پس از ماه‌ها گمانه‌زنی سرانجام زمان دیدار ترامپ و پوتین روسای جمهور آمریکا و روسیه در فنلاند فرارسید. طرفین در حالی به دیدار هم می‌روند که گمانه‌زنی‌های بسیاری در باب محور مذاکرات و اهداف طرفین مطرح شده است. برخی این مذاکرات را زمینه‌ساز تنش‌ها میان دو کشور می‌دانند و عده‌ای آن را نوعی نشست خط و نشان کشیدن طرفین پس از مدت‌ها تنش و تقابل برای یکدیگر عنوان می‌کنند. عده‌ای تحولات خاورمیانه، مسئله فلسطین، بحران سوریه، معادلات حوزه بالکان را از ریشه‌های این مذاکرات عنوان می‌کنند و البته برخی محافل رسانه‌ای و سیاسی نیز بر این امر تاکید می‌کنند آمریکا به دنبال تغییر رفتار روسیه در قبال ایران و سوریه است و می‌خواهد از این طریق از شکست کامل خود در منطقه جلوگیری کند.
با توجه به روابط رو به گسترش ایران و روسیه و بویژه توافقات اعلامی پس از سفر ولایتی مشاور بین‌الملل مقام معظم رهبری به مسکو قطعا از محور رسانه‌ای برای تخریب این روابط با برجسته سازی توافق ترامپ و پوتین بر سر ایران خواهند بود حال آنکه حقیقت امر آن است که مناسبات تهران - مسکو دارای چنان عمق و ضرورت‌هایی است که نه تنها آمریکا بلکه هیچ‌کدام از کشورهای غربی نمی‌توانند بر آن تاثیر چندانی داشته باشند بویژه اینکه در معادلات کنونی روسیه گزینه قابل اعتمادتری نظیر ایران ندارد. نکته دیگر آنکه بحران‌های جاری میان مسکو و واشنگتن و غیرقابل حل است چراکه دامنه این اختلافت بسیار گسترده‌تر از آن است که بتوانند به سادگی آن را رفع کنند بویژه اینکه در داخل آمریکا، ترامپ متهم به بهره گیری از دخالت روسیه پیروزی‌اش در انتخابات است. محورهای تحولات جهانی نشان می‌دهد که رویکرد ترامپ به روسیه از روی ضعف آمریکا در نظام جهانی است و ترامپ سعی دارد تا نظام جهان را دو قطبی روسیه و آمریکا معرفی نماید تا نظام چند قطبی را در لوای آن پنهان سازد تا همچنان آمریکا را قدرت برتر جهان معرفی کند.
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت تفاوت روند مذاکرات میان روسیه و آمریکا با نوع روابط ایران و آمریکاست. این ادعای رسانه‌ای که ایران نیز می‌تواند با آمریکا مذاکره کند عملا دور از واقعیت است چراکه روسیه و آمریکا دو کشور غربی رقیب هستند ولی ایران و آمریکا دو دشمن استراتژیک و ایدئولوژیک که هرگز نمی‌توانند در کنار هم قرار گیرند مگر آنکه یکی از آنها از تمام اصول خود دست بکشد که به منزله نابودی آن کشور خواهد بود حال می‌خواهد ایران باشد یا آمریکا.
تبانی روسیه با آمریکا در سوریه علیه حضور ایران نیز از دیگر محورهای مطرح رسانه‌ای در باب دیدار ترامپ و پوتین است که بیشتر به یک توهم شباهت دارد تا واقعیت چراکه قطعا روسیه شرایطی را ندارد که بخواهد بر سر سوریه با آمریکا معامله و ایران را کنار بگذارد که روسیه به خوبی می‌داند که آمریکا هرگز به تعهدات خود پایبند نیست در حالی که ایران شریکی مطمئن و قابل اعتماد است. در نهایت می‌توان گفت که دیدار پوتین و ترامپ دیداری نه چندان دوستانه خواهد بود چنانکه تاکید آمریکا بر ادامه تحریم‌های روسیه و نیز سخنان ترامپ در نشست ناتو که روسیه را دشمن ناتو و البته رویکرد آلمان به روسیه را خیانت عنوان کرده و نیز تاکید مسکو بر پاسخگویی به تهدیدات آمریکا، نشانگر ادامه دشمنی دو کشور و عدم اراده طرفین برای توافق است.
نویسنده: فرامرز اصغری
