پس از گذشت یک سال از جنجال روغن پالم در محصولات لبنی، هنوز پرونده این جنجال که با اعتماد مردم بازی کرد، روشن نشده و مقصران واقعی به مردم معرفی نشدهاند. وقتي اين ماجرا را از مجلس هم پيگير ميشوي چيزي بيشتر از آنكه قبلا گفته شده بود نصيبت نميشود! هنوز معلوم نيست چه كارخانههايي از پالم استفاده ميكردند و آيا اكنون ميتوان با اطمينان خاطر لبنيات عليالخصوص ماست خريد؟!
مصرف كالاي داخلي به چه قيمتي؟!
قرار است كالاي داخلي مصرف كنيم اما آيا مردم براي اعتماد به كالاي داخل نبايد از استاندارد آن خاطر جمع باشند؟! واضح است كه اعتماد مردم به کالاهای داخلی و استفاده از آن در گروی کیفیت و رعایت استانداردهای لازم است و زمانی میتوان انتظار داشت که مصرفکنندگان به کالاهای داخلی روی بیاورند که هیچگونه نگرانی از بابت کیفیت و سلامت محصولات نداشته باشند.
اما در اين بين استفاده از محصولات غذایی نیازمند نظارت بسیار بیشتری است چراکه با سلامت و حیات مردم سر و کار دارد. وزارت بهداشت و درمان مسئول مستقیم نظارت بر تولیدات خوراکی است و اداره بهداشت بازوی اجرایی اصلی به حساب میآید. اما آيا مواد لبني كه سال گذشته اعلام شد پالم دارد اكنون توانسته استانداردهاي لازم را كسب كند؟
چه كسي به محصولات خوراكي نظارت ميكند؟
قانون مواد خوراکی آشامیدنی و بهداشتی در سال ۱۳۴۹ تصویب شد و در سال ۱۳۵۳ اصلاحیهای به آن افزوده شد. این قانون به نوعی جزو قوانین جزایی کشور است و مواردی از جمله نحوه صدور پروانه تاسیس، پروانه بهرهبرداری و... را شامل میشود.
هر چند که در قوانین موجود تدابیری برای کنترل و نظارت در نظر گرفته شده است اما هر از گاهی انتشار برخی اخبار باعث نگرانی مردم میشود.
در سالهای اخیر بعضی از این اخبار به طور گسترده در بین تودههای مردم منتشر شده و یک جریان نگرانکننده را در جامعه به وجود آورده است.
صنایع غذایی ایران نسبت به سایر صنایع از موقعیت بهتری بهرهمند است و تولیدات نسبتا خوبی در صنایع غذایی کشور انجام میشود.
به جرات میتوان گفت که امروز مردم در بخشهای زیادی از جمله محصولات دامی، کشاورزی و شیلات به محصولات داخل اعتماد كرده و باعث خودكفايي در اين زمينهها شدهاند. اما هر چند وقت یکبار موجی در کشور به راه میافتد که باعث نگرانی جامعه و سلب اعتماد مردم میشود.
روغن پالم و تناقضات موجود
شاید کمتر کسی حتی در دور افتادهترین نقاط کشور را بتوان یافت که نام روغن پالم را نشنیده باشد. روغنی که باعث شد تا مردم مدتها از شیر که محصولی حیاتی به حساب میآید، استفاده نکنند. خبر استفاده بیش از حد از روغن پالم در شیر و برخی محصولات لبنیاتی، این شایعه را که در شیر وایتکس ریخته میشود تقویت کرد و به اعتماد مردم لطمه جدی وارد شد.
ماجرای این روغن از آنجا شروع شد که وزیر بهداشت در خصوص مصرف بیش از حد مجاز روغن پالم در لبنیات هشدار داد و گفت: پالم روغنی است که از مالزی وارد میشود و قیمت ارزانی دارد؛ اما برای سلامت مردم مضر است و طبق گزارشات واصله، تخلفاتی مبنی بر وجود این چربی در لبنیات گزارش شده و نیاز است شرکتهای متخلف از طریق رسانهها به مردم اعلام شود تا این اتهام از گردن شرکتهای لبنیاتی که از این روغن استفاده نمیکنند، برداشته شود.
وزیر بهداشت سپس با ارسال نامهای به قوه قضائیه، از دستگاه قضا درخواست کرد تا به این پرونده ورود پیدا کرده و اجازه انتشار اسامی شرکتهای استفاده کننده از روغن پالم را صادر کند.
این اقدام دکتر هاشمی با استقبال مسئولان دستگاه قضا و همچنین مردم مواجه شد و چندی بعد معاون دادستان تهران از صدور قرار مجرمیت در پرونده روغن پالم خبر داد.
اما اين پرونده هيچ وقت سرانجام مشخصي نداشت و حداقل خاطيانش به مردم معرفي نشدند تا نگاهها نسبت به استفاده از لبنيات پرچرب يكسان نباشد!
هرچند که اقدام وزیر بهداشت و واکنش مسئولان دستگاه قضا به ماجرای روغن پالم شجاعانه است اما افکار عمومی از وجود این ماده خطرناک در محصولات لبنیاتی اقناع نشد. پس از افشای ماجرای روغن پالم سوالاتی در نزد افکار عمومی پدید آمد که تا به امروز کسی پاسخ قانعکنندهای به آنها نداده است!
اگر این روغن مضر است چرا سالانه هزاران تن از این روغن وارد کشور میشود و چرا تاکنون مسئولان در این خصوص سکوت کردهاند؟ مردم از خود میپرسند که تا به حال چقدر از این روغن سرطان زا استفاده کردهاند؟ چه دستگاهی وظیفه نظارت بر تولیدکنندگان را برعهده دارد؟ پرونده متخلفان در دستگاه قضا به کجا رسیده و آیا برخورد قاطعانه با آنها انجام شده است؟ و دهها پرسش بیپاسخ دیگر.
مجلس موضوع را پيگيري نكرده است؟!
همان موقع كه اين موضوع اعلام شد كميسيون بهداشت مجلس از وزارت بهداشت توضيح خواست اما هيچوقت معلوم نشد كه اين توضيحات چقدر جدي بود و مجلس پيگيري ماجرا را چطور انجام داد.
به همين دليل با مراد هاشمزهي يكي از نمايندگان مجلس و عضو كميسيون بهداشت و درمان همكلام شديم. وي درخصوص پرونده روغن پالم به سياست روز ميگويد: درباره روغن پالم از آن زمان تاكنون خبر جديدي نشنيدهام و گمان ميكنم موضوع حل شده باشد.
اين نماينده ادامه ميدهد: يادم ميآيد در آن روزها در جلسات آخر نمايندگان وزارت بهداشت گفتند هيچيك از محصولات لبني از جمله شير، ماست و... ديگر روغن پالم ندارد و با ممنوعيت اين موضوع مشكلات استفاده كارخانههاي لبني از پالم حل شده است.
هاشمزهي همچنين با اشاره به اينكه با ممنوعيت كارخانهها براي استفاده از پالم و محدود شدن واردات اين روغن و البته رعايت استاندارد فكر ميكنم موضوع حل شد.
وي همچنين در پاسخ به اين پرسش كه آيا مجلس تحقيق و تفحصي از صحت و سقم اين ادعا داشت يا نه، ميگويد: تحقيق و تفحص نداشتيم، اين كارها صد ميليون پول ميبرد!! تا اطلاعات دقيق وجود نداشته باشد تحقيق و تفحص انجام نمي دهيم!
البته نا گفته نماند که در این چند سال گذشته، مسئولان وزارت بهداشت عملکرد مناسب و خوبی داشتهاند و نباید زحمات آنها را نادیده گرفت اما اعتماد مردم به نظارت، اطلاعرسانی دقیق، و تصمیمات آنها گره خورده است.كه بايد با پيگيري و اطلاع رساني به موقع حل شود. اطلاعرسانياي كه ميتواند اعتماد مردم را به توليدات داخل و در كنار آن پيگيري و دلسوزي مسئولان بيشتر كند.
مردم حق دارند بدانند بالاخره چه كسي تخلف كرده بود و يا اينكه مي توانند از اين پس اعتماد به نشان استاندارد داشته و محصولات داخلي را خريداري كنند. وزير بهداشت وقتي در تريبون عمومي موضوع آلوده بودن لبنيات به روغن پالم را مطرح كرد كاش درباره پيگيري اين موضوع هم در تريبون عمومي به مردم اطمينان داده مي شد.
در عين حال مجلس مي توانست با پيگيري لازم و گزارش به مردم اين اطمينان را برگرداند هر چند كه هنوز هم براي پاسخ به سوال مردم دير نشده است. مردم مي خواهند مطمئن شوند محصولات داخلي از كيفيت لازم برخوردار است.