"کسانی که قدری کم‌‌لطفی می‌کنند و می‌گویند برجام هیچ کاری نکرد شرایط ۲ سال گذشته را با امروز مقایسه کنند اما به لطف خدا و کمک شما ما شرایط امروز را از شرایط هر روز بهتر خواهیم کرد و دنیا در کنار ماست؛ می‌توانیم از این فرصت که دنیا در کنار ماست، استفاده کنیم. برخی‌ها کفران نعمت کردند و یادشان نبود که هر چه شکر نعمت کنی نعمتت افزون شود"این جمله‌ای است که صبح دیروز رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان دراولین همایش مشترک سفرا و روسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشورمطرح کرد؛ این اظهارات آقای ظریف موجب شد تا از شخص ایشان نکاتی را در قالب سوال مطرح و به موضوعاتی حول این محور اشاره کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشور می‌گوید "برخی‌ها کفران نعمت کردند و هرچه شکر نعمت کنی هر چه شکر نعمت کنی نعمتت افزون شود" البته این جمله به جمله ما قبل او و دفاعش از برجام معطوف است، در بدو امراز شخص آقای ظریف می‌پرسیم معنی و مفهوم اینکه برخی‌ها کفران نعمت کرده‌اند؛ چیست؟ سوال بعدی اینکه برجام دقیقا در دو سال گذشته برای ملت ایران چه دستاوردی داشته است؟ امکان این هست که دستاوردها و اثرات مثبت برجام را برای ملت ایران باز شمارید؟ دقیقا کدام تحریم‌ها برداشته شده و شرایط اقتصادی مردم با دو سال پیش چه فرقی کرده است؟ بعد از خروج "دونالد ترامپ" رئیس‌جمهور آمریکا از توافقنامه هسته‌ای هرچه بیشتر به اولین فاز تحریم‌های ضد ایرانی که قرار است در روز ۱۳مرداد ماه سال جاری اجرایی شود نزدیک می‌شویم شاهد برخی نوسانات اقتصادی هستیم، افزایش بی‌رویه قیمت‌ها در خوراک، پوشاک، خودرو و از همه مهمتر بازار طلا، سکه و ارز، منظورتان این تغییرات است؟ آقای ظریف از نرخ جدید سکه دیروز که رقمی بین ۴ میلیون و ۱۲۰هزار تومان و ارزی که مرز ۱۰هزار تومان را رد کرد و بر روی عدد ۱۱هزار تومان ایستاد خبر دارید؟! اگر منظورتان از شرایط ۲ سال گذشته با امروز این است؛ بله شاهد تورم بی‌رویه و بدون کنترل که بطورحتم بی‌تاثیر از حواشی پیرامون برجام نبوده است هستیم، اما آیا ملت ایران بعد از امضای برنامه جامع اقدام مشترک انتظار چنین شرایطی را داشت؟
در زمان توافق هسته‌ای رئیس‌جمهور محترم کشورمان حتی آب و هوا را هم به برجام گره زد و قرار بود با این توافق، جمهوری اسلامی ایران گامی مقتدرتر در عرصه پیشرفت مناسب‌تر با جامعه بین‌الملل بردارد و با اجرای همزمان تعهدات تهران با برداشته شدن همه تحریم‌های ضد ایرانی روند فعالیت اقتصادی ایران شیبی صعودی بگیرد تا بتوانیم با دنیا تعاملات بانکی داشته باشیم، در ازای صادرات محصولاتمان از جمله نفت و غیره دغدغه‌ای دریافت پولمان نداشته باشیم، شاهد ورود سرمابه گذاران خارجی به کشور باشیم و در قبال امتیازات زیادی که به غرب دادیم از حداقل امتیازات برخوردار باشیم و خیلی برنامه‌های دیگر که تیم مذاکره کننده کشورمان با امضای سند بین المللی برجام قولش را به ملت داده بود؛ اما آیا این شرایط مهیا شد؟ از زمان اجرای شدن برنامه جامع اقدام مشترک حتی در دوران اوباما بی‌تعهدی آمریکایی‌ها را شاهد بودیم و وقتی "ترامپ" روی کار آمد به یکباره خروج ایالات متحده از برجام را رقم زد و یک به یک لغو قرارداد شرکت‌های خارجی با ایران اتفاق افتاد و همه از ترس تحریم‌های آمریکا بود
وزیر محترم خارجه کشورمان در حالی از تغییر شرایط نسبت به دو سال گذشته خبر می‌دهد که "ولی‌الله سیف"، رئیس اسبق بانک مرکزی ایران در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ در مورخ ۲۸فروردین سال ۹۵ گفته بود؛ توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ موسوم به برجام، تا کنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران در بر نداشته است.
آقای سیف همچنین اظهار داشت: ایران سه ماه بعد از اجرای شدن برجام، توان دست‌یابی به ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی ضبط‌شده‌اش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورت‌حساب‌هایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است.
رئیس اسبق بانک مرکزی ایران اضافه کرد با آنکه قرار است سپرده‌های ایران در بانک‌های خارج از کشور قابل دسترس باشند، بانک‌های اروپایی کماکان نگران نقض قوانین آمریکا و مواجه شدن با جریمه‌های سنگین این کشور هستند.
وی با اشاره به مذاکرات هفته گذشته با ۱+۵ در اروپا گفتند: در این جلسه، مذاکره کنندگان ایرانی به طرف‌های مقابل گوشزد کردند که نقض عهد می کنید، به تعهدات عمل نمی‌کنید و همچنان مشغول مانع تراشی هستید.
چرا تحریم‌های ظالمانه حتی قبل از خروج امریکا برداشته نشد؟ رهبر عالیقدر انقلاب در مورخ ۱۱ مردادماه سال ۹۵ در دیدار با هزاران نفر از اقشار مختلف مردم از استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، لرستان، کرمانشاه، اردبیل و آذربایجان غربی گذشت بیش از ۶ ماه از آغاز اجرای توافق هسته‌ای را یادآور شدند و سؤال کردند: مگر بنا نبود تحریم‌های ظالمانه رفع شود تا در زندگی مردم اثر بگذارد آیا پس از ۶ ماه هیچ تأثیر ملموسی در زندگی مردم دیده می‌شود؟ اگر نقض عهد امریکایی‌ها نبود آیا دولت نمی‌توانست در این مدت کارهای فراوانی انجام دهد؟
رهبر انقلاب با استناد به سخنان مسئولانی که قبل از اجرای برجام می‌گفتند پس از اجرای تعهدات ایران، تحریم‌ها یکباره برداشته می‌شود افزودند: اما اکنون، بحث
در ادامه نشست رئیس دستگاه دیپلماسی ایران تصریح کرد: در چند ماه آینده می‌توانیم به آمریکا نشان دهیم این اعتیادشان به تحریم را باید ترک کنند. من واقعا باور دارم که دنیا به این مسئله رسیده و آمریکا باید اعتیادش را ترک کند و ما به عنوان کشوری که توانستیم شرایط جدید و رشد جدی داشته باشیم، می توانیم.ما کشوری هستیم که علی‌رغم فشار آمریکا، امنیت داریم. به همسایگان ما نگاه کنید. آنها امنیت و مشروعیت‌شان را به بیرون وابسته‌اند. در حدی که ترامپ رئیس‌جمهور تازه‌کار آمریکا می‌گوید اگر ما دو هفته از شما حمایت نکنیم شما باقی نمی‌مانید.
وزیر امور خارجه ایران با تاکید بر اینکه وظیفه وزارت خارجه تصدی‌گری در حوزه اقتصادی نیست و وظیفه ما تسهیل کردن این حوزه مهم است، گفت: ما کاملا حتی در عناوین معاونت و اداراتی که در معاونت دیپلماسی اقتصادی به کار بردیم، تلاش کردیم که این واقعیت را نشان دهیم ما خدمتگزاران فعالان اقتصادی کشور هستیم. به ویژه فعالان بخش خصوصی اقتصادی کشور.
ظریف با بیان اینکه در دولت جمهوری اسلامی و در وزارت خارجه مسیر برای ارتقاء و توسعه بخش اقتصادی کشور بویژه بخش خصوصی گرچه دشوار است ولی فرصت‌های زیادی را شرایط کنونی ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: امروز علی‌رغم همه توان اقتصادی و سیاسی آمریکا، این کشور خود را در انزوا احساس می‌کند که برای اینکه بتواند سیاست‌های خود را به پیش ببرد نیازمند استفاده از فشارهای آشکار سیاسی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اضافه کرد: در گذشته وقتی آمریکایی‌ها تحریمی را علیه ایران تصویب می‌کردند نه تنها با مقاومت دیگران مواجه نمی‌شدند بلکه سایرین هم علاوه بر تحریم‌های آمریکا، تحریم‌های خودشان را نیز اعمال می‌کردند و فراتر از همه آنها تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل بود که با اینکه این تحریم‌ها از نظر ما مورد قبول نیست ولی یک چتر مقبولیت جهانی به تحریم‌های آمریکا می‌داد. چراکه آمریکایی‌ها می‌توانستند به کشورهای مختلف مراجعه کرده و بگویند که این تحریم‌هایی که ما اعمال می‌کنیم در پرتو تحریم‌های سازمان ملل و شورای امنیت از دید آنها مقبولیت و مشروعیت می‌یافت.
ظریف یادآور شد: امروز نه تنها آمریکایی‌ها آن امکان را ندارند بلکه کشورها و بنگاه‌های اقتصادی را مجبور می‌کنند که علی‌رغم شورای امنیت اقدام کنند.
وی اضافه کرد: قطعنامه ۲۲۳۱ از همه کشورها و سازمان‌های بین‌المللی و مؤسسات می‌خواهد که اقداماتی را انجام ندهند که مانع اجرای این قطعنامه باشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اضافه کرد: امروز که آمریکا به یک فعال اقتصادی یک بانک و یک دولت خارجی مراجعه می‌کند نه تنها نمی‌تواند بگوید که شما بر اساس مقررات بین‌المللی موظفید که با ایران یک برخورد داشته باشید بلکه مجبور است به آنها فشار وارد کند که آنها علی‌رغم تعهدات بین‌المللی اقدام کنند و این برای دنیا بسیار دشوار است که یک کشوری بخواهد چنین درخواستی را مطرح کند.
ظریف با بیان اینکه آمریکا در گذشته مدعی نمایندگی نظام جهانی بود، اظهار داشت: امروز مشکلی که در دنیا و برای اروپا و در داخل آمریکا پیش آمده این است که آمریکا نظم لیبرالی را که ۷۰ سال برای استقرار آن تلاش کرده بود امروز در برابر این نظم لیبرالی اقتصادی جهانی ایستاده است و این است که یک رقابت در این حوزه در حال شکل‌گیری است. وی گفت: البته نباید توقع داشته باشیم این مقابله فورا مشخص شود. به خاطر اینکه قدرت اقتصادی آمریکا و حضور بنگاه‌های مختلف در بازارهای آمریکا و نیاز آنها به بازارهای آمریکا یک مانعی را ایجاد کرده که اجازه داده آمریکا بتواند این قلدری غیرقانونی و خلاف مقررات بین‌المللی را در پیش ببرد.
وی گفت: من خام نیستم که فکر کنم می‌توانیم بین آمریکا و اروپا یک درگیری ایجاد کنیم. معتقدم یک شکافی بین اروپا و آمریکا وجود دارد که ما می توانیم در این حوزه فعال باشیم. ما نیازی نداریم پل شکاف بین آمریکا و اروپا باشیم. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اضافه کرد: در گذشته در شرایطی مخصوصا در سال ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ به عنوان حلقه اتحاد اروپا و آمریکا عمل کردیم و الان درایت حکم می‌کند که اینگونه نباشیم.
ظریف با بیان اینکه اروپا و کشورهای دیگر مهم جهان به این نتیجه رسیده‌اند،عنوان کرد: شما می‌توانید امروز از آفریقا و آمریکای لاتین تا آسیا این احساس را داشته باشید که طرف مقابل می‌فهمد که روش کنونی که دولت آمریکا می‌خواهد بر دنیا اعمال کند، روند خطرناکی است و میزان مقابله و مقاومت آنها در برابر این روند بسیار بستگی دارد به اینکه ما راه‌های استفاده از این فرصت را پیدا کنیم و نباید دنیا را مجبور کنیم که بین ما و فشار اقتصادی یکی را انتخاب کنند.
وی افزود: ما راه‌هایی داریم که بتوانیم از امکانات ویژه‌‌ای که در این زمینه فراهم شده استفاده کنیم. امکان کار با شرکت‌های کوچک و متوسط یک فرصت برای بخش خصوصی کشور است واین فرصت می تواند به پویایی و رشد و نمو بیشتر بخش خصوصی ایران کمک کند.
وی اضافه کرد: آمریکایی ها حتی در دوران اوباما همواره به تحریم‌ها متوسل شده و به آن معتاد شده بودند که می‌توان گفت آمریکایی‌ها معتاد به تحریم هستند. در تاریخ روابط خارجی آمریکا در هر نقطه‌ای از تاریخ بیشترین میزان تحریم‌ها علیه بیشترین کشورها اعمال شده و اینگونه نیست که آمریکایی‌ها فقط علیه ما دست به اعمال تحریم زده شده باشند، آمریکایی‌ها معتاد به تحریم هستند و حتی در زمان اوباما این اعتیاد مانع از آن می‌شد که آنها وظایف و تعهدات خود را اجرا کنند.
