همه چیز از یک واگذاری شروع شد؛از واگذاری که امروز و بعداز گذشت ماهها با اعتراض کارگران روبرو شده و هنوز هم ادامه دارد.
داستان واگذاری نیشکر هفت تپه روایتی است از یک واگذاری طبق برنامه‌ها و اهداف تدوین شده که اگر چه ابتدای مسیر بر مبنای نقشه واگذار شده اما شک و شبهه و ابهاماتی که در مسیر این واگذاری پدید آمده در کنار عدم پرداخت حقوق به کارگران این شرکت حالا تمام نقشه‌ها را نقشه برآب کرده است.
روایتی تکراری
شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه تا سال ۹۴ یکی از بزرگترین کارخانه‌های صنعتی استان خوزستان محسوب می‌شد و توسط دولت اداره می‌شد البته آنچه از شواهد امر بر می‌آید نحوه اداره این شرکت توسط دولت به گونه ای بود که این شرکت تا مرز ورشکستگی نیز پیش رفته بود و زیان انباشته آن قبل از واگذاری به حدود ۳۴۵ میلیارد تومان رسیده و حقوق کارگران و کارکنان شرکت هفت ماه بود که پرداخت نشده بود.
طبق اطلاعات منتشر شده این شرکت قبل از واگذاری حدود ۱۵۰ میلیارد تومان به سازمان تأمین اجتماعی بدهکار و بیش از ۱۰ تا ۱۵ سال، حق بیمه کارگران پرداخت نشده بوده است.
با این شرایط، دولت تصمیم برواگذاری این شرکت گرفته و سازمان خصوصی سازی مامور این کار می‌شود. در سیصد و پنجمین جلسه هیأت واگذاری این سازمان که در ۲۱ شهریور ماه ۱۳۹۴ برگزار می‌شود ؛موضوع واگذاری شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه مطرح و مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این جلسه تصمیم گرفته شد، ۱۰۰درصد سهام شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه متعلق به شرکت مادرتخصصی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به صورت مزایده واگذار شود.
با مصوبات ممهور شده این شرکت با قیمت پایه هر سهم بـه مبلغ ۱۴,۹۷۴ ریال جمعاً به مبلغ ۲,۹۱۶,۰۵۶,۷۲۰,۳۴۲ ریال بر اساس ارزش روز خالص دارایی‌ها به صورت نقد و اقساط شامل ۵ درصد نقد و مابقی به صورت اقساط ۸ ساله طی ۱۶ قسـط مساوی بـا فـواصل زمانی ۶ ماهه از طریق مزایده مورد تصویب قرار گرفت و مقرر در شرایط عرضه درج شود، در صورتی که خریدار متعهد شود در دو سال نخست پس از واگذاری نسبت به سرمایه گذاری جدید از منابع خود در شرکت مبادرت کند وطی همین مدت (دو سال) و حداکثر تا ۴ قسط به میزان سرمایه گذاری صورت گرفته و تا سقف مبلغ ۴ قسط یاد شده پس از تأیید مطابق ساز وکار مـاده (۲) دستـورالعمل "نحوه نظارت پس از واگذاری" تـوسط سازمـان خصوصی سازی، از تنفس در پرداخت اقساط بدون احتساب سود فروش اقساطی بهره مند شود.
مزایده این شرکت در مهرماه۹۴ منتشرو در نهایت در بهمن ماه همان سال طی یک فرآیند قانونی در سازمان خصوصی سازی به بخش خصوصی واگذار شد. با این واگذاری صاحبان جدید شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه، دو شرکت زئیوس و آریاک بودند که با پیش پرداخت ۶۰ میلیارد ریال صاحب این شرکت عظیم شدند. مهرداد رستمی چگنی و امید اسدبیگی به عنوان دو جوان ۲۸ ساله و ۳۱ ساله بودند که توانستند در مزایده این شرکت را خریداری کنند.
روند شکل گیری ابهامات
از همان زمان واگذاری اعتراضات به نحوه واگذاری شرکت کشت و صنعت هفت تپه شروع شد به این ترتیب که برخی زیان ده بودن شرکت در زمان واگذاری و برخی دیگر پرداخت رقمی کمتر از ارزش شرکت در زمان واگذاری از سوی خریدار را مطرح میکردند اما هرچه که بود این شرکت واگذار شد و متولیان سازمان خصوصی سازی هموارهبر درستو مطلوب بودن روند واگذاری تاکید داشته و دارند.
اعتراضات به نحوه واگذاری آغاز شد. برخی به زیان ده بودن شرکت در زمان واگذاری به دیده تردید می‌نگریستند و معتقد بودند این موضوع به آن دلیل مطرح شده است که خریداران، شرکت را با مبلغ کمتری خریداری کنند و برخی دیگر پیش پرداخت ۶۰ میلیارد ریالی را برای در اختیار گرفتن شرکتی که دارای ۲۴ هزار هکتار زمین مرغوب از قرار هر هکتار ۱۰۰ میلیون تومان است را امری ناعالانه خوانده و همواره این موضوع را مطرح میکردند که چگونه دوجوانی که متوسط سن آنها به کمتر از ۳۰ سال می‌رسد اهلیت خریداری چنین شرکت بزرگی را دارند؟
پشت پرده واگذاری ۲۹۱ میلیاردی
همراستا با اما و اگرهایی که مطرح شد وهمچنان وجود دارد رئیس سازمان خصوصی‌سازی از واگذاری این شرکت به بخش خصوصی کاملاً ابراز رضایت کرد و مدعی شد که صاحبان جدید شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه از زمان واگذاری حدود ۳۰۰ میلیارد تومان در این شرکت سرمایه گذاریرده و اقدامات مطلوبی را در مسیر سودآوری و بهبودفعالیت‌های آن انجام داده اند. همچنین پوری حسینی براین موضوع تاکیدکرده که صاحبان جدید شرکت معوقات حقوق کارگران را از ۷ ماه به ۲ ماه رسانده‌اند.
کارگرانی که صدایشان به جایی نمی‌رسد
اگرچه متولیان واگذاری از گل و بلبل بودن شرایط شرکت هفت تپه حرف می‌زنند اما کارگران این کارخانه روایتی دیگر از مشکلات آن سرداده و می‌گویند؛بیش از ۵ ماه است که حقوق نگرفته‌اند و همین مساله آنها را با مشکل معیشتی روبرو کرده است. البته این نکته را هم باید اضافه کرد که مشکل حقوق نگرفتن از یک سو و مشکلات ناشی از تورم از سوی دیگر کار را به جایی رسانده که حتی گفته می‌شود برخی از این کارگران دست به خودکشی زده اند.
امروز کارگران شرکت هفت تپه که تعداد آنها به بیش از ۵هزار و ۴۰۰ نفر می‌رسد با فقر معیشی دست و پنجه نرم کرده و بااعتراضات خود در تلاش هستند تا شاید صدایشان به گوش متولی برسد اما تا امروز جز رد هرگونه ادا مبنی بر مشکلات موجود خبر دیگری به گوش نرسیده است. از یک طرف رئیس سازمان خصوصی سازمی گوید مشکلات هفت‌تپه یک مشکل قدیمی است و ربطی به شیوه خصوصی‌سازی ندارد و از سوی دیگر منتقدان زیانده بودن و ارزان فروشی سازمان خصوصی را مورد انتقاد قرار می‌دهند به طوریکه اسماعیل غلامی، معاون سابق سازمان خصوصی‌سازی در یکی از مصاحبه‌های خود این نکته ار مطرح کرد که وقتی ۵درصد از ارزش شرکت ۱۷۰۰میلیارد تومانی دشت مغان و یا ۲۱۸میلیارد تومانی کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه با اقساط نه‌ساله و هفت‌ساله و با احتساب یک سال تنفس واگذار می‌شود، تبعات اجتماعی آن چیزی جز شورش‌ها و اعتصاب‌های کارگری و اعتراض‌های پی‌درپی مردم به اقدام‌هایی که به ناهنجاری‌ها دامن می‌زند نخواهد بود.
وی حتی واگذاری با چنین روندی را انگیزه ای جزبه تملک دراوردن ساختمان‌ها و زمین‌های آن برای بساز و فروش ندانسته و می‌گوید:مجتمع مغان در ابتدای انقلاب ۸۸هزار هکتار زمین زیرکشت داشت و در این مجموعه کارخانه‌های متعددی شامل پنیرسازی، قندوشکر، خط تولید کنسانتره میوه، دامداری و حتی خانه و مستغلات بزرگی وجود داشت اما معلوم نیست چگونه پس از ۴دهه به ۴۴هکتار کاهش یافته است.
فراموشی اصل ماجرا
در شرایطی که هنوز پاسخی برای ابهامات و مشکلات مطرح شده در واگذاری این شرکت و مشکلات آن ارایه نشده نکته اصلی و مهم تنها و تنهاکارگران ومعیشت آنهاست.چیزی که به نظر می‌رسد بیش از هر چیز دیگری از نگاه متولیان دور مانده است و مسئولین درگیر بیش ازآنکه به فکر تبرئه کردن اقدامات خود در مسیر واگذاری و یا دفاع از مدیران جدید باشند جا دارد که در گام اول مشکلات معیشتی کارگران را رفع کنند و پس ازآن هراقدامی خواستند برای مبرا بودن خود از این انتقادات رو کنند.
نویسنده: سارا علیاری
