رئيس‌جمهور روسيه به منظور حضور در اجلاس كشورهاي صادر‌كننده گاز عضو اوپك در حالي فردا به تهران می‌آيد كه ناظران سياسي معتقدند با توجه به ائتلاف تهران - مسكو عليه تروريست‌ها در منطقه، اين سفر ابعاد جديدتري از همكاري دو كشور را به خود خواهد گرفت.
کمتر از ۱ ماه پیش بود که "بیژن زنگنه" وزیر نفت کشورمان از سفر سران کشورهای بزرگ تولید و صادرکننده بزرگ گاز جهان به تهران خبر داد و گفت: "سومین اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز آذر ماه در تهران برگزار می‌شود".
به گزارش باشگاه خبرنگاران، زنگنه با مهم ارزیابی کردن حضور وزیران مجمع کشورهای صادرکننده گاز پس از دو سال در تهران، تاکید کرد: این نشست در بالاترین سطح و با حضور رؤسای جمهوری کشورهای عضو این مجمع در تهران برگزار می‌شود، بنابراین با برگزاری سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز جهان روسای کشورهایی همچون "ولادیمیر پوتین" رئیس‌جمهور روسیه، نیکلاس مادورو رئیس‌جمهور ونزولا، شیخ خلیفه بن‌زاید رئیس امارات متحده عربی، فواد معصوم رئیس‌جمهور عراق، عبدالعزيز بوتفليقه رئیس‌جمهور الجزاير، شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر، سلطان قابوس پادشاه عمان و سران و مقامات بلند‌پایه سایر کشورهای گازخیز جهان مسافر تهران خواهند شد.
بر این اساس حضور ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه پس از هشت سال در ایران از این جهت حائز اهمیت است که مسکو در زمان سکانداری پوتین به جمع هفت قدرت برتر اقتصادی ملحق شد و بر این اساس یکی از ابرقدرت‌های صنعت انرژی شد به گونه‌ای که در گزارش بانک جهانی تولید ناخالص داخلی روسیه بر‌اساس برابری قدرت خرید، در سال ۲۰۱۲ ، به ۴.۳ تریلیون دلار رسید تا این کشور در ردیف پنجمین اقتصاد برتر جهان باشد، روسیه با بهره‌برداری از ظرفیت‌های خود که بیشتر متاثر از روابط پرسابقه و البته استعماری، سیاسی و اقتصادی با ایران بوده همواره نقش پررنگی در صادرات به ایران داشته است.
روس‌ها با صدور فناوری‌های برتر به ایران درحال نقش‌آفرینی بیشتری در این زمینه هستند که با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی دو کشور زمینه برای گسترش هر چه بیشتر مبادلات فراهم است، با نگاه یک‌سویه روسیه به ایران در روابط سیاسی و اقتصادی می‌توان با استفاده از شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی منافع ایران را در عرصه‌های اقتصادی تامین کرد، بنابراین ایده تشکیل سازمان‌های کشورهای صادرکننده گاز از سوی ایران می‌تواند منافع روسیه را در عرصه صادرات گاز تامین کند و همچنین کشورمان از این محل می‌تواند زمینه را برای حضور موثرتر در بازارهای جهانی گاز فراهم سازد.
اين سفر در حالي به بهانه حضور در نشست كشورهاي صادر كننده گاز در تهران صورت می‌گيرد كه تحولات اين روزهاي منطقه بویژه سوریه با جولان دادن تروريست‌ها به يك بحران و خطر براي همه كشورها تبديل شده اما ايران و روسيه به منظور مبارزه جدي با تروريسم چند وقتي است نقش‌آفريني قابل توجهي عليه تروريست‌ها در منطقه داشته‌اند چنانچه ائتلاف آنها موفقيت‌های چشمگيري در اين زمينه داشته است و نقاط عطف تاریخی در روابط تهران - مسکو به شمار می‌رود که علیرغم وجود برخی اختلافات میان دو کشور، موجب شده نقاط اشتراک قابل توجهی در روابط ایران و روسیه شکل بگیرد.
ایران و روسیه از نظر حضور سخت‌افزاری و نظامی غرب در اطراف خود از شرایط مشابهی برخوردار هستند، حضور نظامی آمریکا در اطراف ایران از افغانستان و عراق گرفته تا آسیای میانه، قفقاز، حاشیه جنوبی خلیج‌فارس و تلاش‌های ایالات متحده برای مهار قدرت روزافزون جمهوری اسلامی از جمله مسائلی است که باعث نزدیکی نگاه تهران و مسکو به مسائل منطقه شده و درک متقابلی را میان دو کشور ایجاد کرده است.
همچنين متاسفانه بخش مهمی از جریانات مخالف دولت سوریه را جریانات وهابي تشکیل می‌دهد که به شدت از سوی کشورهای عربی بویژه از سوی عربستان سعودی پشتیبانی می‌شوند، روسیه طعم تلخ رویکردهای سلفی و وهابی را در قفقاز شمالی بویژه چچن، اینگوش و داغستان چشیده است و ایران نیز از جهت گیری‌های ضد ایرانی و ضد شیعی این جریانات به خوبی آگاه است.
تهران و مسکو طی سال‌های اخیر، مواضع انتقادی مشابهی را در قبال اتخاذ رویکردهای یک جانبه در مناسبات بین‌الملل از سوی ایالات متحده، گسترش ناتو به شرق، طرح استقرار سپر دفاع موشکی در جمهوری چک و لهستان و سپس در ترکیه، وقوع انقلاب‌های رنگی در مناطق پیرامونی روسیه، فعالیت نهادهای فرهنگی و سیاسی غرب‌گرا و گسترش دامنه فعالیت‌های اقتصادی غرب بویژه در حوزه انرژی داشته‌اند.
از سوي ديگر می‌توان به همکاری‌های نظامی ایران و روسیه اشاره کرد، چرا که ایران مهم‌ترین سلاح‌های خود را از روسیه تامین کرده است، از جمله موشک‌های اس – ۳۰۰ که توانایی مهار حملات جنگنده‌ها و موشک‌های بالستیک را دارد.
روس‌ها در حوزه نظامی با اعزام ناو هواپیمابر کوزنیتسف - حامل هواپیماهای پیشرفته سوخو ۳۳، میگ ۲۹، هلی‌کوپترهای جنگی کا آ ۲۷، سامانه‌های موشکی و زیر دریایی - به سواحل سوریه و نیز تحویل سامانه موشک‌های بالستیک یاخونت در قالب سامانه دفاعی ساحلی «باستیون» به دمشق نشان داد که بر خلاف تحولات لیبی، در صحنه تحولات سوریه بسیار جدی است.
ناظران سياسي با توجه به اين تحولات معتقدند ائتلاف تهران - مسكو عليه تروريست‌ها در منطقه، اين سفر را از درجه اهميت بسزايي برخوردار مي‌كند.
شكل جديدتر همكاري تهران - مسكو
حسن هاني‌زاده كارشناس مسائل منطقه و بين‌الملل در گفت‌وگو با سياست روز به ارزيابي سفر رئيس‌جمهور روسيه به تهران به منظور حضور در نشست اوپك گازي اشاره كرد وگفت: سفر آقاي پوتين به تهران اگرچه در راستاي مشارکت وي در کنفرانس گازي کشورهاي صادرکننده است اما از منظري ديگر قابل تجزيه و تحليل است، حضور وي در تهران در شرايط كنوني منطقه از اهميت بالايي برخوردار است چراکه اين سفر اندکي پس از موافقت پوتين با تحويل سامانه موشکي اس۳۰۰ به ايران صورت مي‌گيرد فلذا علاوه بر جنبه‌هاي اقتصادي اين سفر به لحاظ سياسي و امنيتي و نظامي درخور توجه است. وي افزود: حضور نيروي هوايي در سوريه براي سرکوب گروهک‌هاي تروريستي و همکاري تنگاتنگ نظامي تهران - مسكو نشان مي‌دهد دو کشور در يک مسير مشترک براي مقابله گروهک‌هاي تروريستي قرار دارند.
به اعتقاد هاني‌زاده با توجه به انفجارهاي اخير پاريس و بيروت و سقوط هواپيماي مسافربري روسيه در صحراي سيناي مصر به نظر مي‌رسد که همکاري‌هاي اين دو كشور براي مقابله با گروهک‌هاي تروريستي در آينده شکل جديدتري به خود خواهد گرفت.
وي با بيان اينكه روسيه به خوبي مي‌داند بدون همکاري با ايران هرگز نخواهد توانست تروريسم را در سوريه مهار کند خاطرنشان كرد: به همين دليل آقاي پوتين در سفر به تهران همکاري‌هاي مشترک دو کشور براي مهار گروهک‌هاي تروريستي را با مقامات ايران مورد بحث قرار خواهد داد، اين سفر قطعا به شکل‌گيري به بلوک اقتصادي و نظامي در منطقه منجر خواهد شد و اين بلوک خواهد توانست با افزايش سطح همکاري‌هاي خود از گسترش حوزه جغرافيايي داعش جلوگيري کند.
اتحاد بيشتر مسكو با تهران سياست‌های آمريكا را به هم مي‌ريزد
حميدرضا ترقي كارشناس مسائل منطقه نيز به اهميت سفر ولاديمير پوتين پرداخت و گفت: آقاي پوتين در واقع به نمايندگي از روسيه علاوه بر متحد ايران در مبارزه با تروريسم متحد ايران در اوپک گازي نيز است همچنين متحد ايران در حمايت از سوريه از تحريم عليه خودش در فشار است، بنابراين نقاط اشتراک فراواني در اين سفر با ايران دارد و زمينه همکاري و تعامل بيشتري را با ايران در اين سفر دنبال خواهد.
وي با توجه به اينکه ائتلاف ايران و روسيه در سوريه و نيز با حزب‌الله در جبهه مقاومت عليه تروريست موقعيت خوبي را به دنبال داشته تصريح كرد: غربي‌ها ناچار هستند به اين ائتلاف متصل شوند موقعيت روسيه در معادلات منطقه و در شرايط سياسي، نظامي و امنيتي منطقه موقعيتي حساس است
اين كارشناس مسائل بين‌الملل گفت: همکاري روسيه با ايران نه تنها می‌تواند به نفوذ آمريکا در منطقه پايان دهد بلکه سياست‌هاي اين رژيم استعمارگر را به هم بريزد؛ بنابراين طبيعي است در سطح بالايي از آقاي پوتين استقبال شود و مذاکرات در سطح ديدار با رهبري صورت گيرد و همچنين همکاري ايران و روسيه در عرصه گاز نيز مي‌تواند استراتژيک باشد.
