در حالي كه نگارش متن پيش نويس توافق نامه جامع آغاز شده اما وزير خارجه كشورمان به وجود اختلافات بسيار زياد در متن اين نگارش با ۱+۵ اشاره كرده است و اين مساله دستاورد يك سال و نيم تلاش شبانهروزي تيم مذاكرهكننده هستهاي كشورمان را با تامل روبرو ميكند!
نگارش متن توافق جامع هستهاي در جریان است، اما با این حال هنوز کار دشوار و پرانتزهاي بسیاری باقی مانده است. اين جملهاي بود كه ديروز محمدجواد ظريف وزير خارجه كشورمان كه رياست تيم مذاكرهكننده هستهاي را نيز عهدهدار است در پيام توئيتري خود عنوان كرد.
اشاره ظریف به پرانتزهاي باقیمانده، نکات و مواردی است که هنوز طرفین بر سر آنها اختلاف نظر داشته و نتوانستهاند به نقطه مشترکی برسند.وزیر امور خارجه همچنین نوشته است: «مصمم هستیم که به این بحران ساختگی پایان داده و افقهاي جدیدی بگشائیم.»
ظريف در حالي بر وجود پرانتزهاي بسيار زياد يا همان اختلافات با غرب اشاره كرده است كه دو روز پيش سیدعباس عراقچی و تيم مذاكرهكننده كه همچنان براي نگارش متن پيشنويس توافق جامع در نيويورك به سر ميبرد در مورد روند مذاکرات هستهاي برای تدوین اين پیشنویس ظرف چند روز آينده ابراز اميدواري كرده بود.
وزير خارجه كشورمان به وجود اختلافات زياد بر سر نگارش متن پيشنويس توافقنامه جامع در حالي اشاره كرده است كه ايران و ۱+۵ در روز ۱۳ فروردین سالجاري پس از ۹ روز مذاکره در شهر لوزان سوئیس، بیانیهاي صادر و اعلام کردند که بر سر رئوس اصلی توافق جامع، به تفاهم رسیدهاند. ایران و ۱+۵ از آن زمان در تلاشند تا جزئیات توافق جامع را نهایی کنند تا ۹ تيرماه بتوانند به توافقي جامع دست يابند.
اما در همان موقع كه ظريف و مورگيني در بيانيه مشترك بر توافق لغو همه تحريمها آن هم به يكباره تاكيد كردند باراک اوباما با برگزاری کنفرانس خبری در واشنگتن در ادعايي قابل تامل گفت: «ایران بیش از هر کشور دیگری شاهد بازرسیها خواهد بود و به عنوان عضو انپیتی تعهداتی دارد. جامعه بینالمللی پذیرفته مرحله به مرحله بخشهایی از تحریمها علیه ایران را لغو کند اما در همان حال تحریمهاي دیگر درباره موشکهاي بالستیک و حقوق بشر ادامه خواهد یافت».
لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه نيز در مصاحبه با ایستگاه رادیو یک اروپا هشدار داد که مسأله مربوط به اینکه تحریمهاي ایران چه زمانی لغو خواهد شد، هنوز حل و فصل نشده است. درخصوص لغو تحریمها، هنوز توافقی حاصل نشده است.
اين ادعاهاي قابل تامل اعضاي ۱+۵ بويژه مقامات امريكايي و فرانسوي و تاكيد آنها بر حل و فصل نشدن تحريمها از يكسو و از سوي ديگر تاكيد وزير خارجه كشورمان به توافق بر سر لغو تحريمها در حالي است كه از نظر كارشناسان حوزه ديپلماسي اين مسئله اولين نقطه ابهام براي توافق صورت گرفته به شمار ميرود و حاكي از دو مرحلهاي بودن توافقات است كه اين مسئله با تاكيد مقام معظم رهبري تنها بر توافقي يك مرحلهاي كه در ديدار با اعضاي نيروي هوايي بيان داشتند متفاوت است.
البته وزير خارجه كشورمان در روز ۱۵فروردين سالجاري با حضور در برنامه نگاه يك درباره اظهارات ماری هارف سخنگوي وزارت خارجه امريكا كه ادعاهايي را درباره چگونگي لغو تحریمها، مطرح كرده بود در همان برنامه بيان داشت: روزی که قطعنامه را تصویب میکنیم طرفین باید یک رشته اقدامات انجام دهند. روز تصویب قطعنامه، روز اجرایی شدن توافق نیست. این فاصله را هنوز توافق نکردهایم، چون هنوز نمیدانیم چقدر اقدامات ما و طرف مقابل طول میکشد. ما باید اقداماتی در اراک، فردو، نطنز، ذخایر و... انجام دهیم که همه مورد توافق مسئولان عالی نظام است و راجع به همه اینها صحبت کردیم. این اقدامات ما زمانبر است و یک روزه انجام نمیشود. باید بررسی کنیم.
اما رهبر انقلاب بيستم فروردين سالجاري در ديدار با مداحان و شاعران، لغو یکجای تحریمها را یکی دیگر از مطالبات از مسئولان بیان کردند و افزودند: این موضوع بسیار مهم است و تحریمها باید در همان روز توافق به طور کامل لغو شوند.
حضرت آیتالله خامنهاي در آن روز خاطرنشان کردند: اگر قرار باشد لغو تحریمها به یک فرآیند جدید مرتبط شود، اساس مذاکرات بیمعنا خواهد بود، زیرا هدف از مذاکرات برداشته شدن تحریمهاست.
به تازگي هم جان کری در سفری کاری كه به سریلانکا رفته، در مصاحبه با کانال ۱۰ تلویزیون اسرائیل به صهیونیستها اطمینان داد که بازرسیها از تأسیسات هستهاي ایران محدود به ۱۰ یا ۲۵ سال نیست و تا ابد ادامه مییابد.
فرانسه ديگر متحد امريكا نيز ادعايي قابل تامل را بيان داشته چنانچه وزير خارجه اين كشور با بیان اینکه ایران حق دارد از انرژی اتمی برای موارد صلحآمیز استفاده کند، گفت: تهران در لوزان اصل نظارت بر برنامه هستهاي را مقابل رفع تدریجی تحریمها پذیرفته است اما راهی دشوار باقی مانده است.اين اظهارات را لوران فابیوس در گفتوگو با وبگاه روزنامه «الشرق» قطر مطرح كرده است.
در اين ميان بعیدینژاد دو روز پيش ضمن ارائه لیستی از تحریمهایی که در توافق نهایی باید برطرف شوند، گفت: "تلاش برای لغو این تحریمها پیچیدگیهاي متعدد حقوقی و فنی در بر دارند که نیاز به بحثهاي زیادی با طرفهاي غربی شامل آمریکا و اروپا دارد که تیم مذاکرهکننده هستهاي در تمامی سطوح مدیران و کارشناسان مشغول این مذاکرات است."
دستاورد يك سال و نيم مذاكره!
تلاش تيم مذاكرهكننده هستهاي كشورمان براي حفظ حقوق هستهاي ملت بر هيچ كس پوشيده نيست اما پس از يك و سال ونيم گفتوگو با ۱+۵ و شنيدن ابراز اميدواري تيم هستهاي براي رسيدن به توافقي برد - برد هماكنون تاكيد ظريف بر وجود اختلافهاي بسيار زياد اين سوال را در ذهن متواتر ميكند كه به واقع دستاوردهاي يك سال مذاكره تيم جديدي كه با روي كار آمدن دولت يازدهم سكان گفتوگوهاي هستهاي را به دست گرفت بازهم نقطه سر خط است!
البته كارشكنيهاي امريكا و غرب در مذاكرات را ناديده نميگيرم اما آنچه كه مهم است اين است حال كه قرار ۹ تيرماه سالجاري توافق نامه جامع هسستهاي به امضاي طرفين برسد تاكيد ظريف بر وجود پرانتزها يا همان اختلافات كمي تامل برانگيز است!