روز گذشته با حضور معاون اول رئیسجمهور و وزیر امور اقتصاد و دارایی سامانه سنددار کردن سهام عدالت بعد از ۱۰ سال رونمایی شد و به گفته وزیر اقتصاد حدود ۵۰ میلیون نفر مشمول سهام عدالت شدهاند. متولیان و دستاندرکاران خصوصیسازی درحالی از مالکیت سهام عدالت خبر میدهند که تا پیش از یک سال گذشته متولیان مدعی بودند که "دارندگان سهام عدالت هنوز مالک آن نیستند". پوریحسینی ۲۴ شهریورماه سال ۹۴ در زمانی که بحث ساماندهی لایحه سهام عدالت مطرح شده بود این جمله را مطرح کرد و گفت: از آنجایی که ارزش اولیه، اسمی و ارزشی سهامي که مورد معامله قرار گرفته است، هنوز پول اين موارد از طریق مشمولان بابت سود سهام به خزانه واریز نشده است. این سهامداران مالک آن نیستند.
اين ادعاي رئيس سازمان خصوصيسازي درشرايطي عنوان شد که تا پیش از آن گزارشهایی از سازمان خصوصیسازی منتشر شده بود که نشان میداد تا آن زمان مبالغ واریزی به حساب خزانه بابت اقساط و پرداختی به مشمولین طرح به تفکیک سال از سال ۸۵ تا ۲۵ فروردینماه امسال ۱۲۹ هزار و ۲۰۷ میلیارد ریال بوده و پرداختی به مشمولین هم فقط طی سه سال ۸۵ تا ۸۷ بوده که رقم آن ۱۳ هزار و ۸۴۰ میلیارد ریال بود.
در سال گذشته متولیان سازمان خصوصی سازی اعلام کردند که سال ۹۴ آخرین سال واگذاری سهام عدالت است و تا پایان سال ۹۴ مهلت ۱۰ ساله آزادسازی سهام عدالت به پایان ميرسد و پیرو آن سودهای اقساط ۶۱ شرکت تحت پوشش سهام عدالت پرداخت ميشود. قرار بود این سهام در زمان برگزاری مجامع سال ۹۵ حل و فصل شوند اما به مانند بسیار دیگری از وعده و وعیدها این مهم میسر نشد و در نهایت امروز با گذشت ۹ ماه از آن زمان وزیر اقتصاد اعلام میکند که ارزش دارایی سهام عدالت بیش از ۲ برابر شده است و مشمولان پس از ۱۰ سال طعم شیرین سهامداری را خواهند چشید و به تناسب، سود آن را دریافت خواهند کرد.
انتظار ده ساله
علی طیبنیا با بیان اینکه ویژگیهای مهم اقتصاد مقاومتی مردمی و عدالتمحوری است اعلام کرد: با وجود تدابیر دولت، طرح توزیع سهام عدالت با مشکلات بسیاری مواجه بود و علیرغم تأکید و آزادسازی، تحقق آن امکانپذیر نبود اما هماکنون بیش از ۷ میلیون کارگران فصلی و ساختمانی و خانوادههای آنها مشمول سهام عدالت شدند.
به گفته وی در سال ۹۴ بیش از ۶۰ شرکت سهام را به خزانه واریز کردند که به ۲ هزار میلیارد تومان بود و همچنین امسال ۳ هزار ۵۰۰ میلیارد تومان باید واریز شود که بابت اقساط سهام است که در مجموع ۲۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده، از آن به بعد، سود سهام به مشمولان سهام عدالت پرداخت خواهد شد و فعالیتهای سال ۹۵ شرکتها به خزانه نمیرود و پس از برگزاری مجامع و محاسبه سود در سال ۹۶ به سهامداران پرداخت خواهد شد.
نکته جالب دیگر درخصوص سهام عدالت و توزیع آن این بود که معاون اول رئیسجمهور با بیان اینکه ارزش کل داراییهای زیرمجموعه سهام عدالت ۵۵ هزار میلیارد تومان است مدعی شد که امروز ۵۰ میلیون این دارایی عظیم را از دولت جدا کرده و به مالکیت خود در میآورند و پیرو آن خرید و فروش، دریافت سود و دخالت در تصمیمگیری هیئت مدیره بنگاههای زیرمجموعه از حقوقی است که برای سهامداران طرح سهام عدالت در سلال۹۶ محقق خواهد شد.
به گفته اسحاق جهانگیری ارزش کل داراییهای زیرمجموعه سهام عدالت ۵۵ هزار میلیارد تومان است و تا سال ۹۶ با سوددهی که این شرکتها خواهند داشت دارایی مذکور به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش خواهد یافت.
شرکتهای سودده
وی همچنین به مردم هشدار داد که به هیچ عنوان زیر بار فروش سهام عدالت خود نروند چراکه ۶۰ بنگاه اصلی طرح سهام عدالت از بزرگترین و بهترین بنگاههای تولیدی کشور هستند و در آینده سود زیادی را برای سهامداران به همراه خواهند آورد.
این گفته معاون اول رئیسجمهور درخصوص سودده بودن این شرکتهای بورسی در حالی عنوان شده که ماههاست که بازار سرمایه به واسطه سیاستهای نابهجا و تصمیمگیریهای غلط متولیان در رکودی عمیق به سر میبرد و حجم قابل توجهی از نقدینگی این بازار روانه سایر بازارها بدون ریسک از جمله بانکها و موسسات اعتباری شده است که با وعدههای واهی درخصوص سودهای کلان سعی در دور زدن قانون دارند و دست آخر سپردهگذارانی که با توجه به مجوز بانک مرکزی به آنها اعتماد میکنند؛ ضرر میکنند چراکه این موسسات آهی در بساط ندارند که این سپردهها را برگردانند.
البته جهانگیری این مساله را هم اعلام کرد که رئیسجمهور دستور مستقیمی را برای ساماندهی سهام عدالت به وزارت اقتصاد داده بود امروز سامانه این طرح مورد بهرهبرداری قرار گرفت و البته برای برطرف شدن برخی مشکلات باقی مانده درخصوص سهام عدالت به مجوزهایی نیاز داریم که با عنایت رهبری این موضوع نیز برطرف خواهد شد و این خود نشان میدهد که درآینده نه چندان دور باید منتظر اتفاقات جالبتری دراین حوزه باشیم.
معاون اول رئیسجمهور با اشاره به مسئولیت سازمان بورس اوراق بهادار بعد از ورود ۵۰ میلیون سهامدار جدید به فضای بورس مدعی شدکه سهام عدالت فرصت جدیدی را برای بورس اوراق بهادار فراهم کرده است و این سازمان باید آموزشهای لازم را برای گروههای جدیدی که از این پس به عرصه سهامداری وارد میشوند در نظر بگیرد.
البته وی این نکته را هم عنوان کرد که در همین راستا یکی از سیاستهای قطعی مندرج در اصل ۴۴ قانون اساسی حمایت و توسعه بخش تعاونی است چراکه این بخش مستقیما متکی به مردم است بنابراین حمایت از این بخش به صورت جدی در دستور کار دولت قرار خواهد گرفت.
تحقق وعده متولیان سهام عدالت بعد از ده سال در شرایطی است که هنوز هم امکان خرید و فروش آن وجود ندارد و متولیان تنها وعده پرداخت سود آن را دادهاند و میگویند: واگذاری سهام عدالت، آزادسازی سهام نیست و متاسفانه هنوز راهکاری مشخص برای اعمال نظر سهامداران در هیئتمدیره شرکتهای سرمایهپذیر فراهم نشده است اما راهکارها در این خصوص در نظر گرفته شده است که میتواند به این ابهام نیز پاسخ دهد.
تداوم در ابهامات
به اعتقاد رئیس سازمان خصوصیسازی اگر همین امروز هم به مردم ورقه سهم ارائه میشد امکان خرید و فروش سهام برای آنها وجود نداشت اما بهرهمندی از منافع سهم نکتهای است که به طور کامل برای سهامداران وجود دارد ضمن اینکه در ردیف آخر صورتحسابی که به مردم اعلام شده ذکر شده که آنها مالک مجازی درصدی از سهام هستند و در واقع به طور میانگین مردم به میزان ۵۳۶ هزار تومان مالک دارایی میشوند و مشمولان کمیته امداد نیز به میزان یک میلیون تومان مالک مجازی سهام میشوند.
به گفته پوریحسینی با تاکید بر اینکه امکان خرید و فروش سهام عدالت فراهم نشده است و دارندگان سهام عدالت مالک مجازی درصدی از سهام هستند اما از امروز به آنها سود تعلق خواهد گرفت و تا به امروز بیش از ۴۹ میلیون صورتحساب در سایت سهام عدالت قرار داده است و مردم میتوانند با ترتیبی که از پیش اعلام شده به این سایت مراجعه کنند.
هرچند وی اعلام کرد که سود این سهم از امروز به آنها تعلق خواهد گرفت و در سال آینده سودی که در شرکتهای سرمایهپذیر مشخص میشود به حساب مردم واریز میشود و این موضوع برای نخستینبار انجام شده است؛ اما با توجه به خلف وعدههای صورت گرفته از سوی متولیان باید ۳۶۵ روز به انتظار نشست و دید که آیا این سود در حسابها رویت میشود و یا اینکه باز هم یک وعده انتخاباتی است و بس.