"نارندرا مودی" نخستوزیر هند سفر یک هفتهای خود را به چهار کشور اروپایی از برلین پایتخت آلمان آغاز کرد. "مودی" پس از آلمان برای گفتوگو با مقامات عالیرتبه اسپانیا، فرانسه و روسیه راهی این کشورهای مهم و تاثیرگذار قاره سبز میشود. این سفر در حالی برگزار میشود که هر کدام از این کشورها از جایگاهی خاص در سیاست خارجی هند برخوردارند. آلمان از بزرگترین شرکای اقتصادی و تجاری هند است چنانکه مودی رسما بر لزوم توسعه مناسبات اقتصادی میان دو کشور تاکید داشته است. همچنین روسیه بزرگترین شریک نظامی هند است. دو کشور در زمینه انرژی هستهای دارای روابط گستردهای هستند.
اسپانیا نیز از موقعیت به نسبت مناسبی در عرصه اقتصادی هند برخوردار است و طرفین همواره به دنبال توسعه این مناسبات بودهاند. اما فرانسه نهمین کشور بزرگ سرمایهگذار در هند است و همکاری گستردهای با دهلینو در زمینههای دفاعی، فضا، انرژی هستهای و تجدید پذیر، توسعه شهری و راهآهن دارد.
بر این اساس میتوان گفت که بخش اصلی سفر مودی را توسعه مناسبات اقتصادی با این کشورها تشکیل میدهد بویژه اینکه کارنامه آمریکا به ریاست جمهوری ترامپ نشان داده که شریکی قابل اعتماد نیست و هند نیز مانند بسیاری از کشورها به دنبال مولفهای جایگزین است. نکته دیگر رقابتهای موجود میان هند و پاکستان برای داشتن متحدان بیشتر در صحنه جهانی برای اعمال فشار بر طرف مقابل است. پاکستان در حالی رویکرد به چین، روسیه و آمریکا را از راهبردهای خود قرار داده که هند نیز با فعالترسازی سیاست خارجیاش سعی در تقویت اردوگاه خود در قبال اسلام آباد دارد.
نکته بسیار مهم دیگر در سفر مودی تلاشهای هند برای رسیدن به کسری دائم شورای امنیت است. هند در کنار آلمان تاکید دارند که با توجه به ظرفیتهای موجود نباید به عنوان عضو ناظر در شورای امنیت باشند بله باید عضو دائم با حق وتو گردند. بر این اساس از نقاط اشتراک هند و آلمان در سفر مودی بررسی ابعاد این طرح است که حلقه تکمیلی آن را نیز سفر مودی به روسیه و فرانسه به عنوان سایر اعضای اصلی شورای امنیت خواهد بود.
به هر تقدیر میتوان گفت که سفر مودی در کنار ابعاد اقتصادی و راهبردهای بینالمللی برای نمایش برتری هند بر پاکستان است. البته این سفر با چالشی به نام پرونده حقوق بشر هند از جمله اقدامات تحریک آمیز این کشور علیه مسلمانانش و البته موضوع کشمیر مواجه است که میتواند بر بخشهایی از اهداف سفر وی تاثیرگذار باشد. بسیاری از ناظران سیاسی بر این امر تاکید دارند که از راهکارهای هند برای رسیدن به اهداف جهانی، پایان دادن به رفتارهای تبعیضآمیز علیه مسلمانان این کشور است که به اذعان نهادهای حقوق بشر در وضعیت نامطلوبی به سر میبرند.