پس لرزه‌هاي اقدام سران آنكارا در واژگون سازي جنگنده روسي كه در ماموريت مبارزه با تروريسم بوده همچنان تركيه را مي‌لرزاند كه هزينه‌هاي، اقتصادي، سياسي، امنيتي در عرصه داخلي و جهاني بر مردم اين كشور تحميل نموده است.
دولتمردان تركيه كه در سال‌هاي اخير از سياست تنش با همسايگان صفر به مرحله رابطه با همسايگان صفر وارد شده‌اند در روزهاي اخير بحراني جديد را به مردم كشورشان تحميل كرده‌اند و آن اقدام در سرنگوني جنگنده سوخوي روسيه بوده كه در ماموريت بمباران گروه‌هاي تروريستي قرار داشته به‌گونه‌اي كه بسياري اين اقدام آنكارا را همراهي و حمايت از تروريسم دانسته‌اند. اقدامي كه از يك سو هزينه‌هاي اقتصادي سنگيني بر تركيه به دليل قطع روابط مسكو با آن تحميل نموده و از سوي ديگر جبهه گيري آنكارا عليه مبارزان با تروريسم انزجار جهاني از اين كشور را رقم زده كه مسلما پيامدهاي بسياري براي اين كشور خواهد داشت.
«ولادیمیر پوتین» رئيس‌جمهور روسیه بعد از دیدار با «فرانسوآ اولاند» همتای فرانسوی خود درباره هواپیمای روسی ساقط شده در مرز ترکیه و سوریه گفت که آمریکا مسیر هواپیماهای روسی را می‌دانست و ادعای «رجب طیب اردوغان» رئيس‌جمهور ترکیه مبنی بر عدم اطلاع آنان از روسی بودن جنگنده، مزخرف است. ولادیمیر پوتین می‌گوید که رهبران ترکیه عمدا تلاش می‌کنند روابط مسکو-آنکارا را به بن بست بکشانند. رجب طیب اردوغان در گفت‌وگو با شبکه خبری فرانس ۲۴ گفته بود اگر ترک‌ها می‌دانستند جنگنده ساقط شده روسی بوده است، به شکل متفاوتی به این هواپیما هشدار می‌دادند.مدودف نخست‌وزیر روسیه، نيز دستور تهیه پیش‌نویس تحریم‌های اقتصادی علیه آنکارا را صادر کرده است؛ اقدامی که میلیاردها دلار از مبادلات تجاری دو کشور را در معرض خطر قرار می‌دهد. از سوي ديگر منابع نظامی روسیه از اعزام تعداد بیشتری جنگنده به پایگاه هوایی «حمیمیم» سوریه به منظور ایجاد پوشش هوایی برای بمب‌افکن‌های روسی خبر دادند. همچنين رئیس کمیته دفاعی دومای روسیه می‌گوید که کشورش در اعتراض به اقدام ترکیه در ساقط کردن جنگنده سوخو ۲۴، شرکت در مانور نظامی دریای سیاه را لغو کرده است.
نكته قابل توجه آنكه رسانه‌های روسیه تصویری از پسر اردوغان در کنار رهبران داعش منتشر کرده و تاکید دارند که این مسئله نشان‌دهنده روابط نزدیک و مستحکم خانواده اردوغان با داعش است. از سوي ديگر وزیر اقتصاد ترکیه نیز در واکنش به تنشهای به وجود آمده در روابط مسکو و آنکارا تاکید کرد که مسکو محدودیتهایی در قبال پروژه خط لوله گاز ترکیه و همچنین احداث نیروگاه هسته‌ای اعمال خواهد کرد.
مقامات روسی ۳۹ بازرگان ترکیه‌ای را که برای شرکت در کنفرانسی به روسیه آمده بودند، از این کشور اخراج کردند. منابع خبري اعلام كردند وزارت دفاع روسیه، پنج شنبه دو روز بعد از اقدام ترکیه در ساقط کردن جنگنده روسیه تمامی ارتباطات نظامی با این کشور را قطع کرد.«آژانس جهانگردی فدرال» روسیه و در بحبوحه تنشها بین مسکو و آنکارا اعلام کرد که روسیه به همکاری خود با ترکیه در حوزه جهانگردی پایان می‌دهد. خبرنگار المیادین از سوریه گزارش داد که جنگنده‌های روسی ۳۵ بار به مواضع تروریستها در منطقه اعزاز در مرز ترکیه حمله کردند. سخنگوی ارتش سوریه از انهدام ۶۷۳ هدف گروه‌های تروریستی و فرار ده‌ها تروریست تکفیری به سمت ترکیه در پی شکست‌های پیاپی خبر داد.
نكته قابل توجه آنكه «دیوید فیلیپس» مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا تأکید کرد که ترکیه آشکارا از تکفیری‌های «داعش» حمایت می‌کند تا دولت «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه را سرنگون کند. لازم به ذكر است اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه ادعا کرد که تنها کشوری که در منطقه در حال نبرد واقعی با داعش است، ترکیه است و آنکارا نمی‌خواهد دامنه سقوط جنگنده روسی
گسترش یابد و بر روابط اقتصادی دو طرف تاثیر بگذارد. سخنگوی کاخ کرملین اعلام کرد، روسیه همچنان منتظر شنیدن توضیحات واقع‌گرایانه ترکیه در ارتباط با سرنگونی جنگنده سوخو۲۴ در سوریه است. المعلم وزیر خارجه سوریه گفت که سرنگونی جنگنده روسی توسط ترکیه روند حل بحران سوریه را مختل نخواهد کرد. کرملین اعلام کرد که قدرت‌های جهانی آمادگی لازم برای همکاری با روسیه در ائتلاف مبارزه با داعش را ندارند.دولت روسیه پیش‌نویس طرحی را آماده کرده که در صورت تصویب آن در شورای امنیت سازمان ملل متحد، خرید نفت داعش ممنوع خواهد شد.نكته قابل توجه آنكه اوغلو نخست‌وزیر ترکیه مدعی شد: «سرنگون کردن یک هواپیمای ناشناس (!) بر فراز ترکیه، اقدامی علیه هیچ کشوری نیست.»
طراحي تركيه براي عدم ورود كشورها به همراهي با روسيه عليه تروريسم نيز ناكام مانده است چنانكه «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان در صدد است از پارلمان کشور خود درخواست کند که از استقرار هواپیماهای شناسایی «تورنادو» در سوریه حمایت کنند. همچنين پارلمان فرانسه با اکثریت آراء، لایحه گسترش حملات هوایی این کشور در سوریه را طی یکسال آینده تصویب کرد. در اقدامي قابل تامل فابيوس وزیر امور خارجه فرانسه گفت امکان مشارکت ارتش سوریه را در مبارزه با گروه تروریستی داعش بررسی می‌کنیم. از سوي ديگر كامرون نخست‌وزیر انگلیس با ارائه طرحی ۷ نکته‌ای در پارلمان این کشور سعی در جلب رضایت نمایندگان مخالف حملات هوایی در سوریه دارد. اين در حالي است كه رهبر حزب استقلال انگلیس ضمن مخالفت با طرح دولت محافظه‌کار این کشور برای حملات هوایی در سوریه گفت بهتر است دولت انگلیس با دولت‌های روسیه و سوریه همکاری کند.همچنين «ریچارد بلک» سناتور ایالت «ویرجینیا» تأکید کرد که اگر آمریکا و همپیمانان این کشور، حمایت از تروریستها را متوقف کنند، ناآرامی‌های سوریه نیز پایان می‌یابد.
در همين حال محمد حسنین هیکل، نویسنده و اندیشمند سرشناس مصری، ترکیه و داعش را در ائتلاف با یکدیگر علیه کردهای مخالف آنکارا دانست. در همين حال پایگاه خبری تحلیلی مصری الیوم در یادداشتی عدم جدیت و اراده از سوی غرب و آمریکا برای مبارزه با تروریسم و تنها گذاشتن سوریه در مصاف با این پدیده را از عوامل اصلی گسترش تروریسم دانست.
در ادامه تنشها ميان روسيه و تركيه یک وزیر ترکیه‌ای در واکنش به اظهارات رئیس‌جمهور روسیه در خصوص عدم معذرتخواهی رسمی ترکیه از مسکو به دلیل انهدام جنگنده روسی اعلام کرد که آنکارا عذرخواهی نخواهد کرد. در اين ميان در اقدامي همسو با بحران سازان در سوريه وزیر خارجه کویت مدعی شد حضور روسیه در سوریه برای مبارزه با تروریسم، وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند. خبر ديگر آنكه خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع کرد گزارش داد که نیروهای ویژه ارتش آمریکا برای کمک به نیروهای کرد وارد سوریه شده‌اند. همراهي آنكارا با تروريست‌ها زماني آشكارتر مي‌شود كه جنگجویان چچنی ضمن انتقاد از حمایت رئيس‌جمهور چچن از روسیه، رئيس‌جمهور ترکیه را رهبر مسلمانان توصیف کردند و گفتند منتظر فرمان اردوغان هستند.
