در حالی برخی محافل رسانه‌ای به نقل از سخنگوی کاخ سفید، ادعایی را مبنی بر همسویی روسیه با آمریکا در موضوع کناره‌گیری بشار اسد مطرح کرده‌اند که بسیاری از ناظران سیاسی با تاکید بر ناموفق بودن مذاکرات ۱۲ساعته وزرای خارجه روسیه و آمریکا بر سر موضوع سوریه بر این باورند اختلافات واشنگتن و مسکو همچنان ادامه دارد و شایعات خبری و بیان آقای ارنست به عنوان سخنگوی کاخ سفید نمی‌تواند ملاک قضاوت نهایی قرار گیرد.
در این دنیای وانفسا، همه در این اندیشه هستند که به گونه‌ای منافع خود را تأمین کنند اما غافل از این که منافع آنها به منافع دیگران گره خورده است. به گزارش میزان، دنیا با تحولات و بحران‌های پیچیده‌ای درگیر است، چنین وضعیتی تکروی را نفی می‌کند چرا که شرایط ایجاب می‌کند برخی کشورهای مستقل با هم ائتلاف کنند تا بتوانند این وضعیت را پشت سر بگذارند. متاسفانه اوضاع سیاسی– اخلاقی دنیا به گونه‌ای شده است که نمی‌توان به دیگران اعتماد کرد حتی همسایه مترصد آن است تا تنها از وجود تو بهره ببرد و بهره‌ای نرساند. کشوری مستقل مانند جمهوری اسلامی ایران به سختی می‌تواند یک متحد و همپیمان خوب پیدا کند، چرا که اکثر آنها یا خود وابسته هستند یا این که مانند روسیه آنقدر قدرت دارند که نیازی به یک همپیمان راهبردی نداشته باشند و تنها در این فکر باشد که همکاری‌های مقطعی با ایران برقرار کند و پس از چندی شرایط عادی شود.
اکنون هم همان شرایط ویژه است. هر چند جمهوری اسلامی ایران باعث شد تا روسیه به خود آید، که اگر چنین نمی‌شد اکنون شرایط روسیه همانند اکنون نبود.
هشدارها و درخواست‌های جمهوری اسلامی ایران باعث شد تا روسیه به خود آید و را وارد بحران و تحولات منطقه شود چون یک بخش از هدف بعدی بحران غرب آسیا روسیه و پیرامون آن است.
جمهوری اسلامی ایران در طول ۵ سال بحران در سوریه و عراق از همان آغاز بحران وارد عمل شد و سعی کرد تا از گسترش و استقرار گروه‌های تروریستی- تکفیری جلوگیری کند.
موفقیت‌های جمهوری اسلامی ایران در این زمینه کم هم نبود، در شرایطی که قرار بود دولت قانونی سوریه در کمتر از ۶ ماه سرنگون شود، اکنون بیش از ۵ سال از آن ادعا می‌گذرد.
بخش زیادی از ماندن بشار اسد در مقام ریاست جمهوری سوریه، به خاطر نقش آفرینی ایران است. جمهوری اسلامی هم توانست بازیگر خوبی باشد و هم بازی ساز. اما هجوم به این کشور بسیار سنگین است، از همان سال‌های اول بحران، چندین کشور منطقه و فرامنطقه کمر همت بستند تا دولت سوریه را سرنگون کنند و تجزیه این کشور را رقم بزنند.
تصور نکنید که اگر بشار اسد کنار می‌رفت و قدرت را واگذار می‌کرد، جنگی در سوریه شکل نمی‌گرفت. بدون شک با نبود یک دولت مرکزی جنگی ویرانگرتر در این کشور شکل می‌گرفت که شاید پایانی برای آن متصور نبود.
اما اکنون که ایران و روسیه به خاطر منافع مشترکی که در سوریه دارند و به همین خاطر دست به همکاری نزدیک زدند، به نظر می‌رسد روسیه منافع خود را در کناره‌گیری یا سرنگونی اسد از ریاست جمهوری سوریه یافته است.
تا پیش از این روسیه اعلام می‌کرد با فشار برای برکناری اسد مخالف است و اعتقاد دارد بشار اسد هم باید در آینده این کشور نقش داشته باشد.
در واقع مسکو مخالف سیاست‌های واشنگتن بود. آمریکا خواهان رفتن اسد و روسیه خواهان ماندن اسد، سیاستی که جمهوری اسلامی ایران هم بر آن تأکید دارد. هر دو کشور اعتقاد دارند که این مردم سوریه هستند که باید برای سرنوشت و آینده خود تصمیم بگیرند. دو روز پیش خبری منتشر شد که هر چند ازسوی منابع آمریکایی – عربی بود، اما مقامات روسیه نسبت به آن واکنشی نشان ندادند.
سخنگوی کاخ سفید با اعلام اینکه روسیه با آمریکا درخصوص سرنوشت اسد اتفاق نظر دارد، تاکید کرد، اسد عملا نمی‌تواند به اداره امور کشور ادامه دهد.
آیا روسیه هم از این پس خواهان کناره‌گیری یا برکناری بشار اسد از ریاست جمهوری سوریه شده است؟
سایت النشره نوشت؛ جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید با تاکید بر اینکه از نظر عملی ادامه اداره امور کشور برای بشار اسد (رئیس جمهور سوریه) ناممکن است، اظهار داشت: روسیه و آمریکا در مورد ارزیابی سرنوشت بشار اسد و آینده سوریه اتفاق نظر دارند. ارنست افزود: واشنگتن، مسکو را تشویق کرد از نفوذ خود استفاده کرده و دمشق را برای پایبندی به تعهداتش مبنی بر توقف درگیری‌ها، ادامه مذاکرات بین‌المللی صلح تا تحقق انتقال سیاسی مسالمت‌آمیز که خود مسکو نیز آن را بسیار با اهمیت می‌داند، تحت فشار بگذارد.
پایان حملات هوایی روسیه از پایگاه نوژه همدان به مواضع گروه‌های تروریستی- تکفیری در سوریه، درست زمانی اتفاق افتاد که روسیه و آمریکا بر سر برقراری آتش بس در سوریه توافق کردند و پس از آن بود که جان کری و سرگئی لاوروف در دیداری که با هم داشتند اعلام کردند مذاکرات سازنده ومفید بود. راه حل روشن برای برقراری آتش‌بس در سوریه یکی از نتایج مذاکرات طولانی وزیر خارجه روسیه و آمریکا بود.
روند بحران و تحولات منطقه غرب آسیا به ویژه سوریه به گونه‌ای تغییر یافته است که نشانه‌های توافق و تفاهم آمریکا و روسیه دیده می‌شود.
اظهارات جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید و دیدار طولانی کری و لاوروف که به نتایج خوبی هم رسیده‌اند، توافق بر سر آتش بس در سوریه، اتفاق نظر روسیه و مسکو بر سر بشار اسد، پایان حملات هوایی روسیه از پایگاه نوژه همدان، همگی نشانه‌های توافقی است که آمریکا و روسیه انجام داده‌اند. وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد، ما نزدیک شده‌ایم؛ اما دو کشور عجله‌ای برای صدور یک توافق با روسیه درباره همکاری در سوریه ندارند.
سرگئی لاوروف هم در پایان این دیدار گفت هنوز مسائل کوچکی باقی مانده که برای حل آنها باید گفت و گوها ادامه پیدا کند. مسائل کوچک نمی‌تواند ماندن یا نماندن بشار اسد در قدرت باشد. بر سر موضوع به این مهمی به احتمال زیاد آمریکا و روسیه توافق کرده‌اند.
اگر چنین تصمیمی برای آینده سوریه گرفته شده باشد، آیا بشار اسد به رفتن رضایت خواهد داد؟
آیا جمهوری اسلامی ایران که خود یکی از نقش آفرینان مهم برای حل بحران سوریه است، با این تصمیم موافقت خواهد کرد؟
سوریه روند تجزیه را طی می‌کند، سیاست آمریکا برای رسیدن به این هدف با کنترل بر منطقه کردنشین سوریه دنبال می‌شود.
شاید توافق محرمانه‌ای که چندی پیش میان روسیه و آمریکا بسته شد، امتیازات زیادی را به روسیه می‌دهد که باعث شده است با آمریکا در باره آینده بشار اسد، هم نظر شود.
اما روسیه با اعتماد به آمریکا بلوف خواهد خورد. شاید هم هنوز برای قضاوت زود باشد. باید منتظر واکنش روسیه به اظهارات سخنگوی کاخ سفید بود. گرچه چند روز از آن می گذرد.
آمریکایی‌ها به دنبال یک فضاسازی منفی
حسن هانی زاده کارشناس مسائل سیاسی در خصوص ادعای سخنگوی کاخ سفید مبنی بر همسویی روسیه با آمریکا بر کناره‌گیری بشار اسد که به نقل از النشره بیان شده به سیاست روز گفت: می‌توان تاکید کرد که این اظهارات عاری از حقیقت است، به دلیل اینکه مذاکرات ۱۲ساعته وزیر خارجه روسیه وبا همتای آمریکایی‌اش، جان کری در ژنو به دلیل وجود اختلافات در مورد آینده بشار اسد با شکست مواجه شد. وی افزود: البته قرار شد که این مذاکرات در سطح کارشناسی ادامه یابد.
هانی زاده بر این باور است آنچه در این خصوص قابل توجه است این است که بشار اسد رییس جمهور قانونی سوریه و منتخب مردم این کشور است، علیرغم تهدیدات بین‌المللی اسد با آرای همین مردم بر کرسی ریاست جمهوری نشست.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران بارها برای حل بحران سوریه طرح ۴ماده‌ای، طرح ۶ماده‌ای و نیز طرح ۹ماده‌ای ارائه کرده است که متضمن انتخابات آزاد، تعدیل قانون اساسی سوریه، تشکیل یک دولت انتقالی و برقراری آتش بس است که ظاهرا مورد توافق آمریکا و روسیه هم قرار گرفته است. هانی زاده گفت اگر که به هر دلیلی سیاست روسیه با آمریکا مطابقت کند، جمهوری اسلامی تحت هیچ شرایطی اجازه نخواهد داد که کشورهای دیگر برای تعیین سرنوشت مردم سوریه تصمیم گیری کنند. وی در پایان گفت: اظهارات سخنگوی کاخ سفید حتی اگر صحت داشته باشد، به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها به دلیل نزدیک‌تر شدن روابط و مواضع راهبردی روسیه به سوی ایران به دنبال یک فضاسازی وجریان سازی منفی در این خصوص هستند.
ادعای برخی محافل رسانه‌ای ملاک قضاوت نیست
دکتر سیدرضا صدرالحسینی نیز درخصوص ادعای سخنگوی کاخ سفید مبنی بر همسویی روسیه با آمریکا برای کناره‌گیری بشار اسد که به نقل از النشره بیان شده گفت: گفت وگوهای اخیر آقایان لاوروف و جان کری وزرای خارجه روسیه و آمریکا که در بازه زمانی ۱۲ساعته در ژنو انجام شده علی رغم عدم صدور بیانیه دارای شایعات فراوانی در فضای رسانه‌ای بوده است. شایعاتی از قبیل توافق بر روی تداوم و یا عدم تداوم ریاست جمهوری دکتر بشار اسد، توافق بر روی معرفی گروه‌های تروریستی توافق بر روی نحوه برخورد و یا تعامل با این گروه‌ها وموضوعات دیگر است.
وی افزود: اما واقعیت این است که پیامد این دیدار ۱۲ساعته اتفاقاتی بود که در صحنه سیاسی و امنیتی سوریه رخ داد، از جمله عدم موافقت روسیه با تعیین مدار مشخصص هوایی برای عدم پرواز هواپیماهای سوریه و موفقیت‌های میدانی ارتش سوریه به خصوص در باز پس گیری داریا با کمترین هزینه و بیشترین هزینه منفعت برای نظام سیاسی سوریه است.
صدرالحسینی تصریح کرد: بنابراین به نظر می‌رسد اختلافات آمریکا و روسیه همچنان ادامه دارد و شایعات خبری و بیان آقای ارنست به عنوان سخنگوی کاخ سفید نمی‌تواند ملاک قضاوت نهایی قرار گیرد. وی اظهارداشت: فراموش نکردیم که یکی از اختلافات اساسی این دو کشور در پرونده سوریه اختلاف بر روی گروه‌های تروریستی فعال در عرصه سوریه می‌باشد، بدین مفهوم که آمریکا و روسیه طی مذاکرات چند ماهه خویش بر روی تروریسم بودن داعش و جبهه النصره بالاخره به توافق رسیدند اما هنوز بر روی تروریست بودن احرار شام و جیش‌الاسلام که روسیه آنان را تروریست و آمربکا آنان را معارض سیاسی می‌داند به هیچ توافقی نرسیدند و این نشان از عمق اختلافات این دو کشور می‌باشد.
به اعتقاد صدرالحسینی، نکته حائز اهمیت این است که این دو کشور از ماه‌ها قبل به یک نقطه مشترک رسیده بودند که نظام سیاسی سوریه به رهبری بشار اسد تنها نظام سیاسی است که می‌تواند با تروریست‌های مشترک الوفاق مبارزه نموده و آنان را از اقدامات خویش پشیمان گرداند، بنابراین ریاست جمهوری سوریه حداقل تا پایان دوره قانونی وی تثبیت شده می‌باشد.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی در پایان خاطر نشان کرد: درمحور گفت وگوهای روسیه و آمریکا بر موضوع زمان بعد از این دوره استوار می‌باشد ناگفته پیداست که جمهوری اسلامی به عنوان کشوری مردم سالار و معتقد به آرای عمومی ملت‌ها معتقد است آرای مردم سوریه محترم بوده و بشار اسد رییس جمهور قانونی این کشور می‌باشد و پس از پایان دوره قانونی ریاست جمهوری قوانین موجود در قانون اساسی سوریه و مردم سوریه هستند که تصمیم نهایی برای چگونگی اداره کشور خود اتخاذ خواهند نمود.
