?>?> بازخوانی رابطه انتخابات و مردم سالاری در جمهوری اسلامی ایران | سیاست روز
چهارشنبه ۵ بهمن ۱۳۹۰ - ۲۰:۱۴
کد مطلب : 71320

بازخوانی رابطه انتخابات و مردم سالاری در جمهوری اسلامی ایران

از زمان آغاز موج سوم دموکراتیزاسیون (دهه ۱۹۷۰ میلادی ),تعداد کشور هایی که انتخابات رقابتی برگزار می کنند ۷۷ درصد افزایش یافته‌اند...

از زمان آغاز موج سوم دموکراتیزاسیون (دهه ۱۹۷۰ میلادی ),تعداد کشور هایی که انتخابات رقابتی برگزار می کنند ۷۷ درصد افزایش یافته‌اند.این موضوع نشان دهنده آنست که انتخابات در دنیای امروز به یک فرایند.شناخته شده و مقبول برای نیل به هدف مردم سالاری مبدل شده است .
ولیکن آنچه سبب می شود کشورهای مختلف به لحاظ آزادی های فردی و اجتماعی و مشارکت سیاسی در تحقق حق تعیین سرنوشت بر یکدیگر پیشی بگیرند نحوه عمل نظامات سیاسی حاکم بر آنها در برگزاری انتخابات و اعمال قانون در فرآیند اجرای آن می باشد. به این معنا که در جهان امروز از شرق دور تا منتهی الیه غربی کره خاکی ما ، انتخابات های متعددی برگزاری می شود ، اما آنچه که آنها را از یکدیگر متفاوت کرده میزان وفاداری این کشورها به اصول پذیرفته شده ای نظیر میزان مشارکت مردمی ، حمایت زمامداران و فعالان سیاسی از پروسه انتخابات ، تلاش در زمینه نهادینه سازی فرهنگ انتخابات در جامعه، انتقال قدرت بدون اعمال روشهای خشونت آمیز و از همه مهمتر ایجاد شرائط مساعد برای تحقق مشارکت حداکثری در انتخابات می‌باشد.
پر واضح است که اگر کشوری نتواند چنین شرائطی را فراهم کند دیگر نخواهد توانست مدعی حاکمیت دموکراسی مردم نهادی مطلوب و مطمئن در عرصه جهانی شود.چراکه امروزه رایج ترین مفهوم دموکراسی، مفهومی است که رابرت دال از اصطلاح «پلی آرشی» ارائه داده است . رابرت دال واژه پلی آرشی را برای نمایش بهترین شیوه حکومت در جهان واقعی مورد استفاده قرار می دهد و بدین طریق دموکراسی مورد بحث خود را از دموکراسی آرمانی تفکیک می کند. وی قائل بر اینست که پلی آرشی مورد نظرش تنها در صورت حضور مجموعه ای از شرائط ، زمینه ظهور پیدا می کند و چنانچه این ملزومات تامین نگردد نمی توان امید زیادی به تحقق آن در جامعه داشت . وی در توضیح این شرائط از ۶ شرط اساسی نام می برد که عبارتند از :
۱) مقامات انتخابی از حق و قدرت قانونی نظارت بر سیاست عمومی برخوردار باشند
۲) انتخابات آزاد , سالم و مکرر ,تنها وسیله برگزیدن این مقامات باشد
۳) همه بزرگسالان از حق رای بر خوردار باشند
۴ ) حق شهروندان برای اظهار نظر سیاسی در باره امور کشور , محفوظ باشد
۵ ) دسترسی شهروندان به منابع اطلاعاتی مستقل از دولت تضمین شود
۶ ) شهروندان از حق تشکیل احزاب سیاسی , گروه های همسود و دیگر انجمن ها جمعیت های مستقل برخوردار باشند.
بدین ترتیب رابرت دال برگزاری انتخابات دوره ای منظم , آزاد و منصفانه را زمینه ساز تحقق یک دموکراسی مطلوب معرفی می کند. بر اساس نظریه رابرت دال امروزه شاخص های فراوانی در زمینه بررسی سلامت انتخابات در کشورهای مختلف و میزان تحقق دموکراسی در آنها ،وجود دارد که بر اساس آنها می توان نظامات سیاسی را با شاغول انتخابات سنجید و پیرامون پشتوانه های مردمی آنان بحث کرد.
جمهوری اسلامی ایران نیز از این امر مستثنی نبوده و نیست . چراکه نظر مردم و مسئولین کشور طی سه دهه گذشته همواره بر این نکته استوار بوده که رای مردم و پشتیبانی عمومی آنان از نظام عامل اصلی دوام و بقا حاکمیت بوده و انتخابات تنها یکی از مظاهر ظهور و بروز این پیوند ناگسستنی میان ملت و دولت است. اما برای پی بردن به صحت سقم این مدعا کافیست نگاهی به تجربه انتخابات های گذشته داشته باشیم . جمهوری اسلامی ایران از بدو شکل گیری خود بنای کارش را بر انتخابات و رای و نظر مردم قرار داد و در نخستین انتخابات سراسری خود که در روزهای ۱۰ و ۱۱
فروردین ماه ۱۳۵۸ برگزار کرد نشان داد از توان بالایی در جلب اعتماد و مشارکت عمومی مردم در انتخابات برخوردار است. این مسئله تنها به همه پرسی جمهوری اسلامی محدود نشده و تجربه سه دهه گذشته نشان داده که نظام جمهوری اسلامی ایران همواره از پشتوانه ی گسترده مردمی برخوردار بوده است .موضوعی که آمار ارائه شده در ذیل مهر تائیدی است بر آن:
همه پرسي تغيير رژيم
ميزان مشاركت: ۹۸ درصد
انتخابات خبرگان بررسي نهايي قانون اساسي
ميزان مشاركت: ۵۱.۷۱ درصد
انتخابات همه پرسي تائيد قانون اساسي
ميزان مشاركت: ۷۵.۲۳ درصد
انتخابات اولين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت: ۶۷.۴۲ درصد
انتخابات دومين دوره رياست جمهور
ميزان مشاركت:۶۴.۲۴ درصد
انتخابات سومين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت:۷۴.۲۶ درصد
انتخابات دومين دوره مجلس شوراي اسلامي
ميزان مشاركت:۶۴.۶۴ درصد
انتخابات چهارمين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت: ۵۴.۷۸ درصد
انتخابات سومين دوره مجلس شوراي اسلامي
ميزان مشاركت:۵۹.۷۲ درصد
انتخابات پنجمين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت:۵۴.۵۹ درصد
انتخابات همه پرسي بازنگري قانون اساسي
ميزان مشاركت: ۵۴.۵۱ درصد
انتخابات چهارمين دوره مجلس شوراي اسلامي
ميزان مشاركت: ۵۷.۸۱ درصد
انتخابات ششمين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت: ۵۰.۶۶ درصد
انتخابات پنجمين دوره مجلس شوراي اسلامي
ميزان مشاركت:۷۱.۱۰ درصد
انتخابات هفتمين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت:۷۹.۹۳ درصد
انتخابات اولين شوراهاي اسلامي كشور
ميزان مشاركت:۶۴.۴۲ درصد
انتخابات ششمين دوره مجلس شوراي اسلامي
ميزان مشاركت:۶۷.۳۵ درصد
انتخابات هشتمين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت:۶۶.۵۹ درصد
انتخابات هفتمين دوره مجلس شوراي اسلامي
ميزان مشاركت:۵۱.۲۱ درصد
انتخابات نهمين دوره رياست جمهوري(مرحله‌ اول)
ميزان مشاركت:۶۲.۸۴ درصد
انتخابات نهمين دوره رياست جمهوري(مرحله دوم) ۳ تير ۸۴
ميزان مشاركت:۵۹.۷۶ درصد
انتخابات دهمين دوره رياست جمهوري
ميزان مشاركت: ۸۵ درصد
بی تردید چنین سطح بالایی از مشارکت عمومی در انتخابات در صورت وجود شائبه تقلب و تخلف ، عدم آزادی فعالیت های سیاسی و ناتوانی نظام در اثبات پایبندی خود به رای و نظر مردم نمی توانست بدست آید. لذا می توان گفت که پایه های مردم سالاری دینی در ایران به معنای واقع کلمه ،در میان لایه های اجتماعی ریشه دوانده است؛ این مسئله به نحوی است هرگونه خدشه و انحراف در آن به مانند انکار اصل وجود آن عملی غیر عقلانی جلوه خواهد کرد.

مهدی متین

https://siasatrooz.ir/vdccx1qm.2bqsi8laa2.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی