سه شاخص وسعت، جمعیت و میزان تولید ناخالص ملی پارامترهایی است که با ارزیابی آنها یک کشور مي‌تواند به عضویت گروه ۲۰ درآید.
سه شاخصی که برآیند آن یک کشور را به عنوان یک قدرت اقتصادی در جهان مطرح مي‌کند و هرساله اعضاي این گروه را گرد هم مي‌آورد تا درباره مسائل مهمی همچون سیاست‌های توسعه‌ای، کاهش موارد نقض نظام مالی، نحوه برخورد با بحران مالی و مبارزه با تروریسم مالی بحث و بررسی کنند. گروه ۲۰ با این هدف که تجربیاتی که کشورهای عضو این گروه در زمینه‌های شفافیت قضایی و مبارزه با پولشویی و تروریسم مالی به دست آورده‌اند در عرصه بین‌الملل رواج دهد از سال ۱۹۹۰ کار خود را آغاز کرده است.
در حال حاضر اعضاي گروه ۲۰ متشکل از وزیران دارایي و رؤساي بانك‌هاي مركزي ۱۹ كشور آرژانتین، استرالیا، برزیل، كانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزي، ایتالیا، ژاپن، مکزیك، روسیه، عربستان، آفریقاي جنوبي، كره جنوبي، تركیه، انگلیس، ایاالت متحده امریکا و اتحادیه اروپاست كه توسط شوراي ریاست دوره‌اي و بانك مركزی اروپا در این اجلاس حضور مي‌یابند.
جای خالی
همانطور که پیش از اين مطرح شد ارزیابی ۳ شاخص نامبرده و رتبه‌بندی کشورها براساس آن، اقتصاد ایران را در رتبه هفدهم قرار مي‌دهد، رتبه‌ای که مجوز حضور ایران در این گروه را صادر مي‌کند اما بعداز گذشت ۲۴ سال که از شکل‌گیری این گروه مي‌گذرد، همچنان به جای ایران کشورهای دیگری قرار دارند که اقتصاد به مراتب کوچکتری دارند.
طبق آمار موسسات معتبر بین‌المللی اگر تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران از نظر شاخص برابری قدرت خرید مورد بررسی قرار بگیرد ایران هفدهمین اقتصاد بزرگ جهان و اگر تولید ناخالص داخلی (GDP) اسمی مدنظر باشد ایران بیست و نهمین اقتصاد بزرگ جهان به حساب مي‌آید. از سوی دیگر ایران نه تنها یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان محسوب مي‌شود بلکه در مقایسه با کشورهایی مانند عربستان سعودی، آرژانتین و آفریقای جنوبی اقتصاد به نسبت وسیع‌تری دارد.
جای خالی ایران و حضور نيافتن در گروه ۲۰ از آنجا نشات می‌گیرد که در زمان شکل‌گیری این گروه، ایران در اوج تحریم‌ها و تنش‌ها با سایر کشورهای منطقه بود و همین مساله موجب شد تا کشورها و اقتصادهای کوچکتری همچون ترکیه و آرژانتین، عربستان و... جای ایران به عنوان هفدهمین اقتصاد جهان را بگیرند.
بررسی شاخص‌های مورد نظر برای عضویت در این گروه نشان مي‌دهد که عوامل دیگری مانند پارامترهای سیاسی برای این مهم مورد نیاز بوده که ایران را شامل نمی‌شده است. پارامترهایی مانند میزان وابستگی به اقتصاد کشورهایی مانند آمریکا و انگلیس مهمترین عاملی است که نمی‌گذارد ایران در این بین جایی داشته باشد. به عبارت دیگر مناقشه هسته‌ای ایران و کارشکنی‌های آمریکا از جمله عوامل مهمی است که موجب حضور نيافتن ایران در نشست گروه ۲۰ شده است.
بیانیه‌ای مبهم
جدا از شاخص‌های در نظر گرفته شده برای حضور در میان کشورهای گروه ۲۰، نکته قابل توجه اهداف و بیانیه‌هایی است که از سوي این کشورها به تصویب مي‌رسد که به نظر مي‌رسد بدون هماهنگی ایران میسر نخواهد بود.
در آخرین نشست که در بریزبین استرالیا برگزار شد برقراری امنیت انرژی در سطح جهان به عنوان هدف اصلی برنامه‌های آینده این گروه اعلام و مقرر شد تا اعضاي این گروه بر مباحث مربوط به رشد اقتصادی که با مسایل سیاسی و امنیتی گره خورده است تمرکز کنند پیرو این موضوع رهبران این گروه در نشست امسال اولویت نخست برنامه‌های پیش روی خود را استقرار امنیت برای انرژی به ویژه نفت و گاز تعیین کردند.
در بیانیه صادر شده از سوي این گروه این نکته مدنظر قرار گرفته که کشورهای عضو گروه ۲۰ بیش از ۸۰ درصد بازار مصرف انرژی جهان، ۶۰ درصد تولید نفت و گاز جهان و بیش از ۹۰ درصد بازار مصرف زغال‌سنگ را در اختیار دارند و پیرو این مساله برقراری ثبات درازمدت در بازار انرژی به ویژه بازار نفت جهان پیش شرط توسعه اقتصادی گروه ۲۰ است تا بتواند طی پنج سال آینده به یک رشد ۱/۲ درصدی در بخش انرژی نایل آید.
بیانیه مطرح شده در این نشست در حالی خواهان جلوگیری از سوءاستفاده از بازار انرژی به عنوان یک سلاح سیاست خارجی طبق آمار موجود ایران از نظر منابع نفت و گاز به ترتیب سومین و دومین کشور جهان محسوب مي‌شود، به علاوه ایران در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (OPEC) از جایگاه قابل توجهی برخوردار است. بنابراین ایران یکی از اصلی‌ترین بازیگران صحنه انرژی جهان به حساب مي‌آید.
ایران قطب انرژی جهان
هرچند روند فعالیت این گروه و تصمیمات اتخاذ شده از سوی آنها بیش از آنکه منشا اقتصادی داشته باشد مسایل سیاسی را در نظر مي‌گیرد که از سوی آنها اتخاذ مي‌شود اما آنچه مهم جلوه مي‌کند آن است که ایران به عنوان یکی از قدرت‌های انرژی جهان مطرح بوده و هست و اگر بنا باشد برنامه‌ای در این مورد اجرا شود باید همکاری و هماهنگی ایران نیز وجود داشته باشد چراکه اگر بناباشد حفاظت از بازار تولید نفت وگاز در سطح جهان توسط این گروه صورت گیرد بدون ایران به عنوان یکی از بزرگترین تولید‌کنندگان نفت و گاز جهان این مهم میسر نخواهد شد.
