به تازگی وزیر کشور عراق اعلام کرده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی خواستار میانجیگری نخست‌وزیر کشورش میان ایران و عربستان سعودی شده است.
این خبر پس از انتشار بلافاصله در صدر اخبار رسانه‌های جهان قرار گرفت و آن را به طور گسترده‌ای بازتاب دادند. هر چند از سوی وزیر کشور عراق تکذیب شد اما علاقه سعودی‌ها را برای عادی‌سازی روابط با ایران نمی‌توان نادیده گرفت. البته هنوز مقامات رسمی سعودی به این خبر واکنش نشان ندادند و تا این لحظه رسانه‌های عربستان نیز ترجیح دادند سکوت پیشه کنند، شاید هم در انتظار واکنش رسمی مقامات این کشورند.
روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان پس از به شهادت رسیدن شیخ «نمر باقر النمر» توسط حکام سعودی و حمله معترضان به سفارت‌خانه عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد قطع شد البته قبل‌ترهم شاهد پیام‌های ریاض به دیگر کشورها برای از سرگیری روابط با تهران بودیم حال این سوال مطرح است که چرا عربستان به حل اختلافات با ایران نیازمند است؟ و از کشورهای منطقه برای میانجیگری درخواست می‌کند؟
بتازگی نیز «قاسم الاعرجی» وزیر کشور عراق در دیدار با «عبدالرضا رحمانی فضلی» عنوان داشت که «محمدبن سلمان» ولیعهد عربستان به صورت رسمی از این مقام‌های عراقی درخواست کرده است تا بغداد به عنوان واسطه بین ایران و عربستان برای کاهش تنش‌ها تلاش کند. این خبر در رسانه‌های انگلیسی زبان منطقه بازتاب گسترده‌ای داشت.
ناظران سیاسی بر این باورند عربستان هم‌اکنون به یک ثبات در عرصه داخلی و خارجی نیازمند است، زیرا در عرصه داخلی با مشکلات اقتصادی و نیز یک سری اعتراضات داخلی روبرو است و در عرصه خارجی نیز مسائل یمن، سوریه و قطر گریبانگیر آن شده است.
ولی آنچه که از رفتار مقامات عربستان سعودی و لحن این روزهای مقامات این کشور پیداست، به نظر می‌رسد که مسئولان سعودی به این نتیجه رسیده‌اند که برای حل و فصل پرونده‌های منطقه‌ای چاره‌ای جز این نیست که باید با ایران به عنوان قدرت برتر منطقه وارد گفت‌وگو شوند.
نکته قابل تامل اینکه حالا چرا از میان کشورهای منطقه ریاض دست به دامان عراق شده است؟ پاسخ به این سوال روشن است. روابط عراق با ایران در حوزه‌های مختلف در سطوح عالی قرار دارد و وجود اماکن مقدس شیعیان در عراق و پیوندهای مشترکی که بین ایران و عراق وجود دارد روابط دو کشور و دو ملت را بیش از پیش مستحکم‌تر می‌کند و حاکمیت یک دولت شیعی نیز در عراق بر عمق روابط دو کشور افزوده است و این امر از نگاه مسئولان سعودی دور نبوده و همین امر مقامات این کشور را واداشت تا از طریق عراق این درخواست را مطرح کنند.
ولی اینکه چرا عربستان در شرایط فعلی (عربستان تا زمان انتشار این یادداشت خبر میانجی‌گیری عراق را تکذیب نکرده) این درخواست را مطرح کرده است، می‌توان دلایل آن را به مسائل داخلی و خارجی مرتبط دانست که این کشور با آن درگیر است.
به نظر می‌رسد که عربستان سعودی در شرایط فعلی به یک ثبات در عرصه داخلی و خارجی نیازمند است. این کشور در عرصه داخلی با مشکلات اقتصادی و نیز یک سری اعتراضات داخلی در مناطق شیعه‌نشین روبرو است. در عرصه خارجی درگیر پرونده‌های زیادی از جمله یمن و سوریه بوده و بحران در روابط این کشور با قطر را باید به آن افزود.
در عرصه داخلی نیز برکناری محمد بن نایف ولیعهد سابق و روی کار آمدن محمد بن سلمان نیز مزید بر علت شده و چالش‌هایی را برای حاکمیت این کشور ایجاد کرده و خیلی از شاهزادگان با به قدرت رسیدن فرزند جوان سلمان مخالفند و بن سلمان برای بسط همه‌جانبه قدرت خود و رسیدن به تاج و تخت نیازمند آن است تا سروسامانی به وضعیت داخلی و خارجی این کشور بدهد. همه این عوامل ایجاب می‌کند که عربستان به سمت رفع تنش و حل اختلافات منطقه‌ای گام بردارد. طبعا یکی از کشورهایی که عربستان از دیرباز به آن به دید رقیب منطقه‌ای می‌نگرد ایران است که در این مدت هم تلاش کرده با صرف مبالغ مالی گسترده از آنچه نفوذ گسترده ایران در منطقه خوانده می‌شود، جلوگیری کند؛ گرچه تاکنون در این راه ناکام مانده زیرا اساسا مقوله قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران بسیار متفاوت با دیگر کشورهاست و این نفوذ ایران با به راه انداختن جنگ، اقدام نظامی و نیز صرف مبالغ گسترده مالی به دست نیامده و این ویژگی است که ایران را متفاوت با دیگر کشورها از جمله عربستان سعودی می‌کند.
البته ایران بارها اعلام آمادگی کرده است که آماده است برای حل اختلافات با مقامات سعودی وارد گفت‌وگو شود و این مقامات این کشور بودند که هر بار از گفت‌وگو سرباز می‌زدند و به جای تعامل راه تقابل را در پیش گرفتند و در این راه برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران به ابزارهای مختلفی متوسل شدند، از تجهیز تروریست‌ها برای ناامنی مرزی تا حضور در نشست‌های سران منافقین که همواره در چشم ملت ایران منفورند تا جایی که محمد بن سلمان طی سخنانی از کشاندن جنگ به خاک ایران سخن به میان آورد.
به هر حال ایران همواره از گفت‌وگو بین کشورهای تاثیرگذار منطقه استقبال می‌کند و معقتد است که تکیه بر قدرت‌های خارجی برای کشورها استقلال و امنیت به ارمغان نمی‌آورد بلکه این کشورهای منطقه هستند که باید برای خود تصمیم بگیرند و بدور از دخالت‌های قدرت‌های خارجی امنیت خود را تامین کنند و صرف مبالغ گسترده و خرید تسلیحات از جیب ملت‌ها نمی‌تواند تضمین کننده منافع و حافظ امنیت این کشورها باشد.
آنطور که تسنیم نوشته، ایران در این مدت بر قدرت ملی تکیه کرده و برگ برنده ایران نیز تکیه بر آرا و پشتوانه مردمی است و جنگ تحمیلی هشت ساله نیز که تمام کشورهای دنیا و برخی از رژیم‌های عربی هم در کنار صدام بودند و این رژیم را به مدرنترین سلاح‌ها تجهیز می‌کردند، شاهدی بر این مدعاست.
ایران قدرت منطقه‌ای است و این را نه از زبان مقامات ایران بلکه از زبان مخالفان جمهوری اسلامی ایران جاری و ساری است و عربستان اگر خواهان گفت‌وگوهای جدی با ایران است این را باید به فال نیک گرفت و از آن استقبال کرد، ولی اگر اقدامی تاکتیکی برای عبور از مرحله کنونی باشد باید گفت که راه‌حل‌های موقتی پایدار نیستند و کار به جایی نمی برند.
آل‌سعود باید به جای تکیه به آمریکا و غرب به همکاری منطقه‌ای روی آورد و همکاری و تعامل با ایران و کشورهای منطقه می‌تواند به حل بسیاری از پرونده‌های منطقه‌ای منجر شود و از گسترش تنش‌ها در منطقه جلوگیری کند چرا که گسترش بحران به نفع هیچ یک از کشورهای منطقه نخواهد بود و همه از آن متضرر خواهند شد.
جدا از خواست ریاض برای از سرگیری روابط با تهران نکته قابل تامل تر اینکه گویا شکست‌های پی در پی این رژیم سعودی عرصه برای وی تنگ کرده بطوریکه اسناد جدیداً منتشر شده نشان می‌دهد ولیعهد عربستان در گفت‌وگو با دو مقام سابق آمریکایی اعتراف کرده که خواستار خروج از جنگ یمن است که خودش آغازگر آن بود.
«محمد بن سلمان»، ولیعهد و وزیر دفاع عربستان در گفت‌وگو با دو مقام سابق آمریکایی اعتراف کرده که خواستار خروج از جنگ یمن است که خود دو سال پیش آغازگر آن بود.
پایگاه میدل‌ایست‌آی این خبر را بر اساس اسناد به دست آمده از ایمیل‌های هک‌شده «یوسف العتیبه»، سفیر امارات در واشنگتن منتشر کرده است.
شاهزاده ۳۱ ساله این اعتراف را حداقل یک ماه قبل از متهم کردن قطر به تبانی با ایران و تضعیف تلاش‌های عربستان در یمن، در گفت‌وگو با «مارتین ایندیک»، سفیر سابق آمریکا در فلسطین اشغالی و «استفان هادلی»، مشاور اسبق امنیت ملی آمریکا مطرح کرده است.
ائتلافی به رهبری عربستان سعودی از دو سال پیش کشور فقیر یمن را هدف حملات مرگبار قرار داده است. این حملات تاکنون هزاران کشته و ده‌ها هزار زخمی بر جای گذاشته است.
یک گروه هکری به نام (افشاگران جهانی) ماه گذشته اعلام کرد با هک ایمیل «یوسف العتیبه» توانسته به اطلاعات مهمی درباره مسائل سیاست خارجی امارات متحده عربی دست پیدا کند. جزئیات پیشتر منتشر شده از این ایمیل‌ها از ارتباط میان سفیر امارات با لابی صهیونیستی و تلاش این کشور برای ممانعت از سرمایه‌گذاری در ایران پرده برمی‌دارند.
جزئیات دیدار «محمد بن‌سلمان» با مقام‌های آمریکایی از همین ایمیل‌ها که در اختیار میدل‌ایست‌آی قرار گرفته‌اند به دست آمده‌اند.
طبق گزارش میدل‌ایست‌آی، «ایندیک» و العتیبه» برای بحث در خصوص «عملگرایی» ولیعهد عربستان و موارد انحراف آنها از مواضع علنی عربستان سعودی با یکدیگر دیدار کرده بودند.
«العتیبه» روز ۲۰ آوریل به ایندیک نوشته است: «گاهی وزیران خارجه بایستی سقف انتظارات را اندکی بالاتر قرار دهد و من فکر می‌کنم محمد بن‌سلمان، در مقایسه با مواضع علنی سعودی‌ها به مراتب عملگراتر است.»
۲۷ دقیقه بعد، ایندیک در پاسخ نوشته است: «در این مورد، موافقم. او به من و استیو هادلی با صراحت کامل گفت که می‌خواهد از یمن خارج شود و با تعاملات ایران با آمریکا تا جایی که قبلاً هماهنگ شوند و اهداف آنها روشن باشد، مشکلی ندارد.»
