باتوجه به سياست جنگافروزي و فتنهانگيزي آمريكاييها در منطقه از جمله سوريه، ناظران سياسي معتقدند درخواست جان كري براي گقتوگو با ايران، باتوجه رويكرد فرافكني اين كشور، حتي مذاركره احتمالي هم نميتواند در حل بحران سوريه نقشي موثر ايفا كند.
سوریه از مارس سال ۲۰۱۱ صحنه درگیریهای خونبار است. درگيريهايي كه مسببان اصليش آمريكا و متحدان غربي - عربيشان هستند و همچنان تلاش ميكنند تا بتوانند بشار اسد را از قدرت كنار بگذارند اما جمهوري اسلامي ایران تاكيد ميكند کنارهگیری «بشار اسد» که با انتخابات قانونی روی کار آمده تنها در صورت خواست مردم این کشور میسر خواهد بود.
اين روزها درخواستهايي از سوي وزير خارجه آمريكا مبني بر درخواست همكاري با ايران براي حل بحران سوريه شنيده ميشود چنانچه مقامات آمریکا و دیپلماتهای غربی میگویند وزیر خارجه ایالات متحده مامور شده است که ابتکار دیپلماتیک جدیدی برای پایان دادن به بحران سوریه طراحی کند که مذاکره با ایران و جلب همکاری این کشور از مهمترین محورهای آن است.
چند روزي است به رغم مخالفتهای پیشین آمریکا با مشارکت ایران در حلوفصل بحران سوریه با توجه به حمایتهای همهجانبه جمهوری اسلامی از دولت قانوني بشار اسد، برخی از مقامات بلندپایه آمریکا و دولتهای غربی خبر دادهاند که «جان کری» وزیر امور خارجه ایالات متحده، به زودی ابتکار دیپلماتیک جدیدی را با محوریت جلب همکاری ایران طراحی خواهد کرد.
آمریکا در تلاش است تا در روزهای آتی و در طول برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل، حمایتها و همکاریهای لازم از سوی ایران و دیگر بازیگران کلیدی در بحران سوریه را برای پیشبرد این ابتکار دیپلماتیک جدید، با هدایت جان کری، جلب کند.
تقویت حضور نظامی روسیه در سوریه با ایجاد یک پایگاه عظیم نظامی در لاذقیه، و بحران پناهجویان گریخته از جنگی که خود را به مرزهای اروپا رساندهاند، حالا بر فوریت یافتن راهحلی برای بحران چهارساله جاری در سوریه افزوده است؛ بحرانی که بیش از ۲۵۰ هزار قربانی گرفته و به آوارگی میلیونها شهروند سوری منجر شده است.
به گفته منابع مطلع غربی، جان کری حالا ماموریت دارد فرمولی بیابد که بتواند همه طرفهای درگیر در بحران سوریه را برای گفتگوهای موثر معطوف به گذار سیاسی در این کشور متقاعد کند. پیش از این، وندی شرمن، معاون وزارت خارجه آمریکا که مذاکرهکننده ارشد این کشور در مذاکرات هستهای با ایران بود هم اعلام کرد که محمدجواد ظریف و جانکری در نیویورک دیدار و درباره بحران سوریه گفتگو خواهند کرد.
البته پاسخ اين ژستهاي دلسوزانه وزير خارجه آمريكا از سوي مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه داده شده چنانچه وي اظهار داشت: اظهارات وزیر خارجه آمریکا در دعوت ایران به ایفای نقش سازنده در سوریه فرافکنی و خلاف واقعیتهای بحران سوریه است.
افخم با اشاره به اینکه معلوم نیست صحبتهای اخیر وزیر خارجه آمریکا ناشی از نگرانی است و یا برای کمک به حل واقع بینانه بحران صورت گرفته، اضافه کرد: ایران از ابتدای بحران سوریه کمک به شکلگیری گفتوگوهای سوری - سوری و توافق سیاسی را تنها راه برای توقف جنگ و پایان بحران اعلام کرده و روند تحولات و شرایط در سوریه نیز صحت و درستی این سیاست را به اثبات رسانده است، از نظر ما راهحلی در سوریه به نتیجه میرسد که مبتنی بر واقعیتها بوده و احترام به خواست و اراده مردم سوریه محوریت آن قرار گیرد.
مهمترین مانعی که در برابر همه ابتکارهای معطوف به حل بحران سوریه وجود دارد، اختلاف نظر طرفهای درگیر بر سر آینده سیاسی بشار اسد است. آمریکا، ترکیه، قطر و عربستان بارها تاکید کردهاند که بشار اسد باید از قدرت کنارهگیری و راه را برای گذار سیاسی باز کند. در مقابل، ایران و روسیه به عنوان مهمترین همپیمانان بشار اسد، میگویند او باید در مسند قدرت بماند تا اوضاع بحرانیتر از امروز نشود.
اما ناظران سياسي معتقدند كه مقامات كشورمان تحت هيچ شرايطي نبايد با مقامات آمريكايي جز در چارچوب مسائل هستهاي گفتوگو كنند.
هيئت ايراني مجاز به گفتوگو در مسئله غيرهستهاي با آمريكا نيست
محمد حسن قديري ابيانه در گفتوگو با سياستروز پيرامون گفتوگو با آمريكاييها در خصوص حل بحران سوريه گفت: مذاکرات با آمريکا فقط بايد در موضوع هستهاي صورت گيرد و هيئت ايراني نه مايل و نه مجاز است که در مورد مسئله غيرهستهاي از جمله سوريه با آمريکا مذاکره کنند.
وي افزود: اما چنين محدوديتي براي مذاکره با ساير کشورها وجود ندارد لذا اگر آقاي کري بخواهد پيرامون اين مسئله صحبت کند، پاسخ آقاي ظريف منفي خواهد بود ضمن اينکه مواضع کاملا روشن است آمريکا ايجادکننده و حامي تروريسم است بنابراين جمهوري اسلامي با كشوري كه آراي مردم سوريه تمکين نکرده و خواستار سرنگوني بشار اسد است هيچ مذاكرهاي ندارد. وي در پايان خاطرنشان ساخت: البته مقامات كشورمان بجز آمريكا با مقامات ديگر كشورها پيرامون حل بحران سوريه گفتوگو كرده است.
طرح كري براي گفتوگو با ايران فرافكني است
حسنهاني زاده ديگر كارشناس مسائل سياسي در گفتوگو با سياست روز گفت: با توجه به اينکه مقام معظم رهبري در جريان سخنان اخير خود اعلام کردند مذاکره با آمريکا صرفا در چارچوب موضوع هستهاي تعريف شده طرح كري درخصوص سوريه و منطقه براي گفتوگو با ايران فرافکني است.
وي افزود: با توجه به اينکه آمريکا عامل بروز بحرانهاي عراق، سوريه و يمن است، لذا مذاکره با اين كشور نميتواندراهگشا ياشد اما با توجه به درخواست وزير خارجه آمريكا، براي آگاهي از نظرات ايران به نظر ميرسد وزير خارجه کشورمان مذاکرات پيرامون سوريه انجام دهد.
وي خاطرنشان كرد: اين ديدارها در چارچوب پروتکلهاي موجود ميتواند رايزني پيرامون مسائل منطقه تلقي شود به ويژه اينکه آمريکا فهميده سوريه راهکار نظامي ندارد لذا با توجه به طرح چهار مادهاي ايران و ارائه طرح جديد از سوي روسيه، شايد رويکرد اين ديدار به تغيير کامل رويکرد آمريکا در بحران سوريه کمک کند.
تاکید بر حضور اسد، مهر تایید غربیها بر راهحل ایران برای بحران سوریه
عباسعلی منصوریآرانی در گفتوگو با خانه ملت، درباره ملایمتر شدن مواضع سران کشورهای غربی در قبال رئيسجمهور سوریه از جمله اظهارات صدراعظم آلمان مبنی بر اینکه اسد باید در مذاکرات صلح سوریه حضور داشته باشد، گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره بر این نکته تاکید ميکند که راهحل بحران سوریه در میز مذاکرات سیاسی قابل حل است.
نماینده مردم کاشان، آران و بیدگل در مجلس شوراي اسلامي، ادامه داد: این در حالی است که دنیای غرب و برخی کشورهای منطقه به این موضع منطقی ایران توجه نکردند و امروز پس از کشته شدن انسانهای بیگناه و آواره شدن بسیاری از آنها به مثبت بودن تاکیدات ایران مبنی بر راهحل سیاسی و مذاکره درباره بحران سوریه رسیدهاند.
وی تصریح کرد: در صورتی که مواضع اخیر برخی کشورهای غربی درباره بحران سوریه صادقانه باشد گامی رو به جلو خواهد بود و ميتوان از آن استقبال کرد. منصوریآرانی تاکید کرد: حاکمیت سوریه قادر به حل مشکلاتش بدون دخالت غربیها در میز مذاکره است و چنانچه غربیها و برخی کشورهای منطقه به این کشور اجازه تصمیمگیری درباره سرنوشتشان را بدهند شاهد خواهیم بود سوریه در مسیر آرامش قرار خواهد گرفت.