دونالد ترامپ در حالی دومین هفته ریاست جمهوری خود بر آمریکا را سپری میکند که مجموعهای از رفتارهای نظامی را محور اقداماتش قرار داده است. در کنار مسئله ممنوعیت ورود مسلمانان به آمریکا موضعگیریهای نظامی وی و تیمش قابل توجه است. وزیر دفاعش در سفر به کرهجنوبی بر استقرار سیستم موشکی تاد در این کشور، مقابله با کره شمالی را مطرح کرده است. «نیکی هیلی» نماینده جدید آمریکا در سازمان ملل، عملکرد روسیه در قبال اوکراین را به شدت محکوم کرده و با «اشغالگر» خواندن روسها، از آنان خواسته که زودتر شبهجزیره کریمه را به اوکراین بازگردانند. البته مقامات اوکراینی نیز بر مواضع ضد روسی خود افزودهاند.
در همین حال آمریکا در اقدامی مداخلهجویانه آزمایش موشکی ایران را محکوم و با این ادعا بر استقرار سیستم دفاع موشکی در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تاکید کرده است. حال این سوال مطرح میشود که چرا آمریکا چنین مواضعی را اتخاذ و چه اهدافی را در ورای آن پیگیری میکند؟ هر چند که هدف آمریکا در قبال هر کدام از این کشورها متفاوت و برگرفته از اهداف جزیی آمریکا در قبال آنان است اما اهدافی واحد نیز در این عرصه مشاهده میشود. هر چند مسئله قدرتنمایی ترامپ برای نشان دادن توانش برای آنچه تامین امنیت آمریکا و متحدانش مینامد در این زمینه مطرح است اما در کنار آن چند هدف مهم را نیز باید در نظر داشت. بخشی از این طراحی برگرفته از دکترین راهبردی آمریکا در صحنه جهانی است که از گذشته دنبال میکرده و آن استقرار سیستم موشکی متحرک در اقصی نقاط جهان است.
طرحی که ابتدا بوش آن را به صورت سیستم موشکی دائمی مطرح اما در اواخر دوران وی و نیز در زمان اوباما به ساختار سیستم موشکی متحرک تغییر کرد. اکنون ترامپ ادامه دهنده این طرح است.
نکته دیگر وضعیت و مطالبات درونی ساختار نظامی آمریکاست. از یک سو آمریکا فروش تسلیحات و رساندن سودهای کلان برای لابیهای کارخانههای اسلحهسازی را در اولویتهای خود دارد و از سوی دیگر پنتاگون در سالهای اخیر با چالشی به نام کمبود بودجه نظامی آمریکا مواجه است حال آنکه به دنبال مولفهای برای بازگشت به دوران گذشته است. آنها برآنند تا با بالابردن تهدیدات امنیتی و تحرکات نظامی آمریکا در جهان بودجه را از ۶۰۰ میلیارد دلار افزایش دهند. به عبارتی میتوان گفت فضاسازی رسانهای آمریکا در باب تهدیدات و تحرکات نظامی در جهان نه برگرفته از قدرت آمریکا بلکه تحرکی برای باجگیری ساختار نظامی آمریکاست که سعی دارد تا افکار عمومی و کنگره آمریکا را به افزایش بودجه نظامی متقاعد سازد.