، نشان از کنترل شرایط دارد و برای کنترل آن از ابزارهای مختلف استفاده خواهیم کرد.»
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با اشاره به پیش‌بینی‌ها و فرضیات مطرح شده توسط حوزه معاونت اقتصادی این بانک برای نرخ تورم در سال آتی براین ادعاست که «با توجه به پیش‌بینی‌های به عمل آمده، تورم زیر ۲۰ درصد دور از ذهن نیست، هر چند باید این امر را در نظر داشت که سال ۹۹، سالی دشوار است که تنها با انسجام و همدلی می‌توانیم از شرایط خاص آن عبور کنیم.»
در مقابل این ادعای همتی اما روند حرکتی بازار روند جالب و قابل تاملی است به این ترتیب که نه تنها بازار ارز و دلار گوشش به حرف متولیان بدهکار نیست بلکه سایر بازارهای نیز با روند معاملات خود سیگنال های قابل توجهی از نرخ دلار در آینده نه چندان دور می دهند به این ترتیب که هیچ کدام ازآنها نرخ های کنونی دلار را مدنظر قرار نداده و از رقم های بالاتر از این حکایت دارند. سینا سلیمانی تحلیلگر بازارهای مالی دراین زمینه با تشریح روند حرکتی بازارهایی مانند خودرو و مسکن و ... از سرکشی بازارها از دستورات صادر شده خبر می دهد و معتقد است ؛برای درک بهتر بازار سرمایه و روشن شدن چشم انداز سال بعد ، باید نگاه دقیق تری به تحرکات بازارهای موازی داشت.
بازار خودرو
وی در تشریح روند حرکتی بازار خودرو می گوید:«در بازار خودرو ، نرخ دلار سطوح بالای ۱۸۰۰۰ تومان را تثبیت کرده و در حال حاضر حتی با نرخ های ۲۴-۲۵ هزار تومان در حال معامله است. به این ترتیب که خودروهای خارجی که در زمان دلار ۴۲۰۰ تومانی حدود ۷۰ میلیون قیمت داشتند و معادل دلاری آن ۱۶ هزار و ۶۶۰ دلار برآورد می شد در شرایط کنونی به ۴۰۰ میلیون تومان رسیده استو این بدان معناست که این خودرو در حال حاضر با نرخ دلار ۲۴۰۰۰ تومان در حال معامله است بدون آنکه نرخ پایه دلاری آن تغییری داشته باشد. از سوی دیگر این روند در مورد خودروهای داخلی به این صورت است که نرخ دلار در سطح ۱۸۰۰۰ الی ۲۰۰۰۰ تومان و برای خودرو های خارجی-مونتاژی این نرخ به ۲۴۰۰۰-۲۵۰۰۰ تومان رسیده است.
بازار طلا
بررسی ها نشان می دهد که نرخ دلار طلا پس از رشد نرخ دلار بازار آزاد و تثبیت آن با یک فاصله زمانی اندک رشد می کند. با این وجود درحال حاضر و بر اساس آخرین نرخ های رسمی ، نرخ دلار طلا در سطح ۱۴۱۶۰ تومان قرار دارد که بنظر میرسد بطور کامل از کانال ۱۳۰۰۰ تومان عبور کرده است.
بازار سرمایه
از سوی دیگر وی با مبنا قرار دادن بازار سرمایه به عنوانی یکی از بازارهای موازی اگر کف نرخ ۱۴۰۰۰ الی ۱۴۵۰۰ تومانی را مبنای محاسبه ارزش بازار سرمایه در سال ۱۳۹۹ قرار گیرد، ارزش بازار سرمایه باید حداقل تا سطح ۲.۳۵ میلیون میلیارد تومان رشد کند که معادل شاخص ۵۲۴ الی ۵۳۰ هزار واحدی خواهد شد. اما اگر میانگین نرخ دلار برای سال ۱۳۹۹ را در سطح ۱۶۰۰۰ الی ۱۷۰۰۰ تومان قرار دهیم ( به میزان تورم ۲۵ الی ۳۰ درصد ) آنگاه ارزش بازار سرمایه باید حداقل به سطح ۲.۸ الی ۳ میلیون میلیارد تومان افزایش یابد که معادل شاخص ۶۲۴ الی ۷۱۰ هزار واحد خواهد بود. موارد یاد شده تنها بخشی از بازارهای اقتصادی کشور را بررسی کرده اما همین چند قلم به خوبی سیگنال های قابل تاملی از نرخ دلار در آینده نه چندان دور دارد و این مساله درست عکس همه موارد و پیش بینی هایی است که از سوی متولیان اعلام می شود و به خوبی این نکته را گوشزد می کند که بازار از استاندارد و رویه های مرسوم خود پیروی می کند نه از دستورات ؛ادعاها و پیش بینی هایی که با اقتصادایران همخوانی نداشته وندارد.
