مذاکرات برجام دو روز دیگر در حالی دوباره از سر گرفته میشود که در ادامه سیاست فشار برای استمرار تحریمها و بازگشت مجانی آمریکا به برجام، وزیر خارجه فرانسه دیروز در گفتوگوی تلفنی با وزیر خارجه ایران، از تهران خواست از نقض بیشتر برجام خودداری کند حال آنکه تهران لغو تحریمها و راستی آزمایی آن را تنها راه بازگشت ایران به تعهدات لغو شده عنوان میکند.
سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در کنار آمریکا همچنان بر این تصورند که ایران به دلیل چالشهای اقتصادی و نیز نزدیک بودن انتخابات اجبارا باید به خواستههای آنها تن داده و در کنار بازگشت به تعهدات برجامی و حتی امضای برجام جدید با محوریت حذف تمام فعالیت های هستهای، کنار نهادن توان دفاعی و جایگاه منطقهای و البته بدون لغو هیچ تحریمی با شروط آنها همراهی کند. غربیها در طول ۶ سال امضای برجام در ظاهر ادعای پایبندی به برجام را سر داده اما در عمل جز استمرار تحریمها و کارشنکنی در حقوق هسته ای ایران اقدام دیگری نداشتهاند. اکنون نیز آنها شروط جدید هسته ای، موشکی و منطقه ای را مطرح کرده و استمرار تحریمها را مولفه تحقق ان می دانند. در مقابل جمهوری اسلامی با سیاست راهبردی لغو تحریمها رویکرد کاهش تعهدات برجامی را در پیش گرفته که اجرای غنی سازی ۲۰ درصد و نیز عدم اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی ابعاد ان را تشکیل میدهد. در این میان آمریکا که به دلیل خروج از برجام نمی تواند سیاستهای ضد ایرانی را در سازمان ملل پیگیری نماید و متهم به نقض برجام است به دنبال بازگشت مجانی به برجام بدون دادن هیچ امتیازی است حال آنکه ایران بازگشت آمریکا را مشروط به لغو تمام تحریمها و راستی ازمایی آن از سوی ایران کرده است. مذاکرات کمیسیون مشترک برجام میان ۱+۴ و ایران در حالی برگزار و ادامه دارد که غربیها با سیاست فشار و با تصور نیاز اقتصادی ایران به دنبال تکرار دوران امضای برجام هستند که نمود آن را در رفتار فرانسه میتوان مشاهده کرد. در همین چارچوب «ژان ایو لودیان» وزیر خارجه فرانسه خبر داد که صبح شنبه با «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران تلفنی گفتوگو کرده است.
وی بدون اشاره به عدم اجرای تعهدات برجامی توسط اروپا افزود: «من از آغاز مجدد گفتوگوها درباره موضوع هستهای در وین استقبال کردم. من بر نقش سازندهای که تروئیکای اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) درباره آغاز مجدد چنین گفتوگوهایی ایفا کردند، تاکید کرد که این اقدام در ادامه تلاشهای قاطعی است که فرانسه، آلمان و انگلیس برای حفظ برجام از سال ۲۰۱۷ داشتهاند».
لودریان اضافه کرد: «من ایران را تشویق کردم در مذاکراتی که روی خواهد داد، سازنده باشد. آنها باید طی هفتههای آینده شناسایی اقدامات ضروری برای بازگشت کامل به پایبندی به توافق هستهای را ممکن سازند. این هدفی است که توسط تمامی کشورهای عضو برنامه جامع اقدام مشترک همچنین آمریکا به نمایش گذاشته شده است. فرانسه نیز به روشی علمگرا و مطالبه گرانه شرکت خواهد کرد». این ادعاها در حالی مطرح می شود که نه آمریکا و نه اروپا و حتی فرانسه صرفا به سیاست تحریمپرداخته و هیچ ارادهای برای لغو تحریمها نداشته اند.
وزیر خارجه فرانسه گفت: «در شرایطی که همه تمایل خود را برای انجام این مذاکرات با حسن نیت نشان میدهد، با هدف توافق سریع، من ایران را فرا میخوانم که از هرگونه نقش بیشتر تعهدات کنونی خود در زمینه هستهای را که میتواند پویایی از سرگیری مذاکرات را تضعیف کند، خودداری ورزد». فرانسه در طول مذاکرات برجام نیز نقش پلیس بد را بازی می کرد و با کارشکنی در روند مذاکرات به دنبال امتیازگیری بود. اکنون نیز سعی دارد تا راه را برای بازگشت مجانی آمریکا به برجام فراهم سازد. سخنان تهدید آمیز لودریان در حالی مطرح می شود که پایگاه خبری «آکسیوس» خبر داد که یکی از دیپلماتهای غربی گفته که نمایندگان سه کشور اروپایی در نشست روز جمعه موضع سرسختانهتری در قبال ایران در مقایسه با موضعی که دولت بایدن تا کنون داشته اتخاذ کردهاند.
آکسیوس نوشته است که نمایندگان سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس از عراقچی خواستهاند که با تعامل مستقیم با آمریکا موافقت کند و گفتهاند که پیشنهادات دولت بایدن بسیار معقول است.دیپلماتهای غربی گفتهاند که نماینده فرانسه به صورت ویژهای اصرار داشته و به عراقچی گفته است که موضع ایران طرد کننده و غیر مفید است.
در این میان همزمان ژستهای دیپلماتیک از سوی مقامات آمریکایی گرفته میشود تا ایران را دچار اشتباه محاسباتی توافق با اروپا و پذیرش خواستههای غرب نماید. در همین چارچوب «رابرت مالی»، نماینده دولت آمریکا در امور ایران در مصاحبهای بامداد شنبه (به وقت تهران) مدعی شد واشنگتن آماده رفع تحریمهای «ناسازگار» با برجام است.مالی در مصاحبه با شبکه «پیبیاس» گفت: «ما میخواهیم ایران به پایبندی کامل به توافق برگردد. ایالات متحده میداند برای اینکه [ایران] به پایبندی برگردد، واشنگتن باید آن تحریمهایی را که با برجام ناسازگارهستند رفع کند.»رابرت مالی در بخش دیگری از این مصاحبه با اشاره به افزایش میزان اورانیوم غنیشده ایران تصریح کرد آمریکا در مقایسه با زمان خروج از برجام در وضعیت به مراتب بدتری در ارتباط با برنامه هستهای ایران قرار دارد.او گفت: «من این را یادآوری میکنم که آنها امروز نسبت به سال ۲۰۱۷، ده برابر اورانیوم غنیشده بیشتری دارند. بنابراین، به استناد همین آزمون ساده که آیا ما در موقعیت بهتری قرار داریم باید گفت که خیر در وضعیت بدتری قرار داریم.» این جوسازی البته ادامه یافته چنانکه سخنگوی کاخ سفید شامگاه جمعه در کنفرانس خبری گفت که واشنگتن انتظار ندارد که در حال حاضر گفتوگوهای مستقیمی با ایران داشته باشد. ساکی در ادامه گفت: «درباره گامهای که ایران باید برای پایبندی به توافق هستهای اتخاذ کند و همچنین کاهش تحریمها از سوی ما، بحث خواهیم کرد». این سخنان همان ادعای توافق گام به گام است که نتیجه آن استمرار تحریمها خواهد بود.
در این میان نیز یک روزنامه آمریکایی در گزارشی درباره ازسرگیری رایزنی ها درباره توافق هسته ای نوشت: نشست وین به دنبال آن است که یک توافق با آمریکا و توافقی دیگر با ایران درخصوص گام های بازگشت به برجام حاصل شود.روزنامه وال استریت ژورنال در گزارش خود با اشاره به اینکه ایران و آمریکا قرار است روز سه شنبه هفته جاری با هدف احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ در وین گرد هم جمع شوند نوشت که این، گسترده ترین تلاش دولت آمریکا برای حفظ این توافق از زمان روی کار آمدن جو بایدن در کاخ سفید است.
به نوشته این روزنامه، مقامات ارشد طرفهای توافق هستهای (شامل ایران، فرانسه، آلمان، انگلیس، روسیه، چین و اتحادیه اروپا) به همراه مقامهای ارشد آمریکا قرار است از روز سهشنبه برای بحث درباره برجام در پایتخت اتریش گرد هم جمع شوند.وال استریت ژورنال در ادامه با اشاره به اینکه ایران هر گونه گفتوگوی مستقیم با آمریکا درخصوص مسائل هستهای را غیر ضروری دانسته است نوشت: با این حال، نمایندگان هر دو کشور در این جلسه حاضر خواند بود. این نخستین دیدار رو در رو میان مقامهای ایران و آمریکا از اواخر سال ۲۰۱۷ به شمار می آید. به هر تقدیر آنچه از سوی محافل رسانهای و سیاسی غربی بر میاید آن است که آنها با ژستهای دیپلماتیک به دنبال فریب کاری و تحمیل دوباره برجامی سوخته به ایران برای حفظ تحریمهاست.